Mag je je salaris in bitcoin ontvangen?

Een lezer vroeg me:

Ik las dat in El Salvador de bitcoin nu wettig betaalmiddel is. Je kunt daar dus eisen dat je salaris in bitcoin uitbetaald wordt. Nu vroeg ik me af, is het in Nederland ook mogelijk, bijvoorbeeld als vrijwillige afspraak of via een cao?
De voldoening van het in geld vastgestelde loon geschiedt in Nederlands wettig betaalmiddel of door girale betaling, zo staat in het Burgerlijk Wetboek (art. 7:620 BW). Je mag ook salaris in buitenlands geld ontvangen als je dat hebt afgesproken, maar als werknemer kun je altijd weer van die afspraak af.

Loon in natura mag wel, en je zou denk ik prima bitcoin als een natura-betaling kunnen zien omdat het in Nederland geen wettig betaalmiddel of giraal geld is. De wet noemt als mogelijkheden voor loon namelijk (art. 7:617 BW) onder meer:

  • indien die vorm van loon gewoonte is of wenselijk is wegens de aard van de onderneming van de werkgever: zaken, geschikt voor het persoonlijk gebruik van de werknemer en zijn huisgenoten, met uitzondering van alcoholhoudende drank en andere voor de gezondheid schadelijke genotmiddelen;

  • diensten, voorzieningen en werkzaamheden door of voor rekening van de werkgever te verrichten, onderricht, kost en inwoning daaronder begrepen;

Of je nu bitcoins een zaak (een fysiek ding) noemt of een dienst, in beide gevallen zijn ze in principe geschikt om als loon te dienen. Een complicatie is wel dat je de bitcoins dan op hun werkelijke waarde moet waarderen (7:617 lid 2 BW) en die waarde op de loonstrook moet zetten. Dat lijkt me vrij lastig, er is geen officiële koers.

Daar komt bij dat je in ieder geval het stuk loon gelijk aan het minimumloon perse als geld of giraal moet betalen (art. 7a Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag). Honderd procent in bitcoin iemand uitbetalen is dus sowieso niet mogelijk.

Ik ben benieuwd of er werknemers in Nederland zijn die zo’n afspraak hebben, het voelt moeilijk voorstelbaar binnen deze regels. Temeer omdat er óók nog in de wet staat dat wie loon uitbetaalt op een manier die binnen de wet niet kan, alsnog het loon gewoon in geld moet uitbetalen zonder dat het eerdere loon terug hoeft (art. 7:621 BW).

Arnoud

32 reacties

  1. Als ik dit zo lees dan lijkt mij toch dat het uitbetalen van bitcoins sowieso mag gezien je je salaris ook in een buitenlands betaalmiddel mag ontvangen, of lees ik dit nu verkeerd? Dan zou bitcoin niet onder een zaak of een dienst vallen maar een erkende valuta zijn.

    1. Punt is, dat bitcoin GEEN valuta is. Het wordt niet als wettelijk betaalmiddel uitgegeven in een land. Mogelijk dat door het gebruik in Venezuela het die status gaat krijgen. Maar op dit moment nu gaat veranderen, maar zo lang het niet in de koerslijsten van de banken gaat opduiken, kun je dat vergeten. Bovendien zullen noch de beleggers in bitcoin dit willen, noch de banken. De banken niet, wanneer de koers zo heen en weer blijft gaan en de beleggers niet, wanneer hierdoor de koers stabiliseert.

    2. Daar twijfel ik over. Ik zou het gek vinden dat een Nederlands bedrijf in bitcoin kan uitbetalen omdat El Salvador dit als munt gebruikt. Maar tegelijkertijd, El Salvador is een soeverein land. Ik denk dat het goed gaat omdat de werknemer ermee moet instemmen en elke maand de instemming ongedaan mag maken, en vanaf dan weer gewoon Euro’s overgemaakt moet krijgen. Dus zodra er nadeel ontstaat voor de werknemer, kan die er meteen vanaf. En dat kun je niet contractueel verbieden als werkgever.

