Internetdiensten buiten databundel zetten schenden netneutraliteit

Providers in de Europese Unie mogen sommige diensten niet voor hun klanten beter toegankelijk maken dan andere. Dat meldde RTL onlangs. In het eerste arrest over netneutraliteit bepaalde het Hof van Justitie namelijk dat het inzetten van een nultarief (niet meetellen voor je databundel) voor sommige internetdiensten effectief hetzelfde is als het vertragen of blokkeren van de diensten die wél voor de bundel meegeteld worden. Daarmee is dus de praktijk van het “beter toegankelijk maken” (wat moet PR een heerlijk vak zijn) van “sommige internetdiensten” de nek omgedraaid. Lezen jullie mee, T-Mobile en ACM?

De zaak kwam uit Hongarije, waar provider Telenor een speciaal pakket aanbood dat “MyChat” heette: je kreeg één gigabyte databundel en daar bovenop onbeperkt gebruik (oftewel buiten de bundel, maar ook als je bundel op was) van de diensten Facebook, Facebook Messenger, Instagram, Twitter, Viber en WhatsApp.

De nationale mededingingsautoriteit Nemzeti Média- és Hírközlési Hatóság vond dat strijdig met de Europese netneutraliteitsregels, die immers bepalen dat bepaalde diensten niet mogen worden geblokkeerd of vertraagd zonder objectieve technische reden. Toegang tot internet en alle diensten daarop moeten op gelijke en niet-discriminerende wijze worden verleend.

De open vraag was vervolgens: als je dienst A buiten de bundel laat, blokkeer of vertraag je dan diensten B tot en met Z? Die werken nog net zo goed immers, en een databundel is een objectief criterium. Volgens het Hof is dat inderdaad aan de orde:

(…) kunnen dergelijke pakketten, die onderdeel zijn van een commerciële praktijk in de zin van artikel 3, lid 2, van verordening 2015/2120, gelet op het gecombineerde effect van de overeenkomsten waartoe zij kunnen leiden, het gebruik van bepaalde specifieke toepassingen en diensten doen toenemen, namelijk die welke onbeperkt tegen een „nultarief” kunnen worden gebruikt wanneer het datavolume is opgebruikt dat in de door de klanten gekochte bundel is vervat, en tegelijkertijd het gebruik van de andere beschikbare toepassingen en diensten doen afnemen, gelet op de maatregelen waarmee de betrokken aanbieder van internettoegangsdiensten het gebruik daarvan technisch gezien moeilijker of zelfs onmogelijk maakt.
Als ik dat zelf moet samenvatten, dan zou ik zeggen: vanwege die bundel zou je minder snel een andere chatdienst gebruiken (want dat kost megabytes) dan de gratis diensten, dus dat is effectief een maatregel tégen het gelijk kunnen gebruiken van je diensten. En als de bundel op is, dan zeg je dus “je mag internet niet meer op” en daarna “oh maar wél Facebook en Twitter”. Hoe is dat laatste géén voortrekken van die twee?

Omdat deze ingrepen gebaseerd zijn op commerciële motieven, kun je ook niet zeggen dat het beheersmaatregelen zijn of andere toegestane technische ingrepen. Het is dus duidelijk dat dit niet kan.

In Nederland dachten we dat ook, totdat de ACM ineens bepaalde dat T-Mobile wél haar dienst datavrije muziek mag aanbieden. Het formeel-juridische punt daarbij was dat in de Nederlandse wet het net wat strakker was opgeschreven dan in de Verordening waar het Hof zich op baseert, en dat is iets dat niet mag.

Ik ben natuurlijk geen PR-expert van T-Mobile, maar het arrest van het Hof is zó algemeen geschreven dat ik niet zou weten hoe je nu datavrije muziek nog recht kunt breien. Ik kom niet verder dan “we bestuderen de uitspraak”, of “dat was een specifieke Hongaarse kwestie” of “wij staan voor de rechten van de consument” of iets dergelijks. Ik ben dus heel benieuwd waar men nu mee gaat komen.

