Een lezer vroeg me:
Ik speel recreatief Stratego en wil graag een blog beginnen over strategieën, geschiedenis en andere aspecten van het spel. Mag ik dat doen, en zo ja mag ik dan de plaatjes op de speelstukken gebruiken om bijvoorbeeld een strategie te illustreren? Uitgever Jumbo schijnt nogal streng te zijn op hun auteursrechten op het spel.
Bloggen over een spel is natuurlijk in principe geen probleem, maar je moet inderdaad wel rekening houden met de rechten van de uitgever van zo’n spel. Dat is niet alleen auteursrecht maar ook het merkenrecht.
Ik zou me over merken het meeste zorgen over maken bij een blog. Je moet echt expliciet en duidelijk zijn dat je blog niet officieel is. Verzin dus een eigen naam (“Hans over Stratego”) en gebruik niet het officiële logo groot in de banner bovenaan. Mijn vuistregel is dat je eigen logo groter moet zijn dan de merklogo’s of -namen die je toont. Enkel een disclaimer opnemen is niet genoeg als je voor de rest niet duidelijk bent.
Auteursrechten kunnen ook in de weg zitten. De speelstukken van Stratego hebben plaatjes, die volgens mij uniek genoeg zijn om als individuele beschermde werken te gelden. Iedereen herkent meteen die plaatjes, dus ik vind ze echt wel creatief. Daarmee kun je ze niet zomaar gebruiken in een eigen artikel.
Gelukkig is er voor situaties als deze het citaatrecht: je toont een klein deel van het werk dat nodig is voor je eigen werk, in dit geval een spelanalyse of strategische tips. Dan moet je wel laten zien hoe het bord er dan uitziet, en waar de mineur staat ten opzichte van de vlag et cetera. Dat is dan een rechtsgeldige grond voor een citaat. Natuurlijk moet de bron erbij staan, maar dat zal gezien de context wel duidelijk zijn.
Het lijkt me dus niet nodig om eigen plaatjes te gaan verzinnen, dat zou ook heel raar zijn want niemand zal die herkennen als Stratego-plaatjes.
Arnoud
Door een mooi soortgelijk geval is inmiddels al geruime tijd de website van Historisch Overzicht Nederlandse GezelschapsSpellen ( hongs.nl ) offline. De website bevatte allemaal interessante informatie over eerste versies en bijzondere edities van o.a. Monopoly, Stratego, Cluedo, et cetera. Die informatie is/was nergens anders te raadplegen voor zover ik weet.
Enerzijds stond die website dus vol met foto’s van die spellen, anderzijds kan ik me niet voorstellen dat zo’n website er dan voor zorgt dat de spellen minder gekocht of gespeeld zouden worden.
Ik kende de hongs website niet, maar wellicht boardgamegeek als alternatief?
Tja, die plaatjes… Als ik op Wikipedia nalees dan zie ik dat de stukken door cijfers en letters vervangen kunnen worden. Je hebt de B voor Bom, F voor Flag, S voor spion en daarnaast de cijfers 1 t/m 9 voor de maarschalk tot aan de verkenner. Dat zou betekenen dat je met deze cijfers al duidelijk genoeg kunt zijn. Met dit “bekende” alternatief, mag je dan nog steeds die plaatjes gebruiken?
Overigens zijn die plaatjes gewoon afbeeldingen van soldaten in Pruisisch uniform uit de tijd dat Napoleon probeerde te overwinteren in Rusland. (Stratego is immers in Nederland bedacht ten tijde van de Tweede Wereldoorlog.) Nu kun je die plaatjes zelf niet gebruiken maar je zou wel je eigen varianten ervan kunnen maken die er verder wel op lijken. Je zou zelfs afbeeldingen van de echte uniformen kunnen gebruiken…
Draak van een wetgeving. Staat wat mij betreft vrijheid van meningsuiting in de weg.
Kun jij mij dan uitleggen wat auteursrecht met jouw vrijheid van meningsuiting te maken heeft? Want dat zie ik zo niet direct. Jij vind het denk ik beter dat alles direct gekopieerd kan worden, zodra iemand iets heeft uitgevonden?
Uitgevonden? Stratego in dit geval https://nl.wikipedia.org/wiki/Stratego Wat mij betreft antiek . En dan problemen hebben dat je een logo’tje beschrijft. mondeling ofwel op een blog???
En dan meteen brein o.i.d. in je nek krijgen, net als in Belgie de BaF die (kleuter) scholen afgaan voor “hun” inkomsten omdat kinderliedjes ooit een keer geschreven zijn.
Anders mag je bij elk bericht dit erbij zetten: Bij het verstrekken van de volgende informatie beroepen wij ons op het ook ons toekomende recht op vrijheid van meningsuiting, zoals dat ondermeer wordt gewaarborgd in artikel 10 lid 1 van het Europees Verdrag ter bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden.
‘Zodra ambtenaren zeggenschap krijgen over handelsverkeer, dan is het voornaamste product dat wordt gekocht en verkocht …de ambtenarij zelf’
ik speel ook graag stratego! Mag ik weten waar dat blog komt? 🙂
Een goede reden om het auteursrecht drastisch te herzien. Geen klassieke Griek, die het in zijn hoofd haalde halma te patenteren, geen Pers, die schaak tot zijn ‘eigendom’ maakte en geen Viking, die zich meester maakte van ‘hnefatafl’. Hoe lang willen we dat iemand slapend rijk wordt van iets, dat hij in 1950 heeft uitgevonden?
Op zich is dat nu ook niet het geval, op gameplay zit geen auteursrecht. Op de letterlijke tekst van de handleiding dan weer wel.