Een lezer vroeg me:
Ik heb een mooie naam voor mijn bedrijf bedacht en gebruik daar een emoji bij. Kan ik dat als merk deponeren?Soms voel ik me oud als mensen het over emoji’s hebben, ik denk dan altijd “oh je bedoelt smileys” maar dat is dus wat anders. (Een smiley is iets dat je met je toetsenbord maakt.) Maar dat terzijde.
Een tekst of afbeelding die geschikt is om producten van concurrerende producten te onderscheiden, kan in beginsel als merk worden gedeponeerd. Het maakt daarbij niet uit of je die tekst zelf bedacht hebt – bestaande woorden mogen merken zijn, smileys dus ook.
De kern zal vooral zijn of mensen de smiley herkennen als een merk – als een aanduiding van de afkomst van een product, zoals juristen dat omschrijven. Het plaatje hierboven toont een voorbeeld van wat volgens mij goed gaat: de emoticon zit in een (Russische) naam, en dat als geheel zal overkomen als een merknaam.
Als iets een geldig merk is, dan mogen concurrenten het niet gebruiken in hun reclame of productverpakkingen en dergelijke. Daarmee zou de merkhouder van zo’n emojimerk dus kunnen optreden tegen hergebruik van de emoji zelf – maar ik denk dat dat weinig kans maakt, omdat je dan de emoji lostrekt van de tekst (of eigen afbeelding) die het onderscheidend maakt.
Oh ja, en op een grafisch vormgegeven figuurtje zoals je vaak bij emoji’s of grafische smileys ziet, zal al snel auteursrecht zitten. Wie “een lachend geel gezichtje” grafisch gaat weergeven, zal daarbij creatieve keuzes maken en dat is eigenlijk al precies het criterium voor auteursrechten.
Daar staat tegenover dat je juist vanwege de herkenbaarheid je vaak werkt met standaard elementen. Als je een cowboyhoed wilt weergeven in 32×32 pixels, dan heb je niet zo veel ruimte als bij een fullscreen tekening in een miljoen kleuren. Dat beperkt dan weer de mogelijkheden om auteursrecht te claimen.
Arnoud
Volgens mij heb je nou juist bij iets zoals smileys zo weinig ruimte voor creatieve keuzes dat je beschermingsomvang te beperkt zal uitvallen om zinvolle bescherming te bieden tegen een concurrent die een vergelijkbare smiley op zijn verpakking plakt. Inschrijven als merk lijkt me dus toch aan te bevelen.
Tegenwoordig zijn emoji onderdeel van de Unicode standaard, Het claimen van een enkele emoji as merk lijkt veel op het claimen van een enkele letter als handelsmerk, niet echt origineel. Het gebruik van een emoji tussen andere tekens in een handelsnaam lijkt me geen probleem en een onderscheidende naam opleveren.
Dit is toch niet anders dan letters? Zodra ik de letters: d, e, i, n, s, y in een bepaalde volgorde zet, dan wordt het een handelsmerk van een groot Amerikaans concern, of van een p2p client. Als ik vervolgens Disney-cornflakes wil uitbrengen, dan mag dat niet, maar als ik Syndie-cornflakes wil uitbrengen, dan is dat in orde.
Ik vind het interessanter om te weten of de systemen bij de bureaus waar je dan je merk deponeert inderdaad om kunnen gaan met namen waarin een unicode emoji in zit