Arnoud

 

26 reacties

  1. Belangrijk verschil tussen T-mobile en het Hongaarse Telenor is wel dat bij T-mobile alle muziek-data buiten de bundel gaat. Als ik nu een muziek-streaming-app begin kan ik die aanmelden bij T-mobile (https://www.t-mobile.nl/aanmelden-muziekdienst) en krijg ik dezelfde behandeling als Spotify. Maar ik kan niet een chat-app maken en die aanmelden bij Telenor om dezelfde behandeling te krijgen als Facebook.

    Dat maakt deze twee zaken misschien net niet vergelijkbaar. Daar zou T-mobile nu mee kunnen gaan schermen.

    1. Afspelen van muziek vanaf een netwerkschrijf is ook streamen. Kan ik dan mijn VPN verbinding registeren? Terwijl deze “dienst” alleen toegankelijk is voor mensen in mijn huishouden.

      Op dit moment zijn er ook bedrijven die niet met T-mobile willen samenwerken om hun muziek data vrij te maken. (zie <a href’=”https://community.t-mobile.nl/nieuws-345/update-toevoegen-diensten-datavrije-muziek-272243″>https://community.t-mobile.nl/nieuws-345/update-toevoegen-diensten-datavrije-muziek-272243 onderaan in een uitklapbare lijst.)

      Maar wat heeft dat voor invloed op mijn overeenkomst met T-mobile. T-mobile adverteert dat muziekstreaming data vrij is. En ze moeten al deze diensten gelijk behandelen. Is het dan niet T-mobile’s probleem als een streamingdienst zegt wij gaan hier geen moeite voor doen, T-mobile regelt maar zelf dat dit data vrij wordt.

      1. T-Mobile heeft (nog steeds, als ik de link van de post van Ronald moet geloven) geen “datavrije muziek streaming” maar bestaat er een vorm van discriminatie waarbij streaming providers eerst een accoord moeten geven voor het datavrij doorgeven van hun streams.

        Het simpele feit dat T-Mobile aangeeft dat het voor hun niet uitmaakt, maar dat ze wel alle providers gelijk moeten behandelen (dus ze moeten allemaal tekenen) is voor mij een indicatie van een voorbehoud. En dan kan je niet zeggen dat je ‘muziek streaming’ buiten de bundel laat. Overigens zie ik de noodzaak tot het aangaan van die overeenkomst helemaal niet, ik verwacht dat T-Mobile technisch prima in staat zal zijn om streaming data vanaf specifieke bronnen buiten de bundel te houden zonder dat de aanbieder daar een overeenkomst voor moet aangaan.

        Ook maakt T-Mobile bij het aanprijzen van deze dienst nergens gewag van bovenstaand voorbehoud:

        Met Datavrije Muziek kun je nu bij ons muziek streamen zonder dat het je MB’s kost. Als eerste en enige én op het meest bekroonde mobiele netwerk van Nederland.

        Door het voorbehoud bevindt T-Mobile zich in mijn optiek in een positie vergelijkbaar met die van Telenor in Hongarije. De diensten die nu niet ‘datavrij’ zijn, bevinden zich in dezelfde benadeelde situatie dan de chat-app van Niels, of andere reeds bestaande vergelijkbare apps.

      2. Wat mij betreft is dit niet in orde vanwege het “Uiteraard geldt dit niet voor partijen waarbij er sprake is van discutabele content, naar alle redelijkheid.” Wat is in hemelsnaam “discutabel”? Bedoelen ze, of die partijen wel mogen streamen naar Nederland (Buma en SENA)? Of de muziek strafbaar is (fascistische streamingdiensten)? Of er aanstootgevende maar legale content gestreamed wordt (de bekende “parental advisory” muziek)? Alles behalve Chinese propagandamuziek? De nieuwe streamingdienst van concurrent VodafoneZiggo?

