Apple maakt mensen volgen via AirTag-trackers lastiger na update

dapple-designers / Pixabay

Apple heeft een update aangekondigd voor zijn AirTag-trackers, waarmee ze veiliger moeten worden in het gebruik, las ik bij Nu.nl. Airtags zijn metalen objectjes die hun locatie doorgeven aan dichtbijzijnde Apple-apparaten, die dat dan weer met elkaar delen zodat de eigenaar van de tag kan zien waar deze is. Handig als je je autosleutels zoekt, of je afvraagt of je tas nog op kantoor staat bijvoorbeeld. Of juist als je wilt weten waar je al dan niet vermeende vriendin (m/v) is, terwijl die dat niet tegen je wil zeggen. Want zo’n ding is vrij klein, dus als  je er niet op bedacht bent dan zie je het ding over het hoofd. Is dat nou strafbaar, zo’n airtag ongewenst bij iemand verstoppen?

De niet-jurist denkt nu waarschijnlijk aan de term stalking, wat in juridische taal aldus is geformuleerd (art. 285b Strafrecht):

Hij, die wederrechtelijk stelselmatig opzettelijk inbreuk maakt op eens anders persoonlijke levenssfeer met het oogmerk die ander te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden dan wel vrees aan te jagen wordt, als schuldig aan belaging, gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of een geldboete van de vierde categorie.
Allereerst moet er dus sprake zijn van iemand te willen dwingen tot iets (of iemand bang te maken). Daar is niet direct aan voldaan als je alleen maar bijhoudt waar iemand is, de vraag is dan ook altijd met welk doel de stalker dat doet. Wil hij die persoon opsporen en ontvoeren, wil hij zogenaamd toevallige ontmoetingen organiseren, of iets anders?

Ten tweede, en hier belangrijker, is de vraag of je stelselmatig (systematisch) inbreuk maakt op iemands privacy. Je verwerkt hier systematisch iemands persoonsgegevens (locatie van een bekend persoon) en weet zo continu waar die persoon is. Daar is dus wel aan voldaan. Een vraag die dan wel bij sommige lezers opkwam, is of het daarbij uitmaakt dat het slachtoffer wéét dat ze wordt gevolgd. Deze discussie hadden we eind 2020 bij structureel stiekem filmen. Het is al langer vaste jurisprudentie dat je iemands privacy kunt schenden door een handeling die pas later uitkomt:

[Het Hof zei dat een] gedraging uitsluitend dan als inbreuk makend op de persoonlijke levenssfeer van een ander kan worden aangemerkt indien die ander ten tijde van die gedraging met die gedraging bekend was en dus niet indien deze nadien op de hoogte is gekomen van die gedraging. Die opvatting vindt evenwel geen steun in het recht en in het bijzonder niet in art. 285 Sr.
Maar waar zit dan de dwang? Die zit hem in het stiekeme karakter. Als jij als stalker je niet laat betrappen, kan ik geen bezwaar maken, je niet wegsturen of ingrijpen.
Het kan immers zijn dat de verdachte, door bewust en gedurende langere tijd heimelijk en onopgemerkt te filmen, heeft willen bewerkstelligen dat die ander zich niet kon verzetten tegen het gefilmd worden en aldus werd gedwongen dat filmen te dulden.
Dwang is het wegnemen van keuzevrijheid bij een ander, zoals een commenter schreef toen. En dat is precies wat hier ook gebeurt, als je bij iemand een AirTag in de tas of achterin de auto doet.

Goed idee dus om het opsporen van die dingen iets makkelijker te maken.

Arnoud

7 reacties

  1. Leuk dat de app sneller een waarschuwing geeft als een AirTag een lange tijd in de buurt is. Maar dat neemt aan dat je uberhaubt die app geïnstalleerd hebt.

    De AirTag wordt niet minder een stalkertool doordat de stalker detectie app beter wordt. Het is nog steeds een even grote inbreuk voor mensen die de app niet hebben.

    1. De app is standaard op een Apple device, het probleem is dus dat je mensen kan tracken die geen apple device hebben, alhoewel het tracken daarvan dan afhankelijk is van apple devices die hzij onderweg tegenkomt.

  2. Ikzelf vind stalking iets te sterk voor tracken met Airtag. Voor mijn gevoel komt dit meer bij het afluisteren van een gesprek zonder toestemming.

    Artikel 139a 1 Met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft hij die met een technisch hulpmiddel een gesprek dat in een woning, besloten lokaal of erf wordt gevoerd opzettelijk: 1°. anders dan in opdracht van een deelnemer aan dat gesprek afluistert; 2°. zonder deelnemer aan dat gesprek te zijn en anders dan in opdracht van zulk een deelnemer opneemt.

    Maar die wet is natuurlijk niet toepasbaar hier. Misschien wel met een kleine aanpassing? Gesprek verwordt persoonsgegevens (locatie peiling) en die woning wordt een bezit van iemand anders. 6 maanden vs. 3 jaar redelijker. En computervredebreuk is ook weer zo wat. 100 Euro boete, net als die Duitse website die persoonsgegevens doorspeelde?

      1. Die afluisterwet is niet toepasbaar, maar ik vind het wel relevanter voor de bepaling van de strafmaat.

        Als ik met een technisch hulpmiddel een gesprek in een woning afluister, inclusief: “Ik rij nu naar de bloemenmarkt” dan ten hoogste zes maanden gevangenisstraf. Als ik met een technisch hulpmiddel een auto afluister, inclusief de routeplanner, of ik gebruik een AirTag die slechts haar locatie in GPS coordinaten teruggeeft, dan zit ik ineens aan vier jaar celstraf en strafblad voor stalking? Dat vind ik krom.

        Ik mis ook niet belaging, ikzelf zou zeker enorm in persoonlijke levenssfeer zijn aangetast. Ik zou ook belaging zien als iemand mijn gesprekken afluistert met richtmicrofoon, of via de WIFI-signaalsterkte kan zien waar ik mij in de woning zou bevinden.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.