Gelden de strenge Ierse regels over dashcams ook bij ons?

Steeds meer mensen nemen een dashcam, en daarom leek het ons goed de regels daarover eens netjes uit te leggen. Aldus mijn parafrase van de nieuwe dashcamregels van de Ierse Autoriteit Persoonsgegevens. Of nou ja, nieuw: het is een invulling van de AVG die in Ierland natuurlijk net zo goed geldt als bij ons. Maar allemachtig wat een stoffig stuk en hoe onwerkbaar hebben ze het opgeschreven. Je zou bijna gaan denken dat je maar beter géén dashcam in je auto moet nemen. Ik ben er nog niet uit of dat de bedoeling is.

De AVG kent natuurlijk heel veel regels, en als je die gaat toepassen op een consument met een auto met daarin een naar buiten gerichte camera met opnamefunctie dan krijg je nogal wat. Informatieplichten: hang maar een duidelijke sticker op je auto. Register van verwerkingen: leg maar een papiertje thuis met waarom je een camera hebt en wat je doet met de beelden. Recht van inzage: op die sticker hoe mensen je kunnen bereiken voor inzageverzoeken. Vergeetrecht. Eh. En ga zo maar door. Oh ja, en als de politie het vraagt dan moet je wel een belangenafweging maken.

Op zich is het allemaal niet zo héél raar, dit krijg je als je regels bedoeld voor grote organisaties loslaat op een privésituatie. Maar het leest wel erg absurd natuurlijk, als je in die regels ook geen momentje ruimte toont voor de unieke situatie of het zeer kleinschalig karakter. Ik ben zeg maar verrast dat je geen PIA moet uitvoeren voor je de dashcam in gebruik mag nemen.

Geldt dat nu ook bij ons? Nou ja, de AVG is een Europese wet dus die regels gelden hier net zo goed. En als je die op dashcams loslaat dan krijg je natuurlijk hetzelfde verhaal, maar dan in het Nederlands.

Helemaal lekker voelt dat niet, zeker niet gezien de praktijk hier dat iedereen er gewoon vrolijk mee rondrijdt en aangifte doet (of verzekeringsclaims indient) wanneer de beelden wat relevants bevatten. Het wil er bij mij dan gewoon niet in dat de AVG dit heeft willen doorkruisen en verbieden (of zo onwerkbaar maken dat het de facto verboden is).

De AVG kent natuurlijk een uitzondering voor strikt persoonlijk of huishoudelijk gebruik. Maar die wordt heel beperkt uitgelegd – de Ieren concluderen vrij eenvoudig dat deze niet opgaat bij een dashcam. Dat baseren ze op een uitspraak uit 2014 van het EU Hof van Justitie, die bij beveiligingscamera’s rond een huis gericht op de openbare weg concludeerde

Voor zover het gebruik van een videobewakingssysteem, zoals dat in het hoofdgeding, de openbare ruimte bestrijkt – zelfs gedeeltelijk – en hierdoor buiten de privésfeer geraakt van degene die door middel van dit systeem gegevens verwerkt, kan het niet worden beschouwd als een activiteit die met uitsluitend „persoonlijke of huishoudelijke doeleinden” wordt verricht (…)

Ik ben er nog steeds niet uit wat dit nu betekent. Bij iedere verwerking van persoonsgegevens kom je in andermans privésfeer, lijkt me zo. Dat is het hele punt van verwerken van andermans persoonsgegevens. Wat is een fundamenteel verschil tussen enerzijds een adresboek van een particulier en anderzijds een bewakingscamera van een particulier? Val ik onder de AVG als ik thuis zit en in de WhatsApp-buurtapp roep wie ik voorbij zie lopen?

Het enige echte argument dat ik kan bedenken, is dat je bij dat cameratoezicht uit die casus structureel andere mensen filmt op een specifieke plek. Dat is wel meer dan je adresboek of “er loopt nu een raar type met bontkraag, kent iemand die” appen naar de buren. Gezien het doel van de AVG zou ik het verdedigbaar vinden dat je dán zegt, nu gaat de wet lopen en ga je het maar eens netjes aanpakken.

Inderdaad, dat is precies het argument waarmee ik al jaren verdedig dat dashcams buiten het strafrecht vallen – de “aangebrachte” camera uit de strafwet is een camera die structureel één plek filmt. En dan zeg ik dus dat een dashcam die rondrijdt buiten de AVG valt, omdat deze niet structureel één plek filmt.

Als je dat niet accepteert, dan is dus ieder verwerken van persoonsgegevens dat je eigen huis(genoten) overstijgt een niet-huishoudelijke/niet-persoonlijke verwerking. Dan blijft er eigenlijk niets over, en ik kan gewoon niet geloven dat de AVG dat bedoeld heeft.

Arnoud

11 reacties

  1. Waarom eigenlijk niet? Vanuit het gezichtspunt van de betrokkene – en dat is het perspectief dat de AVG structureel kiest – is er weinig verschil of je privacy nu door een kleine of grote onderneming in gedrang komt, of door een particulier. Dan is het niet raar dat die aan dezelfde strenge voorwaarden moet voldoen. Kan die dat niet, dan mag hij inderdaad niet verwerken.