        Bij netneutraliteit hoort geen redelijkheidstoets. Als ze dit zouden hanteren bij toegang tot internet dan zaten ze binnen 5 seconden op het strafbankje bij de ACM. Waarom zou dit dan wel mogen bij muziekdiensten binnen het netneutraliteitskader?

        1. Omdat ze technisch niet kunnen zien of het muziek is of iets anders. Voor hun is elke stream een encrypte stoom bits. En ze kunnen ook niet zien wanneer muziekdienst besluit nieuwe servers bij te plaatsen dus er zal iets van afstemming moeten zijn waar dat verkeer vandaan komt zodat ze het uit de databundel teller kunnen filteren en er een process opgezet kan worden dat bij aanpassingen in de infrastructuur bij muziekdienst ze de databundel teller kunnen fine tunen?

          Of zoiets?

          1. Dat heeft helemaal niets met “discutabel” te maken. De enige vraag moet zijn of die stream een “kunstzinnige schikking en combinatie van de klanken van muziekinstrumenten en de menselijke stem [bevat] om schoonheid van vorm dan wel uitdrukking van emotie te bereiken”. Zelfs als die klanten of stem strafbare inhoud bevat, dan mag vanwege netneutraliteit die stream niet worden geweerd, totdat de rechter-commissaris daarvoor een bevel heeft goedgekeurd of de rechter een uitspraak heeft gedaan. Er is geen enkele, ik herhaal geen enkele reden om na te gaan of een stream discutabel is.

            1. “kunstzinnige schikking en combinatie van de klanken van muziekinstrumenten en de menselijke stem [bevat] om schoonheid van vorm dan wel uitdrukking van emotie te bereiken”

              Dit leest echt als zo’n onnodig problematische definitie dat ik er direct hoofdpijn van krijg. Zijn vuilnisemmers muziekinstrumenten? Wat is een menselijke stem? Wat als ik omwille van mijn persoonlijke kunstzinnige uiting een zo lelijk mogelijke, emotieloze uitdrukking van willekeurige klanken produceer? Wat als die opeens bijzonder populair lijkt te zijn in alternatieve kringen en regelmatig gestreamd wordt?

              1. Tsja, ik heb het ook maar van Wikipedia he 🙂 Ik zou zeggen dat termen als schoonheid of lelijkheid in the eye (ear) of the beholder liggen, maar als er een redelijke groep mensen is die het graag hoort, wat is er dan op tegen om het muziek te noemen?

                Uiteindelijk is dit het probleem van T-Mobile. Ik ga eens kijken of ik een witte-ruis-streamingdienst kan opzetten en aanmelden als muziek, mogen zij me uitleggen waarom dat géén muziek is. Ik zal het resultaat hier posten.

  2. Je kunt inderdaad jouw redenering volgen.

    Maar aan de andere kant kun je ook de redenering volgen: De leverancier biedt een bepaald pakket tegen betaling aan. Wie dat wil kan dat nemen. De leverancier biedt als gunst, aan bepaalde trouwe klanten, ook een ander bepaald pakket gratis aan.

    Waarom zou je in een kado volledig moeten zijn? Het is een kado. Neem het aan of niet, maar klaag niet dat het kado te klein is.

  3. Dit ‘cadeau’ is in strijd met de wet. We hebben na héél veel maatschappelijke discussie gezegd, het is ongewenst dat providers selectief zijn in welke internetdiensten ze doorgeven of welke tariefstructuur ze daarbij rekenen. Providers geven alles door en daarmee basta. Dat is nodig voor een open en vrij internet, en dat vinden wij weer een essentieel deel van onze informatiemaatschappij.

    Inderdaad, dat betekent dat alles in de bundel moet, of dat je bundels met écht onbeperkt dataverkeer moet aanbieden. Dat is wenselijk, logisch en eerlijk: alles is gelijk, er wordt niemand voorgetrokken of achtergesteld.

