Google moet Franse uitgevers betalen bij gebruik van nieuwsteksten

De Franse concurrentiewaakhond Autorité de la concurrence heeft donderdag bepaald dat Google uitgevers en nieuwsbedrijven moet betalen bij het gebruik van stukjes uit hun berichtgeving. Dat las ik bij Nu.nl op gezag van Reuters. De Franse regeling (een “linktax”) komt voort uit de controversiële Auteursrechtenrichtlijn van vorig jaar, die toestaat dat landen zo’n regeling treffen als zij menen dat hun mediasector daar baat bij heeft. Google had eerder gezegd dat ze dan gaat afzien van snippets tonen, en dat werd nu door de AdlC aangemerkt als machtsmisbruik.

Google News is volgens mij de grootste nieuwsaggregator: ze verzamelen nieuws van alle online kranten, sorteren dat op onderwerp en maken het doorzoekbaar, en tonen in de resultaten dan titel, snippet (fotootje) en hyperlink naar de bron. In principe is dat legaal onder het auteursrecht: het is een vorm van citeren, een aankondiging als het ware dat je daar gaat vinden wat je zoekt in het nieuws. En als je een legale uitzondering onder het auteursrecht hebt, hoef je niet te betalen.

Alleen: wie zich te vaak beroept op een uitzondering, die krijgt boos gefronste gezichten van auteursrechthebbenden. Er is iets met die wet dat maakt dat het niet de bedóeling is dat je je op uitzonderingen beroept, ook al staat het er misschien wel in die wet. Men komt dan aanzetten met de driestappentoets, een eis waaraan iedere uitzondering moet voldoen. En die kan ik samenvatten als “als de rechthebbenden serieus geld mislopen dan is je beroep op de uitzondering onterecht”.

Zo ook hier. In de nieuwste Richtlijn werd dan ook een artikel 15 (voorheen 11) opgenomen dat kort gezegd bepaalt dat je moet betalen als je snippets toont van andermans nieuws, wanneer je een commerciële internetdienstverlener bent. Dat is dan weliswaar legaal maar betalen zul je.

In reactie op de Franse invulling van deze regel kondigde Google aan dat ze zou stoppen met snippets. Die hebben we eerder gehoord; ook bij de Belgen dreigden ze zoiets. Prima, zou je zeggen. Zij geen snippets, dan ook geen linktaks. Maar de Franse marktwaakhond beslist nu dat dát niet mag als je zo groot bent als Google: die vergoeding voor kranten is gewoon een wettelijke plicht, en deze tegenactie is je onder je plichten uitwurmen wetende dat je die kranten juist extra pijn gaat doen hiermee. Dat noemt men dan ook machtsmisbruik, gezien de omvang van Google.

Google heeft aangekondigd nu met Franse uitgevers samen te werken “ter ondersteuning van en investering in het nieuws”. De juiste prijs moet nog worden bepaald.

Arnoud

18 reacties

  1. Zou Google ook simpelweg, om te voorkomen dat andere landen soortgelijke vergoedingen gaan eisen, kunnen besluiten om geen nieuws van Franse bronnen meer op te nemen? Als je dan naar de Franse versie van Google News gaat krijg je alleen internationaal nieuws te zien. Het is me niet helemaal duidelijk waarom Google zich laat “chanteren”, bij gebrek aan een beter woord, door de Fransen, je kan Google News ook zien als gratis reclame maken. Zo’n nieuwsartikel is toch niet samen te vatten in een enkel zinnetje lijkt me, als dat zo is is het wel erg mager nieuws.

        1. Het probleem zit, als ik het goed begrijp, niet zozeer in het linken maar in de snippet. Het eerste relevante stukje tekst uit het artikel wat Google er op een slimme manier uithaalt en toont in de resultaten. Dat maakt het meer dan alleen een link want het is een stuk tekst uit het artikel. Zouden ze dat stukje tekst weghalen, dan is het enkel nog een link en zou het wel weer gratis mogen. Maar daar gaan de Fransen dan ook weer voorliggen, want weghalen mag niet want zou machtsmisbruik zijn.

          Een beetje krom. op z’n zachtst gezegd. De wet zegt dat je er voor moet betalen als je het doet, maar de wet zegt ook dat je het moet blijven doen. Daar zal het laatste woord nog niet over gezegd zijn.

