Wacht even, dat Telegram-sluitbevel was een vrijwillig verzoek? Ik snap er nu niks meer van

Weet u nog: het Openbaar Ministerie had in oktober twee kanalen van complotdenkers op chatapp Telegram laten blokkeren, zo blogde ik destijds. Een week later bleek het anders te liggen: er is geen takedown-bevel aan Telegram gegeven, maar het bleek gewoon een handig gebruik van de telefoon van een verdachte. Dacht ik toen. Want nu komt BNR met bewijs dat er kanalen door de beheerders zijn gesloten na druk vanuit politie en Justitie.

De namen van de kanalen duizelen me een beetje, maar zo te lezen gaat het hier om een ander kanaal dan die met de telefoon van de verdachte zijn gesloten. Zoals BNR het beschrijft:

Twee agenten brachten 8 oktober een huisbezoek aan de beheerder. De Officier van Justitie had telefonisch overleg met de politie ter plaatse en dreigde de man met strafvervolging als hij het kanaal niet ter plekke zou verwijderen.
Daarop koos de man eieren voor zijn geld en sloot hij het kanaal. Dat doet raar aan: de normale manier is dat je de dienst Telegram sommeert het kanaal te sluiten. Dat werkte hier alleen niet, aldus het OM:
‘Aangezien Telegram zelf stelt: ‘To this day, we have disclosed 0 bytes of user data to third parties, including governments’, heeft de rechter-commissaris er in dit geval vanaf gezien Telegram te proberen te betrekken’, schrijft een woordvoerder.
Dat snap ik, en ik zie ook wel dat de volgende stap dan is om de beheerder zelf aan te spreken. Alleen, met welke wettelijke bevoegdheid doe je dat? De drie geciteerde deskundige juristen bij BNR weten het alle drie niet te noemen.

Mij lijkt een inroep van 54a Strafrecht logisch:

Een tussenpersoon die een communicatiedienst verleent bestaande in de doorgifte of opslag van gegevens die van een ander afkomstig zijn, wordt bij een strafbaar feit dat met gebruikmaking van die dienst wordt begaan als zodanig niet vervolgd indien hij voldoet aan een bevel als bedoeld in artikel 125p van het Wetboek van Strafvordering.
Je zou dan stellen dat de beheerder een tussenpersoon is, door het in stand houden van de groep verleent hij dan de dienst van doorgifte van gegevens van anderen (de chattende gebruikers). Punt is wel dat je dan niet alleen de officier van justitie nodig hebt, maar ook de rechter-commissaris. En die lijkt hier niet in beeld te zijn geweest. (Nog los van dat het ietwat discutabel is of een losse Telegram gebruiker te zien moet zijn als een provider.)

BNR heeft het proces-verbaal erbij geleverd, waarin te lezen is hoe de agenten het instaken. Zij, verbalisanten, gaven een gedragsaanwijzing (artikel 509hh Strafvordering), waarvoor inderdaad alleen een officier nodig is. Alleen, een gedragsaanwijzing heeft maar beperkte mogelijkheden:

2 De gedragsaanwijzing kan inhouden dat de verdachte wordt bevolen:

a.zich niet op te houden in een bepaald gebied,

b.zich te onthouden van contact met een bepaalde persoon of bepaalde personen,

c.zich op bepaalde tijdstippen te melden bij de daartoe aangewezen opsporingsambtenaar,

d.zich te doen begeleiden bij hulpverlening die van invloed kan zijn op het plegen van strafbare feiten door de verdachte.

De aanwijzing hier was een verbod “Red Pill Journals of informatie van vergelijkbare aard of inhoud te delen op het internet en/of via sociale media”. Ik kan dat hooguit een zeer gezochte invulling van lid 2 sub b noemen: “het internet en/of sociale media” zijn dan “bepaalde personen”, nee sorry waar ik zei “gezochte invulling” bedoelde ik “komt niet door de giecheltoets” stop de tijd. Ik snap dit niet.

Of nou ja, praktisch snap ik het wel: dit soort kanalen kunnen erg kwalijke effecten hebben, dus dat je daar als politie of officier bovenop zit en in wilt grijpen dat is heel logisch. Alleen moet zoiets wel via de regels, juist omdat het gaat om meningsuitingen. Ik had dus zelf ingezet op 54a en dat bij de rechter laten toetsen.

Arnoud

11 reacties

  1. De namen van de kanalen duizelen me een beetje ……….. De aanwijzing hier was een verbod “Red Pill Journals of informatie van vergelijkbare aard of inhoud te delen op het internet en/of via sociale media”.

    “Red pill” verwijst naar een scene uit de Matrix film en verwijst naar een keuze om de verontrustende waarheid te leren kennen in tegenstelling tot de “blue pill” waarbij je blijft geloven wat de overheid zegt. In de film was de keuze tussen te leren dat de wereld een grote simulatie is en gelukkig in de wereld te blijven leven zonder te weten dat het een simulatie is. https://en.wikipedia.org/wiki/Redpillandbluepill

    Tegenwoordig wordt deze term ook gebruikt door mensen die in de deep state of andere complot theorieën geloven.

