VS rechter: ‘Pas websites aan op gehandicapten’

Het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten verplicht eigenaren van websites om deze toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. Dat meldde Emerce onlangs. Een man had Domino’s pizza aangeklaagd omdat hun website niet accessible was, en tot de Supreme Court werd bevestigd dat een dergelijke claim mogelijk is onder de Americans with Disabilities act. Daarmee is niet perse gezegd dat de website van Domino’s de wet overtreedt, maar het bevestigt wel dat websites onder die wet vallen. Een tikje een schok voor Amerikanen die dachten dat het alleen over rolstoelingangen bij de winkel gingen. Maar hoe zit dat bij ons?

In 2016 is het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap goedgekeurd. Dit verdrag beschrijft rechten van mensen met een handicap (langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen) en bevat tevens de verplichting dat verdragsstaten alle passende maatregelen nemen om te waarborgen dat redelijke aanpassingen worden verricht. In Nederland is daartoe een Uitvoeringswet ingevoerd, die in artikel 2 vermeldt:

Degene tot wie het verbod van onderscheid zich richt, draagt daarnaast tenminste geleidelijk zorg voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.

En ja, dit is zo breed bedoelt als u het hier leest. “Algemene toegankelijkheid”, dus die rolstoelingang maar ook de brailleaanduiding in de lift – én de navigatie van de website. Maar het wordt enigszins genuanceerd door dat “geleidelijk zorg dragen” en “geen onevenredige belasting”.

In 2017 is dit nader uitgewerkt in een AMvB:

1. [Dienstverleners zijn] verplicht tot het treffen van voorzieningen van eenvoudige aard en gaandeweg zorg te dragen voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.
2. Onder een voorziening van eenvoudige aard wordt verstaan: een voorziening die op weinig ingrijpende wijze en zonder of met weinig kosten tot stand kan worden gebracht.

Helaas is er nog steeds weinig duidelijkheid wat daar nu allemaal onder valt. Uit de parlementaire stukken haal ik maar één echt voorbeeld, namelijk “er op websites voor zorgen dat teksten groter kunnen worden gemaakt en er voldoende contrast is tussen voor- en achtergrondkleur”. Dat vereist dus niet eens dat je een schermlezer kunt inzetten om door een bestelformulier heen te komen.

Arnoud

18 reacties

  1. Arnoud, wie worden er bedoeld met

    Degene tot wie het verbod van onderscheid zich richt
    Ik kan me zo voorstellen dat dit betrekking heeft op overheid, bedrijven, organisaties, etc. maar heb wat moeite met dit plaatsen in de context van een persoonlijke website.

    Ik zie verderop nog wel een verwijzing naar ‘dienstverleners’, het is me echter niet duidelijk of dat de volledige doelgroep is. Wellicht is het voor de discussie beter om dat wat te verduidelijken?

      1. Dank, die had ik zelf ook al gevonden.

        Uit de context van http://www.digitoegankelijk.nl (dank Renata!) maak ik overigens op dat mijn vraag beantwoord kan worden met ‘(semi)overheid’

        Ik denk overigens dat de uitleg zoals die door Arnoud gegeven wordt

        En ja, dit is zo breed bedoelt als u het hier leest
        wel erg vooruitstrevend is – interpretatie als feit?

        Zelfs de ADA (Americans with Disabilities Act) (https://www.ada.gov/pubs/adastatute08.pdf) rept alleen over ‘facilities’ ,’stations’ en andere termen doorgaans gerelateerd aan fysieke bouwwerken. Omdat andere zaken niet expliciet zijn uitgesloten heeft de amerikaanse rechter gemeend dit breder te moeten trekken, maar nergens uit de context van de ADA blijkt verder dat er iets anders zou kunnen worden bedoeld dan bouwwerken. (en nee, een website bouwen stel ik niet gelijk aan een gebouw neerzetten)

        Voor de nederlandse wet geldt hetzelfde – ook hier wordt gesproken over toegankelijkheid in de zin van ’toegang tot bouwwerken’ – natuurlijk is er (dichterlijke?) vrijheid om dit breder te trekken, maar ik denk niet dat de wetgever expliciet heeft nagedacht over websites, boeken, audiomateriaal, gebruiksgoederen, etc.

        1. In Nederland is daar expliciet wel over nagedacht, zie het citaat uit mijn laatste alinea waar men in het parlement als voorbeeld noemde dat je op websites het lettertype groter moet kunnen maken en het contrast voldoende moet zijn. Dus ik weet 100% zeker dat het argument “deze wet geldt niet voor websites” afgeschoten wordt. Wat de wet precies eist aan websites is een hele andere discussie, waar je niet uitkomt zonder een stapel deskundigen

  2. Gelukkig is er heel veel meer informatie te vinden over hoe je websites toegankelijk maakt 🙂 De overheid verplicht zichzelf al jaren om websites via verplichte standaarden toegankelijk te maken. Dat is nu een wettelijke verplichting geworden via het Besluit Digitale Toegankelijkheid. Je vindt het beleid, wet- en regelgeving en (eenvoudige) uitleg over de inhoud via de website www. digitoegankelijk.nl.