      1. Is geld daadwerkelijk verplicht, Arnoud? Want ik las een tijdje geleden dat Britt Dekker in haar vorige contract had staan dat ze alleen een duur paard kreeg van Talpa voor haar geleverde diensten (presentatiewerk e.d.). Was dat dan rechtsgeldig of niet?

        1. Wanneer het niet om een arbeidscontract gaat komt de contractvrijheid weer om de hoek kijken. Formuleer je het als een overeenkomst voor dienstverlening met als wederprestatie de eigendomsoverdracht van een dier dan is de overeenkomst perfect legaal zonder dat er geld overgedragen wordt.

          Er is een grijs gebied waarbij het niet op voorhand duidelijk is of een overeenkomst een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst tot dienstverlening is. Daar is de nodige jurisprudentie over waarin gekeken wordt naar “gezagsverhouding” en “verplichting om de arbeid persoonlijk te verrichten”.

        2. Een werknemer belonen door het geven van een paard kan als loon in natura, als je zegt dat dat kwalificeert als “zaken, geschikt voor het persoonlijk gebruik van de werknemer en zijn huisgenoten”. Technisch is een paard geen zaak (want levend wezen) maar wordt ermee gelijk gesteld. Ik denk dat het wel kan, aangenomen dat het om één keer een paard gaat.

          Als mevrouw Dekker als ondernemer haar medewerking gaf, dan mag alles, inclusief vergoeding in natura.

  2. BTC Direct doet dit, maar daar wordt inderdaad ook de wettelijke ondergrens bij benoemd:

    Elke werknemer van BTC Direct kan individueel bepalen om mee te doen en voor welk deel van het salaris. Daarbij is het minimumloon de wettelijke ondergrens van het salarisdeel dat nog gewoon in euro’s moet worden uitbetaald, aangezien de bitcoin nog geen wettig betaalmiddel is in Nederland.

  3. Een beetje off topic wellicht, maar je mag dus als werkgever en werknemer afspreken dat het deel van het salaris boven het minimumloon uitbetaald wordt in de vorm van, bijvoorbeeld, verzekeringen, kost en inwoning. Dus iemand die twee keer minimumloon verdiend kan gebruik maken van zo’n regeling. Ik vind het wel vreemd en een ongelijkheid dat zo’n regeling dus niet beschikbaar is voor mensen die het minimumloon verdienen. Waarom mag je wel afspreken dat je werkt voor kost en inwoning als je 2xML krijgt, maar dat mag niet als je 1xML krijgt. Wat is er nou mis mee als werkgever en werknemen samen afspreken dat iemand verzekeringen, kost en inwoning en 0.5xML aan geld krijgt? Waarom is dat alleen beschikbaar voor mensen met inkomens hoger dan ML?

    1. Want dan heb je altijd die slimmeriken die hun werknemers onder druk gaan zetten om akkoord te gaan met 0,5 ML voor kost- en inwoning, terwijl de kost- en inwoning de werkgever maar 0,25 ML kost. Zo kan de werkgever onder het minimumloon uitkomen.

      1. Ja, en dat mag dus niet: “Aan de in lid 1 onder b, c en d bedoelde zaken, diensten en voorzieningen mag geen hogere waarde worden toegekend dan die welke met de werkelijke waarde daarvan overeenkomt.” Art. 7:617 lid 2 BW, de woning staat in lid 1 onder c. De huur zal gewoonlijk worden bepaald als de marktconforme huurwaarde, niet een bedrag dat de werkgever uit de duim zuigt. Voor de rest zal de werkgever facturen (gas/water/licht) moeten laten zien.

        Verder is het minimumloon er met een reden: dat is het minimum dat je aan geld moet ontvangen om van te kunnen leven. Als je minder dan dat krijgt, en de rest zit vast in dingen die je van de werkgever krijgt, dan kun je niet zomaar weg. Ook kun je dan niet besluiten om bijvoorbeeld van verzekering over te stappen als dat goedkoper is, of voortaan elders boodschappen te doen.