  2. En wat voor gevolgen kan dit nu hebben als de kanaalbeheerder er een klacht over indient? Als het geen gevolgen heeft kan de politie blijkbaar legaal afbluffen door maar iets te roepen.

  3. Doet mij een beetje denken aan dat verhaal van een paar jaar terug waarin een wikipediastuk (dat volledig uit open bronnen was samengesteld) over een geheim Frans militair communicatiestation, ineens, toen de Franse geheime dienst na een paar jaar wakker werd, stante pede verwijderd moest worden en er toen een administrator die technisch het artikel KON verwijderen (maar dat natuurlijk niet mocht), onder dreiging van allerlei dingen die geheime diensten met je kunnen doen, gedwongen is het artikel te verwijderen.

    Het is triest als overheidsinstanties onterecht dreigen.

    1. Inderdaad, het is heel eng. Zeker als het om zaken waarbij het nog maar zeer de vraag is of het nu wel of niet strafbaar is en waarbij er ook geen duidelijke noodzaak tot enorme spoed is. Kijk, als iemand concrete oproepen doet om iemand te vermoorden dan begrijpt iedereen dat haast geboden is. Als het echter gaat om mensen die in een groep samenzweringstheorieen aanhangen dan is het een andere kwestie. Het is ook heel zorgwekkend, en een kwestie waar de mainstream media mede in haar eigen belang veel meer aandacht aan zou moeten geven. In deze kwestie ging het om “Red Pill Journals”, ik weet niet precies waar die over gaan, maar zelfs als dat inderdaad knetterleipe onzin is, is het het principe van de zaak die dit zo verontrustend maakt, zelfs als deze specifieke uitingen inderdaad kwalijke effecten hebben. We hebben in de afgelopen tijd gezien dat de overheid er ook niet voor terugschrikt om tegen mensen wiens kinderen onterecht bij ze zijn weggenomen te zeggen dat als ze de publiciteit zoeken ze hun kinderen nooit meer terugzien. De overheid gebruikt dus dit soort methoden; mensen worden telefonisch gechanteerd met hun kinderen, en bij anderen staan er plots agenten op de stoep. Het gevaar ligt op de loer dat deze methoden ook toegepast gaan worden bij zaken waarvoor we die vrijheid van de pers en meningsuiting nu juist hebben.

  4. Hoewel ook ik hele grote zorgen heb over de complot-denk-trend in onze (globale) samenleving, vind ik dit een alarmerende situatie waar ik me wel een beetje zorgen over maak.

    De betreffende beheerder is in zijn eigen huis onder druk gezet om niet van zijn recht op een eerlijk proces met bijstand door een advocaat gebruik te maken, door twee agenten (gewapend en in uniform?) en een OvJ. Ik kan me levendig voorstellen dat dat een hele intimiderende (en dus stressvolle) situatie is, en dat het dan heel lastig is om voor jezelf en je rechten op te komen.

    Nu gaat het dan toevallig over een kanaal waarvan ik ook blij ben dat het gesloten is, maar het schept naar mijn mening een heel griezelig precedent wanneer de overheid buitenproportioneel veel druk uitoefent op een burger om die de mond te snoeren, zonder tussenkomst van een rechter en zonder de kans om juridisch advies in te winnen.

    Ja, hij had dat recht ongetwijfeld gehad, als hij daar op dat moment om had gevraagd. En ja, hij had ook kunnen kiezen voor vervolging, maar het vereist naar mijn mening een exceptioneel nuchtere en krachtige persoonlijkheid om in dat moment opgewassen te zijn tegen zoveel druk en machtsvertoon. Ik kan oprecht niet zeggen of ik, als gewone burger zonder bijzondere kennis of kunde van mijn rechten, dat had gekund in die omstandigheden en dat vind ik echt een naar idee.

    1. Maar die druk is er bijna altijd als de politie een burger een opdracht geeft. We gehoorzamen want we willen geen gedoe. Als een politieagent op een kruispunt staat en jouw de indicatie geeft dat je een bepaalde richting op moet gaan dan is jouw reactie toch ook niet “ik wil een rechtszaak”? Het is niet alsof de politie het respect van de meerderheid van de bevolking heeft gewonnen.

        1. Dat klopt vast. Verschil is wel dat verkeersregels – neem ik aan – voor veel mensen veel bekender zijn dan het Wetboek van Strafvordering. De voormalige beheerder van deze Telegram-groep nam wellicht óók (mogelijk onterecht) aan dat de gedragsaanwijzing o.b.v. artikel 509hh Strafvordering) terecht was, terwijl dat volgens jou niet door de giegeltoets zou komen. De uitkomst van een eventuele vervolging zou mogelijk ook helemaal niet per definitie in zijn nadeel uitvallen. Is een beheerder van een chat-groep ‘een tussenpersoon die een communicatiedienst verleent’…?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.