Nike klaagt StockX aan om verkoop NFT’s van sneakers

Kledingmerk Nike heeft het onlineplatform StockX aangeklaagd voor het maken en verkopen van ongeautoriseerde afbeeldingen van zijn sneakers, las ik bij RTL Nieuws. De NFT’s (zoals hiernaast getoond) bevatten immers het merk van Nike, waar deze niet blij mee is. StockX had tegen kopers gezegd dat ze deze tokens in de toekomst zouden kunnen inwisselen voor fysieke versies van de schoenen. Maar Nike is kennelijk van plan zélf NFTs uit te brengen.

We hebben het eerder gehad over de gebakken lucht in een NFT:

De kern van een nft is dat ergens (op de blockchain dus) wordt genoteerd dat jij ‘eigenaar’ bent van een bepaald stukje informatie. Net zoals je eigenaar bent van zo’n zeldzaam voetbalplaatje, of van een koekblik van Rembrandt. En dat is dus niet hetzelfde als eigenaar zijn van waar het echt om gaat; de afbeelding van de voetballer (u mag zelf zeggen of u zich oud voelt bij a) Messi b) Gullit c) Van der Kuijlen) dan wel het schilderij van Rembrandt.
Verkoop van een nft zegt dus niets over de onderliggende rechten. Meestal gaat het dan over auteursrecht, want die plaatjes zijn natuurlijk auteursrechtelijk beschermd.

Nike gooit het over een andere boeg:

“Nike did not approve of or authorize StockX’s Nike-branded Vault NFTs,” the complaint reads. “Those unsanctioned products are likely to confuse consumers, create a false association between those products and Nike, and dilute Nike’s famous trademarks.”
Als ik zelf zo die plaatjes bekijk, dan snap ik dat wel: de naam StockX zegt me weinig, de Nike sneakers en hun wereldberoemde logo des te meer. Dus ik zie wel hoe men bang is voor associatiegevaar dan wel verwarringsgevaar (over het verschil tussen die twee kun je hele boeken schrijven in het merkenrecht). Het helpt natuurlijk niet dat StockX het “authentic NFTs” noemt, terwijl Nike er voor niets tussen zit.

Nike wijst ook op de enorme prijsverschillen, “pointing out that a fairly pedestrian sneaker like the black and white Nike Dunk Low is selling for an average of $282 on the site while the NFT version is selling for an average of $809.” Op dergelijke manier profiteren van andermans merk is zeer zeker niet de bedoeling. (En naast dat Nike als merk wereldberoemd is, heeft ze het merk ook apart gedeponeerd voor NFT’s.)

De enige escape voor StockX zou zijn dat ze als Nike-verkoper gerechtigd zijn de producten te vertonen die ze verkopen. Dat is namelijk een uitzondering op het merkenrecht. En StockX zegt op haar site ook dat ze de betreffende schoen ook echt in hun kluis hebben staan, maar wel een tikje haha cryptisch:

Each Vault NFT is backed by a physical item held in StockX’s custody, tied directly one-to-one via the blockchain. This means if you buy an edition of a Vault NFT, you are the owner of the corresponding physical good which is secured and stored in StockX’s Vault. As an NFT owner you may be granted exclusive access to StockX benefits, promotions, experiences, and rewards.
StockX zegt dus dat je eigenaar wordt van de fysieke schoenen in hun kluis door de NFT te kopen. Het product blijft dan gewoon in de kluis. (Dat kan: levering c.p., mocht u voor een tentamen vermogensrecht zitten.) En je mag het opeisen (revindicatie, sorry, geen tentamenstof), alleen wordt je NFT dan digitaal verbrand oftewel opgeheven. Dat gaat wel een beetje in tegen het doel van een NFT kopen denk ik.

