Hoe bescherm ik mijn idee voordat ik het ga vertellen?

Een lezer vroeg me:

Ik heb een innovatief idee uitgewerkt om contactloos pinbetalen tegen afluisteren en dergelijke te beveiligen. Ik wil dat nu aan een paar banken voor gaan stellen, maar ik wil natuurlijk niet dat ze er met mijn idee vandoor gaan zonder mij te betalen. Hoe doe ik dat het veiligste? Is een i-depot nodig, kan ik een goed geheimhoudingscontract gebruiken of moet ik auteursrecht aanvragen?

Algemeen geldt: als je een idee hebt, dan kunnen en mogen anderen daarmee vandoor. Het is juridisch eigenlijk niet mogelijk een idee te beschermen tegen overname of afkijken, en wie adverteert dat het bij zijn dienst wel zo werkt, is een oplichter.

De enige juridische remedies tegen ongewenst overnemen zijn het idee onder een IE-recht beschermen of een contractuele afspraak te maken. Of beschermen mogelijk is, hangt helemaal af van het soort idee. Een technisch protocol (wat hier lijkt te spelen) kun je met een octrooi oftewel patent beschermen; anderen mogen dat protocol dan niet ook implementeren. Een auteursrecht beschermt tegen kopiëren of namaken van een tekst, foto of video – maar alleen de concrete uitwerking daarvan niet het onderliggende idee.

Een contractuele afspraak doe je meestal met een geheimhoudingscontract oftewel NDA (non-disclosure agreement). Daarin belooft de ontvanger om de verkregen informatie nergens voor te gebruiken, vaak op straffe van een contractuele boete. Het is toegestaan dat je jezelf een beperking oplegt die de wet niet kent, dus zo’n contract is legaal. Alleen: waarom zou je dat tekenen als ontvanger? Welk voordeel haal je eruit?

Ik zou zelf alleen adviseren om met een idee-leverancier in zee te gaan als deze concrete technologie heeft om in licentie te nemen. Dan weet je waar je voor tekent: snelle toegang tot iets dat werkt. Dat scheelt ontwikkelkosten bij jou, dus prima dat dat wat kost. Maar betalen voor enkel een idee dat je zelf nog moet uitwerken? Nee, vergeet het maar.

Een ander probleem met een NDA tekenen is dat je wellicht als ontvanger al met iets dergelijks bezig was. Toevallig las ik recent deze zaak waarin een man de Rabobank had benaderd met een anti-skimming idee. Naast dat er discussie was of überhaupt geheimhouding was overeengekomen, bleek de bank er al geruime tijd zelf mee bezig te zijn. Dan is het natuurlijk wel héél raar om te zeggen dat het jouw idee is.

Arnoud

7 reacties

  1. Ik heb hier als octrooigemachtigde heel regelmatig mee te maken. En inderdaad, zoals Arnoud zegt, je kunt slechts bescherming krijgen via de specifieke wettelijke IE mogelijkheden die daarvoor voorzien zijn, of door een NDA.

    Een NDA getekend krijgen is echter niet zo gemakkelijk, want het belang voor de andere partij is slechts beperkt en er zitten risico’s aan voor hem. Daar komt nog een praktisch probleem bij: Vaak kom je dan in een lange discussie terecht met de juridische afdeling van je potentiele klant, waarin er diverse versies van de NDA heen en weer gaan en het maanden duurt voordat je NDA getekend is en je eindelijk je idee mag voorstellen. Dat werkt gewoon niet.

    Voor wat het i-depot betreft, daar hebben veel mensen een verkeerd idee over. Het kost niet veel, maar het geeft ook niets. Het enige wat je ermee kunt is bewijzen dat je op een gegeven moment bepaalde kennis had, maar daar kun je in de praktijk niets mee. Alleen in heel specifieke zeldzame juridische scenario’s heb je daar iets aan, maar dat is echt extreem zeldzaam.

    1. “Een NDA getekend krijgen is echter niet zo gemakkelijk, want het belang voor de andere partij is slechts beperkt en er zitten risico’s aan voor hem.” Oh, grappig: 15 jaar geleden had ik veel te maken met Amerikaanse leveranciers/verkopers en die wilden mij vaak laten tekenen voor NDA’s. Ik zei dan altijd “Ik ben niet tekenbevoegd. Praat maar met de juristen van mijn werkgever”, en dan zagen ze af van NDA, en hielden ze gewoon hun (commerciële) verhaal. Ik weet niet hoe het nu is met NDA’s.

  2. Als octrooigemachtigde krijg ik hier ook regelmatig mee te maken; van beide zijden. Als bedrijf willen we geen NDA tekenen, precies vanwege het gevaar dat we er zelf mee bezig zijn en onze eigen kennis “besmet” raakt met het ingebrachte idee. Indien mogelijk, zou je kunnen presenteren wat jouw oplossing kan, zonder erbij te vermelden wat de oplossing precies is. Daarmee kun je een bank interesseren zonder bang te hoeven zijn dat jouw idee openbaar wordt. Als de interesse gewekt is, is de kans op een verdere samenwerking onder NDA groter. Indien mogelijk vantevoren octrooi laten aanvragen.

    1. Dat klinkt inderdaad hetzelfde als wat veel auteurs zeggen tegen hun fans; “We vinden het fantastisch dat jij allemaal creativiteit en inspiratie krijgt van mijn werk. Echt geweldig, doet me goed. Stuur mij niks op; geen ideeën, geen fanfic, nada. Dat verpest onze creativiteit doordat we dan niet meer kunnen bewijzen dat onze ideeën van ons waren en niet van jou.”

  3. [appellant] heeft in eerste aanleg echter duidelijk gemaakt dat hij dit octrooi niet aan zijn vordering ten grondslag legt en de rechtbank heeft dienovereenkomstig bij de weergave van het standpunt van [appellant] het octrooi niet vermeld.

    Ik vind dit wel een vreemde trouwens; als je als rando met een derivatief idee de Rabobank voor de rechter sleept, dan sleep je dat octrooi toch ook aan de haren mee als bewijsmateriaal? Kunnen de octrooi-houders hier uitleggen waarom dat niet gebeurd zou kunnen zijn?

    1. In 3.19 wordt er inderdaad iets gezegd over een octrooi en wordt er gerefereerd aan de eerste aanleg. Ik heb daarin niets kunnen vinden over een octrooi, dus dat geeft geen duidelijkheid. Ik heb drie mogelijke verklaringen: 1) Blijkbaar was het nieuwheidsonderzoek zodanig slecht dat het overduidelijk geen geldig octrooi is en/of 2) Misschien was de indiendatum zodanig dat het octrooi hem toch niet zou helpen in deze zaak en/of 3) Hij heeft ze niet allemaal op een rijtje.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.