Ben ik strafbaar als ik in opdracht tijdelijk illegale software installeer?

Een lezer vroeg me:

Onze organisatie gebruikt al jaren bepaalde software onder licentie. Deze blijkt enige maanden geleden te zijn verlopen en het heractiveren duurt om onduidelijke redenen heel erg lang. Mijn manager heeft me opgedragen dan maar tijdelijk een illegale versie te installeren zodat het werk niet blokkeert, en ze gaan dat rechttrekken in de onderhandelingen. Ben ik strafbaar als ik dat doe, of kan mijn werk dan alsnog de boete van de rechthebbende op mij verhalen?

Als werknemer ben je niet privé aansprakelijk voor je handelen dat je in opdracht doet, of het moet wel héél ver buiten “gewoon je werk doen” treden. Je handelt immers als vertegenwoordiger van het bedrijf, dus wat jij doet wordt je werk aangerekend.

Als je specifiek en expliciet discussie hebt gevoerd dat de software illegaal gebruikt gaat worden, dan zie ik die grens wel in beeld komen. Ik kan me niet voorstellen dat je dan wegkomt met “ik kreeg de opdracht dus ik doe het gewoon”.

Vaak zie je dat het eerder iets is van, we hebben een tijdelijke licentie gebruik die maar, of je collega is parttime HBO docent dus we gebruiken de educatieve licentie. Daar kun je over twisten of dat legaal is maar daarbij heeft de werkgever dan het laatste woord. Dat zou hier op kunnen gaan, omdat de werkgever aangeeft dat dit een tijdelijke oplossing is die men gaat melden aan de licentiegever (en kennelijk denkt voordelig recht te kunnen breien). Ik denk dat je daar als werknemer wel in mee moet gaan.

Mijn advies zou desondanks zijn om expliciet in de mail op schrift te krijgen dat men de illegale versie wil, onder verwijzing naar het mondelinge gesprek en de gevolgen die jij ziet. Of je stuurt het door naar de bedrijfsjurist met de vraag hoe jij die licentieovereenkomst vervolgens moet sluiten.

Arnoud

7 reacties

    1. Als er wordt geschreven “en ze gaan dat rechttrekken in de onderhandelingen” dan is dat waarschijnlijk zodanig specifieke software dat de onderhandelingen niet alleen gaan over de prijs maar ook over licentievoorwaarden. Dan zou het zomaar kunnen zijn dat juist de bedrijfsjurist het ‘probleem’ is in dit traject: bedrijfsjuristen en effectieve bedrijfsvoering zijn niet altijd de beste vriendjes…

      1. Bedrijfsjuristen en systeembeheerder; even graven in de oude doos.

        Begin deze eeuw had ik de schone taak om software binnen het bedrijf uitgerold te krijgen. Deze software was gemaakt door en verplicht gesteld door de DNB.

        Reactie van de jurist: deze licentie voldoet niet aan de voorwaarden, de software mag niet geinstalleerd worden. Reactie van systeembeheer: deze software botst met ons beveiliging beleid en dat gaan we niet aanpassen om dit veilig te kunnen gebruiken, mag niet geinstalleerd worden.

        Reactie van mij: mail met cc naar directeur Benelux en directeur Europa dat dit betekende dat we voor ca 25% van het klanten bestand onze verplichtingen niet na konden komen omdat we door de toezichthouder daarvoor voorgeschreven software niet kunnen gebruiken.

        Ik heb nog nooit zo snel de General Counsel en systeembeheer terug gefloten zien worden. Als puntje bij paaltje komt gaat het toch echt om de bedrijfsvoering.

        1. “Ik heb nog nooit zo snel de General Counsel en systeembeheer terug gefloten zien worden. Als puntje bij paaltje komt gaat het toch echt om de bedrijfsvoering.”

          Uiteraard gaat het om bedrijfsvoering, altijd, ook als het illegaal op het randje o.i.d. is. Zaak is, wat is beter voor de zaak. Dus gewoon een, heel flegmatische, kosten-baten analyse. In het meest ‘nette’ geval, om de zaak te laten overleven en mensen aan het werk te houden, maar vaak gaat het alleen om de centen

        2. Beetje rara reactie.

          Dat is toch altijd zo. Ik kom wel vaker tegen dat ik vanuit juridisch perspectief bepaalde (IP) voorwaarden afkeur of negatief over adviseer terwijl management toch doorgaat. Zij hebben andere belangen en andere belangenafweging dan een jurist, systeembeheerder of wie dan ook.

          1. Ik had het wat beter kunnen verwoorden, even een uitgebreidere poging: Wim vroeg zich af of de jurist van een grote onderneming wel toegankelijk is voor dit soort vragen. Mijn ervaring met grote multinationals is dat ze zeker benaderbaar zijn en dat je een antwoord krijgt. Ik weet ook vrij zeker dat de reactie precies zo is als in mijn voorbeeld. Als er juridisch ook maar iets niet 100% klopt krijg je zonder uitzondering te horen niet doen.

            Als je het als gebruiker bij systeembeheer neerlegt is dat niet anders. Illegale software gebruiken zal bij een grote onderneming vanuit systeembeheer altijd tegengewerkt worden. Weer anecdotisch natuurlijk, maar mijn in de praktijk had ik te maken met ICT medewerkers die als taak omschrijving mede het opsporen, verwijderen en melden van illegale software in de organisatie hadden.

            Ik vermoed dat vragen steller danook een ICT medewerker in een klein bedrijf is waar vaak veel minder formeel is geregeld. Maar dat maakt eigenlijk niet uit, want ook in die grote organisatie gaat het er uiteindelijk om wat de manager/CEO zegt en de rest heeft zijn bezwaren daartegen formeel vastgelegd. In een kleine organisatie zou ik dat niet anders doen. Leg vast dat jij hebt gewaarschuwd, de werkgever heeft aangegeven dat zij ervoor zorgen dat alles goed geregeld wordt en dat je daarom de opdracht hebt uitgevoerd.

  1. Onverlet of je wel of niet opdracht hebt gekregen waneer je bijvoorbeeld een gecertificeerd amdninstrator, programeur of system engineer bent hebt je een contract ondertekend waarin staat dat je illegale software gebruik tegengaat. Dit staat in de overeenmost die met de certificering hoort. Net als dat je getekend hebt dat je niet kennis of technologie deelt met personen van naties die op de verboden lijsten staan. Er zijn bij de meeste software leveranciers die ook aan certtificering doen legale ‘work around’ om een licentie probleem op de lossen zodat de continuitiet door kan gaan en de inder handelingen niet onderdruk kiment te staan. Indien je dit niet doet en er een link gelegd wordt tussen jouw en het bedrijf dat betrapt is kun je je certificering verliezen. Iets dat met regelmaat gebeurd.

    Daarom is het een wijsheid om ook buiten je vak kennis op te doen en de oogkleppen af te zetten. Juristen zouden ook moeten ook kennis hebben van andere gebie waar contracten bijhoren en daar mankeert het vaak aan.

    Gekke is dat het wel geeist wordt van icters en CEO

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.