Gehackt door je partner: duizenden Nederlanders bespioneerd via stalkerware

Duizenden Nederlanders worden stiekem door hun (ex-)partner digitaal in de gaten gehouden. Dat meldde RTL Nieuws vorige week. Hun smartphones zijn gehackt en geïnfecteerd met stalkerware, een vorm van malware waarmee je smartphones bespioneert: van WhatsAppgesprekken meelezen tot op afstand de camera inschakelen. Daarbij wreekt zich onder meer dat antivirussoftware draaien op je telefoon niet gebruikelijk is (en de meeste antivirus ook nogal nep voelt, maar dat ligt vast aan mij). En kom je er als stalking-in-spe zelf niet uit, dan kun je bedrijfjes inhuren die het je keurig uitleggen of op afstand meehelpen. Maar eh, is dat allemaal legaal dan?

Stalkerware is een vrij nieuwe term, die verwijst naar allerlei software en diensten die een ander stelselmatig bespioneert. Dat kan zijn het live meekijken op de telefoon (en dat doorsturen) of op de online backup zoals de iCloud van iemands gegevens. Als een iPhone bijvoorbeeld standaard alle chats backupt, of de Find my IPhone aan heeft staan, dan kun je op die manier dus live meelezen met wat iemand doet én zien waar die op dat moment is.

De term stalkerware alleen al geeft aan dat dit hoogst dubieus is – het is kennelijk not done om ook bij zulke evidente strafbare zaken een voorbehoud te maken of op te merken dat je er legitiem je kinderen mee in de gaten wilt houden. Eh, ja, juist. In de overgrote meerderheid wordt het gebruikt om de partner (of “beoogd partner”, zeg maar het slachtoffer van de waangedachte dat iemand verliefd op je is) in de gaten te houden, te controleren of dwars te zitten.

En dat is natuurlijk gewoon hartstikke strafbaar. Want er is geen legitieme reden voor software die zich stiekem installeert, zijn aanwezigheid niet kenbaar maakt en/of gegevens doorstuurt zonder periodiek te piepen (zoals met een notificatie) dat dat gebeurt. (Mocht er een Nederlandse handelaar meelezen die oprecht meent dat zijn software volstrekt legitiem is en de term stalkerware smadelijk vinden, sosueme.wav). Ik had lang geleden een Nokia die altijd piepte als je een foto maakte, en dat blijft een heel mooi principe.

Dat gezegd hebbende is het natuurlijk heel treurig dat de praktijk toch weer is dat het slachtoffer van alles moet doen om zich te ontdoen van deze digitale ranzigheid.

Arnoud

11 reacties

  1. Het ergste aan deze software is niet de vraag naar hoe legaal het is, maar het effect op de persoon bij wie dit op de telefoon staat. Alles wat hij/zij doet is open voor de andere partij. Elke bericht, elk gesprek, elke verplaatsing, tot de telefoon in aluminiumfolie wordt weggelegd. Want degene van wie de telefoon is, durft niet te vertrouwen op het feit, dat het toestel uit is.

    Ik heb zo’n geval meegemaakt en het slachtoffer werd bijna letterlijk gek. Alleen daarom zou niemand die software aan mogen bieden. Dat veiligheidsdiensten dit soms nodig hebben, wil ik geloven, maar wanneer die uit hun handen weglekt, is de ellende niet te overzien.

  2. Dat gezegd hebbende is het natuurlijk heel treurig dat de praktijk toch weer is dat het slachtoffer van alles moet doen om zich te ontdoen van deze digitale ranzigheid.

    Tsja, als er dermate wantrouwen is in je partner dan kun je je beter tot een scheidingsadvocaat wenden, denk ik dan… In elk geval geen gezonde basis voor een relatie…

    1. Vrij moeilijk. Meestal kom je er achter door vragen van de partner over dingen, die alleen op je telefoon te zien zijn, of besproken zijn, terwijl alleen de telefoon in de buurt was. Is de stalker niet je partner, dan blijkt het vaak uit het feit dat deze je weet te vinden, terwijl je zeker weet, dat hij niet in de buurt was toen je naar die plek ging.

      Twijfel je of dit gebruikt wordt is de snelste, maar vaak gevaarlijkste, test om dingen te zeggen en/of te appen waarvan je zeker bent dat je partner nieuwsgierig wordt. En spreek dit eerst af met een ander, terwijl je telefoon minstens in de andere ruimte ligt, of de accu eruit is, of in aluminium zit. En wissel bij voorkeur van telefoon OS zodra je het merkt.

        1. Weet niet hoe dat op iOS zit, maar op Android hoeven apps geen pictogram te hebben in de app-lade. Dus dan zou je het alleen kunnen zien in de lijst met apps in de systeeminstellingen, en hoeveel mensen kijken die lijst na? Jij en ik doen dat, maar de gemiddelde gebruiker niet, áls die überhaupt al weet dat er een lijst met apps is in de systeeminstellingen.

  3. Waarchijnlijk is de makkelijkste manier (voor een leek) om van stal-apps af te komen om een nieuwe telefoon te kopen, van het andere merk (dus van iPhone naar Android, of omgekeerd). En niets overzetten, geen whatsapp berichten, geen foto’s, alles vers opnieuw beginnen.

    Dat helpt natuurlijk niet als de stalker remote installeerd, maar dat lijkt toch vooral tot inlichtingendiensten en echt serieuze criminelen beperkt.

    Stalkers gebruiken een moment waarop de telefoon onbeheerd is.

    1. Stalkers gebruiken een moment waarop de telefoon onbeheerd is.

      Ik vraag me altijd af: heeft men dan geen pincode of vingerafdruk ingesteld voor het ontgrendelen van de telefoon? Of kun je apps installeren terwijl de telefoon vergrendeld is?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.