Verder heb ik er conceptueel een beetje moeite mee om dit nog een vorm van verkopen van schoenen te noemen. Juist omdat je standaard dus wel de NFT koopt maar de schoenen niet op een plankje op de muur thuis kunt zetten. Daarmee zou ik een beroep op die uitzondering voor verkopers niet helemaal logisch vinden.

Arnoud

24 reacties

  1. ik snap echt werkelijk helemaal niks van die NFT’s. Is dit zoiets als boodschappen doen in een winkel en dan alleen het bonnetje meenemen en de boodschappen daar laten? Wie vind dit nou een goed idee?

    ik word te oud voor deze onzin

    1. Ik zou geen miljoen over hebben voor een oud stripblad of een paar ton voor een oude wijn en zou het ook niet aandurven als investering, maar anderen blijkbaar wel. Sommigen worden er rijk van, anderen zien geld verdampen. Zoals met zoveel in het leven: ‘het is waard wat de gek er voor geeft’.

        1. Ik ken iemand die de afgelopen vijftien jaar elk jaar naar Lowlands ging, en daar nog steeds de bandjes van om heeft (alle tien jaar, je kunt ze niet afdoen zonder ze stuk te maken). Oké dat bandje is juridisch gezien wel “iets” maar het gaat om de uitstraling, ik ga al vijftien jaar elk jaar naar Lowlands. Als dat met een NFT kon, zou ik geen verschil weten met deze jongen zijn onderarm (hoi D).

          1. Ja dat klopt. Maar dat is ook het punt waarom ik die hele NFT’s niet snap. Wat heb ik nou aan die paar schoenen waar ik voor betaald heb en die bij de fabrikant in de kluis staan en dus niet bij kan?

            Each Vault NFT is backed by a physical item held in StockX’s custody, tied directly one-to-one via the blockchain. This means if you buy an edition of a Vault NFT, you are the owner of the corresponding physical good which is secured and stored in StockX’s Vault. As an NFT owner you may be granted exclusive access to StockX benefits, promotions, experiences, and rewards.

            1. Misschien zo bekijken: er is een markt met waarde voor zeldzame en dus exclusieve Nike-schoenen. Dat snap ik, is een bekend kwaliteitsmerk en mensen kunnen echt heel erg fan van bepaalde schoenen zijn. Dus dan kun je die kopen als collector’s item. Mijn buurman heeft om die reden een hele zeldzame Harley Davidson in de woonkamer staan.

              Punt is dan, hoe show je je unieke bezit? Ermee lopen is onverstandig, dat verwoest de waarde na drie stappen. Op de plank laten staan kan, en dan een foto ervan Instagrammen. Alleen dan zegt iedereen, die is nep. Een NFT bewijst dat je claim “deze staat op de plank” echt is. Dus een NFT is bragging rights voor collectors.

    2. NFTs hebben potentiele toepassingen die niet volslagen idioot zijn, maar die kom je op dit moment bijzonder weinig tegen door alle bizarre hype-NFTs.

      Een voorbeeld dat ik zelf aardig vind is de verkoop van concertkaartjes als NFTs. In dat scenario kan de uitgever van de NFTs (de orginastor van het concern en/of hun ticketing partner) de onderliggende waarde van de NFT garanderen. Zij zijn immers degenen die uiteindelijk bepalen of iemand bij het concert naar binnen mag. De NFT kan geprogrammeerd worden met allerlei functies omtrent de overdracht van de kaartjes. Zo kan het systeem een ingebouwde verkoop-functie hebben, waarbij het gelijk oversteken is (NFT en betaling wisselen in dezelfde transactie van hand) en de kans op oplichting sterk wordt verkleind. Zo’n functie kan ook beperkingen hebben aan de prijs waarvoor kaartjes worden doorverkocht (om scalpers te ontmoedigen) of waarbij een percentage van de verkoopprijs automatisch naar de artiest gaat.