        1. Het is dus “beschermen van mensen die ML verdienen”, waarbij “beschermen” wordt uitgelegd als “wij bepalen wel wat goed voor u is”. Als iemand met 3xML als onderdeel van de belonging kost en inwoning krijgt ter waarde van 0.5xML dan mag het wel, maar iemand met een lager salaris van, zeg, 1.4x ML mag die keuze dus niet maken van de wet, want dan blijft er maar 0.9xML over, ook niet als zhij dat zelf heel graag wil, want de wetgever vind dat zhij beschermd dient te worden, ook tegen zijn of haar uitdrukkelijke wens in. Waarom doet de wetgever zo denigerend naar mensen met een lager salaris toe, alsof die mensen niet in staat zijn zelf keuzes te maken.

          Het doet me denken aan een geval dat een vriend van me had. Het bedrijf waar hij werkte zat in wat zwaarder weer, en er was een stop vastgesteld voor vaste contracten. Zowel de filiaalmanager als hijzelf wilden allebei heel graag nogmaals een jaarcontract afsluiten, maar omdat hij al drie (ik geloof drie, kan ook vier zijn geweest) keer een jaarcontract had gehad moest hij nu van de wet een vast contract krijgen. Dat kon niet, dus had de fililaalmanager geen enkele keuze anders dan hem geen contractverlenging aanbieden, ondanks dat ze allebei heel graag nogmaals een jaarcontract wilden aangaan. Het mocht echter niet van de wet, die hem dus de werkeloosheid in heeft beschermd. Voor zijn eigen bestwil, natuurlijk, daarom zat ‘ie nu thuis, maar wel heel goed “””beschermd”””. Hij mag wel stemmen, en kinderen krijgen, en in het leger gaan om te leren hoe je mensen moet doodschieten, en samen met zijn vrouw een financiele verplichting van een half miljoen aangaan door een huis te kopen, maar hij wordt door de wetgever niet verstandig genoeg geacht om, bij volle verstand, een jaarcontract af te sluiten dat hij heel graag wil afsluiten.

          Ik snap het concept van mensen beschermen tegen uitbuiting, maar waarom dat tegen wil en dank moet worden opgelegd aan mensen die het niet willen is mij een raadsel. Waarom zijn al die wetten zo opgesteld dat de goeden continue moeten lijden onder de kwaden, waarom kan je niet mensen het recht geven na drie jaarcontracten een vast contract te eisen als ze dat willen, zonder de mogelijkheid weg te nemen iets anders af te spreken.

          1. “Beschermen” komt altijd neer op iemands belang naar eigen inzicht inschatten. En ja, zodra je met getallen gaat werken voor de duidelijkheid dan krijg je grensgevallen. Dat is niet op te lossen zonder met vage termen te gaan werken (“na een redelijk aantal bepaaldetijdcontracten hoort een vast contract”) maar dat is weer heel lastig in de uitvoering.

            Waarom doet de wetgever zo denigerend naar mensen met een lager salaris toe, alsof die mensen niet in staat zijn zelf keuzes te maken.

            Uitbuiting door werkgevers. Het voorbeeld dat je noemt is erg gezocht, waarom zou een werkgever zoiets doen?

            En nou ja, laag salaris correleert vaak wel met minder sterk in je schoenen staan, weinig ruimte hebben om assertief te zijn, de regels te doorgronden et cetera. Honger en geldzorgen helpen niet echt bij een goede wilsvorming.

            1. Ik vind het voorbeeld helemaal niet vergezocht. Dat soort dingen komen heeeeeel regelmatig voor.

              Zoals Gregorius zegt: Je mag als volwassene in NL heel veel (en dat is ook heel goed) met potentieel hele zware gevolgen, maar als het om een arbeidsbetrekking gaat, wordt je ineens als een klein kind behandeld. Zelfs als het worst case scenario nog niet 10% zo erg is als in gevallen waar je vrij mag beslissen (een huis kopen, scholing/medische behandeling van je kinderen).

              En bij werkgevers kun je nog zeggen: ‘Tja, dat hebben ze te wijten aan misbruik door vorige generaties werkgevers’, maar bij werknemers….?