    Voor het bedrijfsleven zijn MKB-Nederland en VNO-NCW gestart met het programma MKB Toegankelijk. Ze werken daarbij samen met het ministerie van VWS, de VNG en de Alliantie VN-verdrag, met daarin Ieder(in), Per Saldo, LFB, Mind Landelijk Platform en de Coalitie voor Inclusie. Ook op deze website allerlei informatie over de inhoud: https://www.mkbtoegankelijk.nl/informatievoorziening/ De ambitie van dit programma is gebaseerd op het VN-verdrag voor de rechten van personen met een handicap en Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte.

    1. Ik ken hordes websites waar ctrl-+ gewoon niet werkt. Helemaal op mobiel, als ze bedacht hebben dat ze een webapp moeten spelen. Er zijn genoeg bedrijven die actief moeite doen om zulke dingen te saboteren “want onze huisstijl is nu eenmaal 9-punts Arial en wij mikken op een jonge doelgroep, uiteraard zonder iemand uit te willen sluiten maar volgens onze designer kost het 15.000 euro om onze site schaalbaar te laten zijn dus wij maken de keuze dat op de roadmap te laten voor nu”.

      1. Eerlijk gezegd ben ik nog nooit een website tegengekomen waarin het niet werkt. Het is een functie van de browser (inderdaad Ruud), niet van de website dus ik vraag me af of het vanuit een website uit is te zetten met JS ofzo.

        1. Zeker nog nooit gewerkt met een bedrijfs-intra-web-applicatie; dat zijn vaak dinosaurussen, waarbij de ontwikkelaars rare stunts uithalen, zoals het laden van een ActiveX control (ja, ze bestaan nog), die dan het veranderen van de lettergrootte onmogelijk maakt…. (en default op 6 punts staat).

  3. Het lijkt mij dat, voor Windows gebruikers, alle mogelijke/wenselijke hulpmiddelen al in de Windowssoftware is ingebouwd. Je kan gebruik maken van bepaalde contrast instellingen, een schermtoetsenbord, vergrootglas en voorleesfunctie. Omdat deze ingebouwde hulpmiddelen, eenmaal ingesteld/toegepast, werken door vrijwel alle toepassingen die worden gebruikt in de pc zal de noodzaak om een website aan te passen te verwaarlozen zijn lijkt mij. Om als slechtziende de pc functioneel te kunnen gebruiken moet niet alleen de website te lezen zijn, zie deze eerst maar te vinden zonder vergrootglas/contrast functie bijvoorbeeld. Daarnaast zal de gemiddelde persoon met een beperking van een dergelijke aard deze hulpmiddelen, soms noodzakelijk, zich zelf snel eigen weten te maken of hier hulp bij krijgen.

    1. De crux zit hem inderdaad in het zo bouwen van een website dat hij door hulpmiddelen (assistive technology) gebruikt kan worden. Niet iedereen is er zich bewust van dat dit nodig is, laat staan hoe het moet. Een groot deel hiervan zit in het volgen van standaarden en specificaties tijdens de bouw. Maar los van de hulpmiddelen zijn er veel manieren waarop een website niet toegankelijk kan zijn voor mensen met een beperking. Denk bijvoorbeeld aan een website die sterk flikkerend beeld vertoont. Die is onbruikbaar voor mensen met bepaalde vormen van epilepsie. Er is geen vergrootglas of contrastfunctie die dat oplost. Dat is iets wat in de basis ontoegankelijk of niet inclusief ontworpen is.

    2. Je zou ze de kost moeten geven die assisterende technologie niet alleen niet toepassen, maar actief tegenwerken. Dat kan bijvoorbeeld door teksten doelbewust te verstoppen (onder het mom van kopieerbeveiliging), functies voor het vergroten van tekst te vergroten (om de layout pixel perfect te houden), het voorlezen van eBoeken onder het mom van DRM te verbieden, en recentelijk ook het genereren van ondertitels of transcripties by audioboeken. Allemaal vanuit de hebzucht gevoede dwaasheid waar wat mij betreft best wel paal en perk aan gesteld mag worden, desnoods met hoge boetes voor bedrijven die dat doen. (Een verbod op het hinderen van assisisterende technologie invoeren ben ik helemaal voor, en des te beter als dat betekend dat effectief ook DRM verboden wordt)

      Wat betreft webpublicaties is het wel zorg dat dit niet buitenproportioneel gaat drukken op uitgevers en schrijvers, omdat je daarmee een barriere voor de vrijheid van drukpers opwerpt, wat onwenselijk is. Een verplichting om sites toegankelijk te maken voor mensen met een verstandelijke handicap lijkt me erg lastig als het gaat om complexe juridische kwesties of zeg maar kwantum dynamica.

  4. Heel bijzonder verhaal, want dan zou iedere website zich moeten aanpassen. Ik vind dat overheidwebsites en websites die gaan over financiën, zoals Zeker.com zich moeten aanpassen. Maar een blog van iemand over voetbal hoeft van mij part echt niet aangepast te worden.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.