      Er zijn dit soort toepassingen te bedenken waarbij deze technologie mogelijk een noemenswaardige toegevoegde waarde heeft. Echter zijn dit toepassingen die vooral technologisch van aard zijn en waar weinig hype of dromen van snel rijk worden achter zit. Wanneer de huidige NFT-manie weer afgezakt is, dan komt er misschien ruimte en aandacht voor zinnige toepassingen.

      1. Dus je verkoopt een ticket aan persoon A, en vervolgens staat persoon B voor de concertdeur die eist dat hij naar binnen mag, omdat het op de blockchain staat? Wat is de meerwaarde voor de ticketverkoper van een dergelijke constructie?

  2. Dit bewijst maar weer eens, dat die hele handel in NFT’s grote onzin is. Een digitaal bestand wordt gekoppeld aan een NFT, maar kan gewoon gekopieerd worden, en het auteursrecht blijft ook waar het is. Je koopt dus feitelijk niets. Hetzelfde met dit verhaal, je koopt iets van een partij, waarmee klaarblijkelijk ook het merkenrecht wordt geschonden. Volgens mij is er maar 1 echte oplossing, diverse rechters op verschillende niveaus en in zoveel mogelijk landen, die uitspreken dat NFT’s de rechten van de auteurs/merkrechthouders schenden en daarmee onrechtmatig zijn.

  3. Ze verkopen als het ware een verhandelbare afhaalbon? Slim. Volgende stap is hopelijk Nike die vraagt aangetoond te zien worden dat er daadwerkelijk die hoeveelheden schoenen staan en blijven staan.

    alleen wordt je NFT dan digitaal verbrand oftewel opgeheven
    Ik probeer er ver van te blijven, maar was het niet de bedoeling van NFT en de blockchain in het algemeen dat het ‘eeuwig’ bestaat zonder dat iemand het kan muteren? Of wordt bedoeld dat in hun eigen systeem het vinkje ‘afgehaald’ komt te staan voor die afhaalbon? (Binnensmonds mompelend: en moet men verder zelf weten wat er met de NFT gebeurt, dat is niet aan ons).

  4. Ik kan je verzekeren, de meeste schoenen gemaakt met diverse kunststoffen en niet enkel van leer houden het niet langer uit dan 5-15 jaar afhankelijk van het gebruikte materiaal. Zie ook https://www.highsnobiety.com/p/sneaker-soles-crumbling-trend/ . Het schijnt zelfs zo te zijn dat ze langer goed blijven als er af en toe op gelopen wordt. Dus waar een NFT van een gemiddeld kunstwerk heel lang mee kan gaan, zal een NFT van een schoen mogelijk een langer leven hebben dan de schoen zelf.

  5. Dat gaat wel een beetje in tegen het doel van een NFT kopen denk ik.

    Integendeel, dit is precies waar NFTs daadwerkelijk voor bedoeld zijn. Het is een verhandelbaar ticket, uitgegeven door StockX, destructief in te wisselen voor een tegenprestatie door StockX.

    Verder heb ik er conceptueel een beetje moeite mee om dit nog een vorm van verkopen van schoenen te noemen.

    Waarom? Het is vergelijkbaar met het verhandelen van een vat olie. Daar is het ook gebruikelijk om stukjes papier te verhandelen zonder daadwerkelijk ooit een fysiek object in handen te hebben, die pas helemaal aan het einde van de handelsketen in de vorm van een transporteur die de daadwerkelijke olie vervoert (al dan niet in een vat).

    Volgens mij is dit gewoon een volledig legitieme vorm van handel van StockX. Op de rommelmarkt kan ik ook een ticket verkopen die aan het eind van de dag in te wisselen is voor een paar schoenen en in de tussentijd verhandeld mag worden, en daar heeft Nike verder niks over te vinden, ook niet als ik een foto van de schoenen op mijn ticket print.

    En bovendien is het legitiem gebruik van NFTs, dit is het soort toepassing waar NFTs daadwerkelijk voor bedoeld zijn. Het is niet de gebakken lucht waar men het met de huidige hype voor probeert te misbruiken, dit is de real deal.