              De staat wil je beschermen, maar gok, rook en drink zoveel je wilt, ga nog een paar persoonlijke leningen aan en koop nog wat op krediet, laat je in alle vrijheid vooral niet vaccineren, maar o wee als je je wilt laten uitbetalen in Zwitserse Franken.

  4. Consultancy (dus geen vaste baan) in ruil voor crypto. Best gemakkelijk met crypto, geen wisselkoersen voor uurloon, geen bankcodes om buitenlandse betaling the ontvangen, hoeft allemaal niet zo officieel, beiden snappen voor – en nadelen.

    Omgekeerd: Betalen in crypto voor onderwijs. Niet als vaste baan, betaald door vaste universiteit, maar betaald door fans voor een geheel project over specifieke materie, de professor hoeft alleen de crypto van wallet om te zetten naar lokale currency. Of laten staan.

    Gaan we denk ik wel vaker zien.

    1. Dat is grote onzin dat je te laat bent. Zoals je zelf weet bestaat btc en andere blockchain projecten al enige x aantal jaren. Het punt is dat mensen bang zijn als het omlaag gaat maar dat is met alle prijzen, zowel van voeding, scholen, benzine. Maar daar hoor je de meeste niet over praten alleen over zeuren terwijl ze de prijs golven zelf in reallife meemaken. Zelf doe ik erg veel met crypto en een debitcard het is ERG snel werkt altijd en alle transacties zijn terug te halen. B.v als ik savonds geld wil overmaken of in het weekend een groot bedrag wil opnemen kan dat in slechts 2minuten geregeld zijn, terwijl meerendeels van de banken je 1 tot 5 werkdagen laat wachten, een flinke transactie kosten erover reken, opname kosten, pakketkosten en ga zo maar verder. Je beroofd jezelf en de meeste hebben het helaas niet eens door. Maar goed blockchain in het algemeen zal deze toekomstige jaren een flinke rol gaan nemen en banken zullen langzaam verdwijnen zoals we nu al kleinschalig meemaken. EN DAAR IS DE OVERHEID BANG VOOR. Geen controle, zwartmakerij, 1000% voordeliger, veiliger en alle data wordt opgeslagen dit wat ook weer helpt bij bv een apotheek recept ophalen/bestellen of als werkgever bankzaken snel en voordelig regelen, of een auto kopen en verkopen… ALLLLLES gewilde data WORDT opgeslagen. Dus je bent NOOIT te laat.

      1. Sorry, maar volgens mij ben je de weg een beetje kwijt.

        BTC is voor de meeste landen totaal ongeschikt als munt omdat de waarde veel te volatiel is. Dat jij de volatiliteit van een munt ten opzichte van andere munten vergelijkt met de verandering van de prijs van voeding, scholen en benzine geeft aan dat je geen idee hebt waar je het over hebt. Minder kunnen kopen door devaluatie van een valuta is heel wat anders dan minder kunnen kopen door de ‘normale’ inflatie van prijzen.

        Extreme schommelingen is leuk voor speculatie objecten, maar totaal ongewenst voor een valuta. BTC is alleen hierdoor al totaal ongeschikt als valuta en elk bedrijf dat een significant deel van het vermogen in bitcoin aanhoudt (om andere reden dat dat het bedrijf in bitcoin handelt/een exchange is) zal uiteindelijk tot protesten bij de aandeelhouders leiden vanwege de onzekerheid op de balans. En welke CEO met een prestatie bonus gebaseerd op de winst zal dit willen met het risico dat de munt net voor het vaststellen van zijn winst gerelateerde bonus crash nummer zoveel doormaakt en hij zijn inkomen ziet verdwijnen?

        Elon Musk is de grootste crypo troll op Twitter. Het hilarisch om te volgen, maar stel je voor dat de dollar of euro net zo op zijn uitspraken zou reageren als bitcoin… Juist en dat is wederom een voorbeeld waarom de dollar en euro wel serieuze valuta en wettige betaalmiddelen zijn en bitcoin niet.