          1. Technisch gezien is het geen wet, maar zijn het instructies van de competitie-autoriteit in Frankrijk. Ik vraag me af wat de wettelijke basis is waarop een overheid de resultaten van “vrije onderhandelingen” tussen partijen op deze manier mag voorschrijven.

            1. Mijn insteek zou zijn: ook, wij gaan betalen voor de snippets, maar dan gaan jullie betalen voor het inkomend verkeer dat van ons komt. Adverteren is ook een dienst. Iets vergelijkbaars had je met het draaien van muziek op de radio: aan de ene kant betalen voor draaien (payola), aan de andere kant een vergoeding via de rechtenclubs.

        2. Ah. Het lijkt me zo’n gevalletje van handelen waar overheden goed in zijn, en wat in het kort neerkomt op “Wij willen dat u vrijwillig datgene doet wat niet verplicht is maar wat we toch liever zien dat u zou doen zonder dat wij het verplicht maken”. In dit geval dus “U mag de titel gratis gebruiken, maar voor de snippet moet u betalen en u kan zelf kiezen wat u doet, maar we willen eigenlijk graag dat u vrijwillig kiest voor de optie waarin u moet betalen”. Zo werkt het ook bij belastingen; “Ja wat u doet is volstrekt legaal en geheel volgens de door ons opgestelde wet, maar we willen toch graag dat u van die regeling geen gebruik maakt zodat u ons meer belasting moet betalen, en als u er voor kiest om de wet wel precies te volgen, dan gaan we proberen u zwart te maken door het ontwijking te noemen”.

  2. Ten eerste is de stelling serieus geld mislopen onbewezen. Sterker, uitgevers verdienen nu al geld aan Google, en willen blijkbaar net als de vrouw van het mannetje Timpetee steeds meer hebben, en eindigd dus straks gewoon weer in een omgekeerde pot.

    Vergoedingen afdwingen hebben ze in Spanje ook geprobeerd. Daar heeft Google zich teruggetrokken. Nu stelt Google hetzelfde voor, of geeft aan dat uitgevers toestemming mogen geven (om niet). Dat mag dus ook blijkbaar niet; dan heeft Google nog een optie: terugtrekken de dienst: daarmee houdt ze zich ook aan de regels. Dat is nu ook verboden. Hele vreemde redenatie zit hierachter: als je je terugtrekt uit een markt, dan betekend dat toch per definitie dat je geen positie meer op die markt hebt, en daar dus ook geen misbruik meer van kan maken. Op grond van welke wetgeving wil je ze dan verplichten om een dienst te verlenen, en daar de klanten die er van profiteren nog voor te betalen ook?

    Ik stel voor dat Google de nucleaire optie gebruikt in Frankrijk. Zich volledig terugtrekt, alle services uitzet en alle domeinen geoblocked. De eenvoudigste manier: de Franse tak verzelfstandigen, alle bestaande contracten in Frankrijk daarna overzetten, en dan failliet laten gaan.

    Dat hele artikel 15 is natuurlijk de dwaasheid ten top, ik verwacht dan ook dat dit helemaal niets aan inkomsten gaat opleveren voor uitgevers (in het algemeen), en slecht is voor het publiek en het ontsluiten via internet van met name, de kleinere uitgevers. Waarschijnlijk is dat ook precies de bedoeling van de grote uitgevers die hiervoor gelobbied hebben: het consolideerd hun belangen, en gaat ten koste van de diversiteit van de pers — die toch al gigantisch onder druk staat en zeer schadelijk is voor onze democratische samenleving — door nieuwe spelers onvindbaar te maken.

  3. Ik vind het compleet in lijn met wat er de laatste jaren gebeurd op dit gebied. Waarom moet een particulier wel, of willekeurig welke onderneming dan ook, als ze teksten gebruiken, betalen en dan Google niet. Gewoon aftikken want de zogenaamde arme schrijvers, net als in ‘arme acteurs/artieten; ze hebben het geld nodig… Oh nee, het verdwijnt in de zakken van de bureaus en agenten enz. en d

  4. Niet zo moeilijk toch, Google verdiend geld met content van anderen. Dus ook net als anderen betalen, geen enkele reden om voor Google een uitzondering te maken.