    1. En bovendien is het legitiem gebruik van NFTs, dit is het soort toepassing waar NFTs daadwerkelijk voor bedoeld zijn. Het is niet de gebakken lucht waar men het met de huidige hype voor probeert te misbruiken, dit is de real deal.

      Mwoa. Ik begrijp dat ze dat roepen maar iets zegt me dat de fysieke component hooguit een excuus is om de merknaam te mogen gebruiken. Zoals ook in het artikel is benoemd: de NFT-prijs ligt behoorlijk boven de prijs vd schoenen zelf..

      Maar goed, Nike heeft het zichzelf wel moeilijk gemaakt door ook kunstmatige schaarste te creëren voor specifieke kleuren etc .van de schoenen. Althans, dat begrijp ik uit bijv. https://www.sneaker-forum.nl/2021/06/off-white-x-nike-dunk-low-the-50-collection Een hele specifieke Flippo of (voor de minder oude medemens) Pokemonkaart ging vroeger op het schoolplein ook vast voor hogere bedragen rond dan de initiële verkoopwaarde. Ik kan het begrijpen dat de NFT wordt gepositioneerd als “handige” variant van die Pokemonkaart-handel. Mits dus daadwerkelijk per verhandelde NFT de betreffende schoenen klaar liggen.

  6. Oh, ik heb een leuke juridische puzzel voor jou, @Arnoud. Denk maar even goed na over het volgende:

    Ik koop zo’n NFT Nike voor €800 en ben dus eigenaar van een bijzondere schoen ergens in een kluis op deze planeet. Deze blijft dus ook zijn nieuwwaarde van €200 behouden plus de extra waarde die de NFT toevoegt. Leuk om toe te voegen aan mijn vermogen… 😀

    En nu komt de Belastingdienst aankloppen en ik moet verklaren hoe groot mijn vermogen is. Is dat dan alleen de waarde van die schoen of wat ik er voor betaald heb? Of is het nog meer waard, daar ik de schoen straks meer dan 10 jaar heb en er nog maar 5 exemplaren van over zijn, waarbij de mijne nog compleet nieuw is?

    En wat als dan een maffe zakenman mij een miljoen euro aanbiedt voor deze schoen met NFT en de belastingdienst van dit bod hoort. Telt die schoen dan opeens als een miljoen in mijn vermogen omdat iemand dit bod heeft gedaan, ook als ik hem niet verkoop? 🙂

    Ja, vermogensrecht is een lastige, zeker als daar Crypto, NFT’s en de gekte op het Internet bij komt. Leuk voor een volgende post, lijkt mij… 😀

    1. Die schoen is eigendom, als dat meer is dan puur consumeren of particuliere hobby/liefde dan moet je dat aangeven in box 2. Net als je dure verzameling schilderijen. Inkomen uit verkoop van NFT’s gaat in box 1 (resultaat overige werkzaamheden). Wat je precies moet met je vermogen aan NFT’s is iets lastiger, grofweg moet je de waarde op 1 januari van het aangiftejaar zoeken. Dat is lastig met de speculatieve getallen en het ontbreken van een officiële koerswaarde. Iets meer info: https://allesovercrypto.nl/blog/betaal-belasting-over-nfts-voorkom-300-boete#Peildatum+waarde+in+economisch+verkeer

  7. Ik koop zo’n NFT Nike voor €800 en ben dus eigenaar van een bijzondere schoen ergens in een kluis op deze planeet. Deze blijft dus ook zijn nieuwwaarde van €200 behouden plus de extra waarde die de NFT toevoegt. Leuk om toe te voegen aan mijn vermogen

    Volgens mij heb je het verkeerd begrepen. De NFT voegt geen (significante) waarde toe. De waarde wordt toegevoegd doordat de vrije-markt prijs voor die schoenen hoger ligt dan de officiele aankoopprijs (don’t ask me why….)

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.