        Venezuela zit in de niet benijdenswaardige positie dat door wanbeleid en corruptie de economie om zeep is geholpen en de munt extreem gedevalueerd is t.o.v. alle andere valuta in de wereld. Ik vind het bijzonder zorgwekkend als ik op het internet mensen serieus zie schrijven dat Venezuela het bewijs is dat BTC een volwassen munt is en een serieus te nemen betaalmiddel.

        1. Kleine correctie, ik nu al niet meer editten: Venezuela heeft voor een eigen crypto gekozen, geen bitcoin. El Salvador had al sinds 2001 geen eigen munt en gebruikte de dollar. Niet toevallig ook vanwege hyper inflatie en devaluatie van de eigen valuta voor die tijd. Zelfde probleem, zelfde oplossing.

        2. Denk persoonlijk niet dat je er verstand van hebt of wat dyslectisch. Prijs schommeling zit overal in wordt maar wakker 😉 BV: Benzine prijs groot voorbeeld , het ene product wat heftigere schommelingen dan de andere, en ja, als je een beetje btc hebt gekocht op 55.000 en de prijs gaat omlaag, so what. dan koop je wat bij op een lagere prijs. Uiteindelijk als je iedere maand koopt/krijgt dan ga je naar een gemiddelde prijs toe en dan maken de prijs schommelingen niets meer uit. De reden dat jij dit al zegt en die pannekoek Elon Musk IS EEN GROTE PANNEKOEK en MEDIA FREAK geen respect voor hem. BTC is dan ook niet geschikt, wat WEL geschikt is, is de blockchain technologie, voor vrijwel alle opslagbare informatie . Zelf geen btc omdat ik het onzin vind. Maar ik heb wel enkele andere munt projecten die te maken hebben met streaming, cloud, data, download, sport. Daar waar daadwerkelijk andere mensen profijt van hebben.. En het lijkt mij tevens dat er in de toekomst vrijwel overal tokens voor gebruikt gaan worden, kijk naar China en Singapore de grote voorlopers van tech, alles gecontroleerd en onder controle met de digitale Yuan betalen voor boodschappen of een kaartje voor de bios betalen is slechts een begin van een nieuwe toekomst waar we ons al langzaam in bevinden, one small step for a human = one giant leak for mankind

          1. Mooi dat je mijn beeld meteen bevestigt, “prijs schommelingen zitten overal in”. Maar we hebben het over BTC of andere crypto munten als een valuta, niet over een prijs van een product. Jouw betoog gaat uit van BTC als een product met een zeer volatiele prijs. ‘Prijs middelt wel uit, so what?’ is er een betere manier om aan te geven dat je niet weet waar je het over hebt. Kijk voor de gein even naar de prijs schommelingen van producten (inflatie/deflatie) en vergelijk dat (orde van groote) met de schommelingen van cryptoo munten.

            Ik ben het met je eens dat de blockchain een interessante techniek is. Maar bestaande systemen die werken erdoor vervangen is kapitaal vernietiging. En dat is 99% van de ‘blockchain startups’ die ik voorbij zie komen.

  5. Bitcoin is energieverspillende speculatie. Wie nu instapt is per definitie te laat. Hyperirritant al die Youtube-filmpjes van mensen die mij hun geheim gaan verklappen, gratis nog wel. Hoe je kan gaan “treden”, het woord alleen al.

    Als ze echt een goede methode hadden, hielden ze die natuurlijk wel voor zichzelf.

    1. Ze hebben een prima methode en die zie je precies in die filmpjes: zoveel mogelijk mensen over te halen om in te stappen zodat er vraag is naar de coins die zij gekocht hebben. Dit is al zo oud als de weg naar rome: een piramide spel!

    2. Jij loopt achter op de tweets van Musk. Zelfs hij heeft intussen door dat er al lang cryptomunten bestaan die nauwelijks energie verbruiken. Bovendien is het niet uit te sluiten dat het huidige banksysteem meer energie verbruikt dan Bitcoin.