    Google zou niet eens bestaan zonder content van anderen.

    1. Precies de omgekeerde wereld: auteursrecht is er om een marktfalen te corrigeren, en dat dan met de kleinst mogelijke ingreep. De activiteiten van Google hebben geen negatieve impact op uitgevers (ondanks al de onzin die uitgevers hierover uitkramen), dus is er geen enkele reden om in te grijpen. Sterker, de termijnen en reikwijdte van het auteursrecht zijn zeer zwaar overtrokken, en ondermijnen daarmee het uiteindelijk doel: zorgen dat mensen (en bedrijven) effectief materiaal kunnen produceren met een redelijk kans hun investering terug te verdienen.

    2. Deze volg ik niet

      Dus ook net als anderen betalen, geen enkele reden om voor Google een uitzondering te maken.
      Deze content is gratis beschikbaar, dus als je voor Google geen uitzondering wil maken, dan zou Google toch ook niet hoeven te betalen?

      Maar goed… Dat uitgevers inkomsten mislopen door Google lijkt me nogal logisch. Want door internet is de vraag naar nieuws op papier en op tv nogal afgenomen. En zoekmachines zijn onlosmakelijk verbonden met internet. Er zijn genoeg mensen die het verschil tussen Google en internet niet eens begrijpen :).

      Met een kapitalistische bril op zie je simpelweg de strijd van een sector die failliet dreigt te gaan, en zich niet kan aanpassen aan de nieuwe markt, tegen de grootste partij op het internet die ze van de markt veegt. De vraag die wij ons met zijn allen kunnen stellen is: willen we dat de traditionele journalistiek blijft bestaan. En hoe gaan we dat bekostigen? Via staatssteun kan niet, omdat dan de onafhankelijkheid in het geding komt.

      1. Koetsiers zijn 100 jaar geleden ook inkomsten mis gaan lopen door de automobiel. Toch hebben we geen heffing op auto’s gezet om koetsiers maar in lengte van jaren door te laten werken. Natuurlijk is het weer net even anders, maar wat hier gebeurd is ongeveer dat. Traditionele uitgevers krijgen met de opkomst van het Internet heel veel (legitieme) concurrentie van bloggers, vloggers, enzovoort, en deze worden zeer efficient ontsloten door partijen als Google met hun zoekmachine. De bloggers en vloggers rechtstreeks aanvallen zou te duidelijk zijn, maar gelukkig biedt het gebruik van snippets (ook van de grote uitgevers) een stok om mee te slaan. Verplicht Google om daarvoor te betalen, en het ontsluiten van die nieuwe concurrentie is om zeep geholpen. De eerste poging in Duitsland mislukte: Oh, als we moeten betalen, dan stoppen we toch gewoon. De kleine bloggers snapten het beter en gaven de toestemming en werden dus zelfs nog beter gevonden dan daarvoor. Dat dwong de grote jongens om alsnog toestemming te geven. Poging nummer twee in Spanje was iets succesvoller: betalen werd verplicht: toestemming geven mocht niet meer (In feite werden de bloggers dus gedeeltelijk onteigend van hun auteursrecht, maar dat terzijde!). Google stopte helemaal. Kleine uitgevers en bloggers hadden het meeste last. Poging nummer 3 op EU niveau is uiteindelijk gebaseerd op het Duitse model: dat had al aangetoond totaal niet te werken, en dat vinden de Fransen nu onacceptabel: dus verbieden ze Google nu te stoppen, en tegelijkertijd moeten zij “vrij” onderhandelen, als er maar uit de onderhandelingen komt dat ze moeten betalen. Goh, ik wou dat de overheid mij zo’n mandaat gaf in mijn salarisonderhandelingen… Als je er even over nadenkt is dit de dwaasheid ten top. De eerst verantwoordelijken voor deze klucht zijn de europarlementariers die zich hebben laten verleiden voor dit gedrocht aan wetgeving te stemmen.