    1. T-Mobile heeft hier de grenzen van de wet duidelijk opgezocht. Ik zie een belangrijk verschil met de Hongaarse zaak: datavrije streaming bij T-Mobile staat open voor alle streaming services. Daarmee is het minder concurrentievervalsend. Verder is datavrije muziek geen dienst die apart afgenomen kan worden maar is het onderdeel van een bundel.

      Het maakt mij persoonlijk niets uit dat T-Mobile dit op deze manier mag doen; maar ik wil wel graag helder hebben waar dit T-Mobile initiatief knelt met de doelstellingen van netneutraliteit of waar het de mededinging beïnvloedt.

      1. datavrije streaming bij T-Mobile staat open voor alle streaming services.
        Ik zou dit iets genuanceerder willen zien: datavrije streaming bij T-Mobile staat potentieel open voor alle streaming services.

        Ten eerste is er het voorbehoud waar Arnoud al tegen ageerde mbt of muziek ‘discutabel’ is, en ten tweede kan ik als klant nog steeds geconfronteerd worden met belaste MBs omdat mijn favoriete streamingservice toevallig niet op de lijst met ‘MB-vrije’ streamingservices staat bij T-Mobile.

        Er zit een verschil tussen klant en leverancier hier, en jij bekijkt het vanuit de positie van de leverancier (iedereen kan in potentie zijn streamingservice MB-vrij aanbieden via T-Mobile). De klant, die de dienst afneemt, en waar net-neutraliteit net zo goed voor van toepassing moet zijn, die ziet alleen maar ‘gestreamde muziek kost geen MBs’ en dat is dus, bij woorden van T-Mobile zelf, niet waar omdat niet alle diensten die T-Mobile MB-vrij zou willen doorgeven accoord gaan met voorwaarden die T-Mobile daaraan verbindt en daarom bij gebruik gewoon MBtjes aftikken.

      2. Het is in feite volgens mij heel simpel: de essentie van netneutraliteit is: “data is data, wat er in zit maakt niet uit”. Of het bij T-mobile wel of niet open staat voor andere streaming services is daarom volledig irrelevant, je mag domweg geen onderscheid maken (bepaalde technische uitzonderingen bestaan, maar daar gaat de discussie hier verder niet over) tussen muziek of video of gesproken tekst of plaatjes of binaire data, ook niet als iedereen in de wereld zich aan mag melden voor een of andere regeling waarbij je minder data hoeft af te rekenen. Zo’n regeling zelf is in strijd met de principes van netneutraliteit.

    2. En zou het wel kunnen als een partij, die geen provider is en dat ook niet wenst te zijn (bijvoorbeeld de Gall&Gall) als cadeau gratis toegang tot een select groepje diensten aanbiedt?

      Met andere woorden: wanneer ben je een provider (op wie de regels mbt netneutraliteit van toepassing zijn) en wanneer ben je een ander bedrijf dat simpelweg een cadeautje aanbiedt? Wordt je al provider door gratis toegang aan te bieden tot 1 specifieke dienst (bijvoorbeeld bol.com)?

      1. Aangezien Gall&Gall geen netwerk of provider is, kunnen ze dus als “cadeau” slechts iemand een abo’tje geven of Netflix of Spotify of zo, of een beltegoedkaart, of misschien een sim-kaart met een databundel erop. Lijkt me allemaal verder geen probleem, zolang de provider in kwestie de Gall&Gall-bitjes van het gratis Spotify-abo’tje maar op dezelfde manier afrekent als alle andere bitjes. Het issue is niet de prijs zelf; een databundel met onbeperkt data mag best, zolang maar niet het ene soort data niet, en het andere (bijv van een andere streaming dienst) soort data wel kunstmatig vertraagd of versneld wordt.

        1. Ik denk dat het voorbeeld van een café dat gratis gefilterde Internettoegang biedt aan haar klanten een veel interessanter voorbeeld is. Mag dat café Netflix en andere video-diensten blokkeren omdat “video kijkers te weinig bestellen”?