      1. “Bovendien is het niet uit te sluiten dat het huidige banksysteem meer energie verbruikt dan Bitcoin.”

        Dat is mijn favoriete drogreden: een whataboutisme.

        Zelfs al gebruikt het traditionele bank systeem meer energie, dit systeem verdwijnt niet. Dus al de energie die voor crypto gebruikt wordt komt daarbij en feitelijk alleen maar voor het repliceren van reeds bestaande functionaliteit. Om het even in mijn eigen woorden te zeggen: elke Watt energie die gebruikt wordt voor crypto currencies is verspilling en een niet te rechtvaardigen aanslag op het milieu.

        De ‘extra functionaliteit’ van crypto currencies, met name dat het decentraal is, zijn namelijk geen verkooppunt voor centrale banken en overheden, dit zijn vanuit deze partijen juist bedreigingen en een argument tegen crypto currencies.

  6. Er bestaat wel een voordeel om alles boven het minimumloon in Bitcoins te laten uitbetalen en dat is dat de Belastingdienst en andere schuldeisers alleen beslag op dat deel bij je bank kunnen leggen en niet bij je Bitcoin wallet. 😉

    1. Maar goed dat je er een smiley bij zet. Je werkgever heeft immers loonstroken waarop staat hoe veel bitcoins je hebt gehad en op welke wallet. Die kan dus in beslag worden genomen, en jouw verweer dat je het uitgegeven hebt, kan op de blockchain worden nagepluist. Natuurlijk kan het bewijstechnisch ingewikkeld worden, maar dan hebben we altijd nog de juridische hack dat jij mag bewijzen dat je het geld niet hebt. En dat jij daarna failliet verklaard wordt, waarna de curator zich ermee gaat bemoeien als er dure spullen binnenkomen die een vreemde met cryptomunten voor jou kocht.

    1. Het is relevant bij de betaling van loon, omdat de wet (art. 7:617 BW) zegt dat “De vastgestelde vorm van loon mag niet anders zijn dan” en dan als eerste “geld” noemt, wat hetzelfde betekent als “wettige betaalmiddelen”. Dus als bitcoin geen wettig betaalmiddel is, dan moet het een van de andere opties uit de wet zijn en anders kan/mag je er geen loon mee betalen.

        1. Op die fiets. Dan excuses voor mijn gebruik van deze niet-exacte juridische term. Bitcoin is geen geld en voldoet dus niet aan art. 7:617 lid 1 sub a BW dat loon in “geld” wordt betaald.

          Waarom is bitcoin geen geld? Omdat nergens in de wet staat dat het geld is. En wat is dan geld? Grappig genoeg komen we dan weer wél bij de term “wettig betaalmiddel”, namelijk artikel 128 VWEU dat bepaalt dat alleen Euro-bankbiljetten wettig betaalmiddel zijn, en Euro-munten ook (met enige randvoorwaarden). Verder bepaalt onze wet dat je giraal mag betalen (art. 6:114 BW) dus indirect is dat ook soort van “wettig betaalmiddel”. Andere middelen noemt de wet niet. Dus bitcoin is geen geld.

          1. Artikel 128 specificeert dat eurobiljetten de enige bankbiljetten zijn die wettig betaalmiddel zijn en euromunten de enige munten zijn die in de EU wettig betaalmiddel zijn. Het artikel zegt eigenlijk niks over de digitale betaalmogelijkheden.

            De wet op het financieel toezicht definieert elektronisch geld: “elektronisch geld: geldswaarde die elektronisch of magnetisch is opgeslagen die een vordering op de uitgever vertegenwoordigt, die is uitgegeven in ruil voor ontvangen geld om betalingstransacties te verrichten als bedoeld in artikel 4, punt 5, van de richtlijn betaaldiensten, en waarmee betalingen kunnen worden verricht aan een andere persoon dan de uitgever;” en geldmiddelen geldmiddelen: chartaal geld, giraal geld of elektronisch geld;

            Daarmee zie ik wel een soort van een gelijkwaardigheid tussen giraal geld en elektronisch geld.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.