        1. Ja geheel mee eens. Ik begrijp best dat die uitgevers likkebaardend kijken naar de inkomsten die Google weet te genereren, maar de schuld ligt toch echt bij henzelf. Net zoals zoveel andere industrieen hebben ze niet of veel te laat gereageerd op de opkomst van het Internet en de gevolgen daarvan voor hun businessmodel. Vervolgens hopen ze dat via wetgeving in stand te kunnen houden. De geschiedenis heeft bewezen dat dat onhoudbaar is; mensen gaan niet om een industrie in stand te houden dingen blijven doen waar slimmere of betere alternatieven voor zijn. Dit soort pogingen van uitgevers doet me denken aan de pogingen van orkesten om een heffing ter compensatie van misgelopen inkomsten op de grammofoonplaat te krijgen. Ik zie ook niet in waarom Google specifiek meer zou moeten betalen; ik mag zelf ook naar de websites van die kranten gaan, daar een paar kopteksen of citaten pakken en dan iets roepen als “Goh, leuk artikel hier in de krant waarin professor X zegt dat Y”. Als ik het mag, waarom zou Google het dan niet mogen? Zeker aangezien ze die citaten e.d. niet verkopen, maar als een bron van referenties gratis beschikbaar maken. Ze zijn alleen veel effectiever in het verkopen van advertenties om die citaten heen. Als kranten e.d. niet gelezen willen worden, moeten ze hun website ofline halen, of die volledig achter een paywall zetten.

  5. auteursrecht is er om een marktfalen te corrigeren?? Leg mij die eens uit. Want als iets niet verkoopt, en dus faalt, is het toch gewoon marktwerking… En het verhaal van geen negatieve werking is inmidels ook bewezen voor andere media, als films en muziek, zelfs een EU onderdzoek heeft dat bewezen, maar ook daar geen uitzonderingen. Anders ook de films en muziek weer vrijgeven.

    Voor de rest ben ik het met je eens. Maar ik ben helemaal tegen welk juridisch geneuzel dan ook. Het vrij kunnen kopiëren heeft tot onze maatschappij geresulteerd. Want dat is eigenlijk het enige wat ons de van de beesten onderscheid. Dichter bij huis: kijk naar de bv Japan , heeft alles gekopieerd en is nu een van de duurstse en meest innovatieve.

    1. Het marktfalen bestaat daaruit dat als personen investeren in een werk en dat op de markt brengen, zonder iets als een autersrecht, een derde partij deze kan overnemen en uitbaten zonder de kosten van de initiele investering.

      Dit is het “free rider” probleem dat het auteursrecht poogt op te lossen. Vergelijkbare rechtvaardigen zijn er voor het octrooien (gratis meeliften op onderzoek van derden) en merken (gratis meeliften op reputatie)

      Onder de theorie van de vrije markt is het uitgangspunt dat “de onzichtbare hand” leidt tot een optimalisatie van productie en welvaart voor iedereen (dit is een vrij dubieus idee, maar even voor het argument). Doordat “free riders” de potentiele winst kunnen wegzuigen, worden dus investeringen ontmoedigd, en ontstaat daardoor een voor iedereen niet optimaal resultaat. Hiermee is dus een overheidsingrijpen op de vrije markt gerechtvaardigd.

      Een heel ander voorbeeld van marktfalen zien we bijvoorbeeld bij de postbezorging. Omdat het uiterst inefficient is om dertig postbestellers van ditto bedrijven langs alle huizen te sturen, doen we er met zijn allen beter aan om een partij aan te wijzen, en deze onder strikte voorwaarden een monopolie te geven.

      Het probleem met het auteursrecht is, dat het is doorgeschoten, en daardoor zijn eigen doelstellingen aan het ondergraven is. Dit zien we nog veel sterker bij het octrooirecht. Als we consistent willen zijn met de theorie van de vrije markt en minimaal overheidsingrijpen, dan zou een ingrijpen niet groter mogen zijn dan strikt noodzakelijk om het beoogde doel te halen — en zou de bewijslast hiervoor moeten liggen bij de personen die pleiten voor een dergelijke ingreep.

      Tenslotte, bedenkt dat veel bedrijven in de grond van hun hart een bloedhekel hebben aan de “vrije markt” — ja, het word vaak met de mond beleden, maar het betekend ook dat je snoeihard moet concurreren, en dus altijd net even slimmer moet zijn dan de anderen… Onderdeel van dat slimmer zijn is het belobbyen van de wetgever, om jou fijne uitzonderingen op de markttucht te geven: daar is artikel 15 een schoolvoorbeeld van.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.