      2. Ik krijg het gevoel dat jij denkt dat de regering rondfietst en willekeurige partijen het label “provider” opplakt, waarna ze ineens neutraal iedereen diensten moeten leveren. Nee. Netneutraliteit geldt voor internettoegangsproviders, zie artikel 7.4a Telecommunicatiewet. Partijen die beroepshalve het publiek toegang tot internet leveren, gratis of tegen betaling. Niet een hotel of bedrijf dat gasten laat internetten, wel een bibliotheek.

        Een standalone X-over-IP dienst valt buiten internettoegang, maar een gefilterde internetdienst waardoor je maar naar beperkte sites kunt wel. Ik twijfel bij één dienst, dan krijg je bijvoorbeeld een zuil met touchscreen die een interactieve plattegrond biedt of een NS-informatiebord waar je op kunt klikken. Ik vind niet dat -hoewel die kasten via internet werken – je dat “internettoegang” kunt noemen.

        1. Ik denk helemaal niet dat de regering rondfietst. Ik ben gewoon op zoek naar een manier waarop een provider het toch kan doen. En die lijkt er dus te zijn: een niet-provider dochter oprichten en via die dochter selectieve toegang gratis aanbieden aan klanten of leden van die niet-provider dochter (die toevallig ook klanten van een bepaald pakket bij de moeder provider zijn).

          Vergezocht waarschijnlijk, en geen rechter trapt er in, maar het stoort mij dat de fundamentele vrijheid om een cadeautje te geven wordt ingeperkt. Ik begrijp wel waarom, netneutraliteit is belangrijk, maar niet iedere potentiele halve-procents afwijking daarvan is meteen maatschappij-ontwrichtend. Dat soort dingen zijn niet zwart-wit.

            1. Ofwel, neutraliteit betekend dat providers geen winnaars gaan kiezen. Die winnaars moeten er vaak voor betalen en zijn zeker nooit innovatieve startups die noch geld noch gebruikers hebben om als winnaar gekozen te worden. Met andere woorden, netneutraliteit probeert onder andere om de markt voor Internetdiensten vrij te houden van competitiebeperkende “samenwerking” tussen dienstverleners en providers. Daarnaast zorgt het er voor dat providers niet hun klanten kunnen gebruiken om toegangsgelden van partijen als YouTube en Netflix af te troggelen (iets wat in de VS gebeurde/gebeurt). Dit is nodig omdat klanten niet eenvoudig van provider wisselen en vooral bij minder impactvolle diensten de meerwaarde van wisselen naar een neutrale maar duurdere provider niet zien zitten. Het argument dat diensten als Netflix en Youtube moeten betalen voor het datagebruik is niet geldig. Dat verkeer wordt gegenereerd door de gebruiker die al voor die toegang betaald. Er zijn geen regels dat providers niet naar gebruik betaling kunnen vragen (of dit indirect te doen door meer te vragen voor meer snelheid – de marginale kosten bij hetzelfde datagebruik zijn miniem).

            2. Inderdaad, is niet OK, als je het zo extreem stelt.

              Maar de AH mag wel 5 krentenbollen voor de prijs van 4 verkopen, en dat niet doen met de witte kadetjes, omdat de bakker aan de overkant wel krentenbollen verkoopt maar geen witte kadetjes.

              Een zekere mate van ‘slim omgaan met concurrentie’ vinden we acceptabel, en is onderdeel van de ondernemersvrijheid (en moet dat ook blijven, of niet?). En vanuit consumentenoogpunt is een goede concurrentie juist heel aantrekkelijk.

              Het probleem is (denk ik) dat jij kijkt naar het potentiele doel (maar eigenlijk kennen we dat doel niet, wij kunnen niet in het hoofd van de filiaalmanger van AH kijken, dus we geven onze eigen draai daaraan, die misschien niet terecht is) van het cadeau, terwijl ik kijk naar de actie ‘cadeau geven’. Ik zie wel dat die actie potentieel misbruikt kan worden, maar dat hoeft lang niet altijd het geval te zijn.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.