  2. Wat is een fundamenteel verschil tussen enerzijds een adresboek van een particulier en anderzijds een bewakingscamera van een particulier?

    Lijkt mij dat het voornaamste verschil, net als met die Whatsapp groep, het actief selecteren van relevante informatie door de privé persoon is. Bij een permanente beveiligingscamera film je per definitie 99.9% bijvangst die dus niet dient voor enige privé doeleinden en de privacy van derden behoorlijk kan treffen.

    De impact op derden mag overigens nu nog niet zoveel voorstellen, maar met oog op de nabije toekomst is een totale surveillance samenleving waar iedereen en alles gefilmd wordt zonder grip op de verzamelde data nou net wat o.a. de AVG probeert te voorkomen. Het zou niet de eerste keer zijn dat een oordeel van het hof getuigt van een dergelijke doelredenatie.

  3. Ik denk dat de crux (uiteindelijk) in het “verwerken” zit. Een dashcam “vergeet” doorgaans de opgenomen beelden na korte tijd. Wanneer je ze wilt bewaren, dan moet er pas een legitieme doelbinding aan vast zitten. (Bijvoorbeeld een aanrijding of getuige zijn van een aanrijding). Over die doelbinding kan dan in individuele gevallen geoordeeld worden. Iets zien lijkt me niet het (AVG)probleem, maar het onthouden en gebruiken daarvan.

    1. Een dashcam “vergeet” doorgaans de opgenomen beelden na korte tijd.

      Voor zover ik weet worden beelden opgeslagen op een SD-card. Opslaan (en wissen) is een verwerking. Bij geactiveerde opnamestand worden beelden dus opgeslagen. Achteraf bepalen wel/geen doelbinding lijkt me niet de juiste procedure.

      1. Beelden worden opgenomen en weer overschreven als de kaart vol is. De enige beslissing die je bewust neemt is het besluiten dat ene stukje NIET te laten overschrijven indien je dat nodig vindt. Ik kan wel leven met Harm z’n uitleg…

        1. Lijkt me geen argument. Met de zwaarte van de opnames i.c.m. een beetje geheugenkaart ben je dan ook zo uren aan opnames verder. Deze redenatie kan je op welke andere camera dan ook loslaten. Overigens lijkt overschrijven me ook een verwerking…

          1. Voor camera’s die in de regel niet terug worden gekeken en die niet met een netwerk verbonden zijn (en ook niet via een ander systeem op een netwerk zitten) zie ik niet direct grote bezwaren de beelden gedurende een korte periode te bewaren. Dat het onder de avg een verwerking kan zijn ben ik het mee eens. Echter is hier de privacy impact tov het gerechtvaardigd belang in geval van bv een ongeluk geen probleem om de beelden te maken. Het gaat hier nadrukkelijk niet om verspreiding naar anderen dan politie/justitie/rechters/advocaten/verzekeraars. Dus niet het delen met tv programma’s of het internet.

  4. Volgens mij gaat het niet om of het de privésfeer van een ander betreedt, maar of het buiten de privésfeer van de eigenaar van de camerabeelden valt. Oftewel, dat het buiten je huis, tuin, of zelfs auto valt. En dat gaat natuurlijk op voor een camera op de openbare weg, zowel vanaf de gevel als met een dashcam. Zo interpreteer ik het tenminste.

  5. Het lijkt me dat als de opname activiteit “uitsluitend een persoonlijk doeleind” heeft, de uitzondering van toepassing zou moeten zijn, of het nou om een camera gaat of om een dashcam. Wat het persoonlijk doeleind is, is natuurlijk persoonlijk en eigenlijk niet te achterhalen. Maar Arnoud, je stelt dat het Hof “concludeerde” dat een camera die de openbare ruimte deels opneemt “niet kan worden beschouwd als een activiteit die met uitsluitend „persoonlijke of huishoudelijke doeleinden” wordt verricht”, maar ik kan in die uitspraak helemaal niet teruglezen waarom dat geconcludeerd is. Het is eigenlijk geen conclusie, het is alleen maar gesteld. Triest dat het Hof hier niet de moeite heeft genomen haar overwegingen om tot die “conclusie” te komen te documenteren.

  6. Volgens deze redeneringen moet ik 8 stickertjes op m’n Tesla gaan plakken. Want ja, 8 naar buiten gerichte camera’s. Die ook nog alles opnemen als je dat wilt, de camera achter de voorruit heeft een permanente dashcam functie die snippets kan opslaan naar een USB-stick, en met Sentry mode nemen alle camera’s op bij vermoeden van misbruik).

    Wat voorbeeldjes van hoe nuttig die functie is zie je op https://www.teslarati.com/?s=sentry, momenteel eerste 3 search results allemaal criminelen en vandalen gearresteerd door Sentry mode. Maja, weer iets dat door de belachelijk slecht doordachte AVG onwerkbaar wordt gemaakt ziet het er naar uit zo.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.