Kan mijn werkgever me verplichten te videobellen om me ziek te melden?

Een lezer vroeg me:

In het verzuimprotocol van mijn bedrijf stond altijd dat je je telefonisch ziek moest melden. Dat is sinds kort veranderd naar “middels een videogesprek met de leidinggevende”. Mijn manager geeft aan dat de bedoeling is even in te schatten hoe ziek iemand is. Ik haal daaruit dat ze “aanstellers” dus niet ziek gaan melden. Mogen ze dat zo doen?
Nee, dat mag niet zo. Ziek is ziek, en de werkgever heeft geen enkele beoordelingsvrijheid daarin. Als de werknemer zegt ziek te zijn, dan is deze ziek totdat de bedrijfsarts zegt dat de werknemer weer kan werken. Hierin kent de wet geen enkele nuance of ruimte voor de werkgever om een “eerste inschatting” te doen of ziekmeldingen te weigeren.

(Alleen als de werknemer een situatie noemt waaruit direct blijkt dat die niet ziek is, kun je de melding weigeren. Denk aan “ik meld me ziek want mijn zoontje heeft koorts” of “vanwege de ruzie met collega Wim gisteren meld ik me voorlopig even ziek”. Maar bij de geringste twijfel is iemand ziek, en je mag als werkgever niet vragen naar wat iemand heeft. Dus “ik meld me ziek, sorry, hopelijk morgen weer” is een rechtmatige ziekmelding, als je als werkgever dat niet gelooft dan stuur je de bedrijfsarts langs.)

Het is natuurlijk logisch dat een werkgever procedurele regels maakt over het ziekmelden, al is het maar om te voorkomen dat de melding niet aankomt bij de mensen die het moeten weten. Het moment van ziek worden is belangrijk om te weten, nog los van het praktische dat er een vervanger opgetrommeld moet worden bijvoorbeeld. Een verzuimprotocol is dus een prima en logisch iets om te hebben.

Gebruikelijk is dat zo’n protocol aangeeft dat je je telefonisch ziek moet melden. Dat is logisch gezien de tijdsdruk (die vervanger), en er zit ongetwijfeld ook een klein stukje druk in naar de werknemer omdat veel mensen liegen in een e-mail makkelijker vinden dan aan de telefoon. Maar ik denk dat dat niet onredelijk veel is.

Die druk wordt natuurlijk anders bij videobellen, zeker als je als werkgever ook expliciet voor ogen hebt dat je de aanstellers eruit gaat filteren of zelf “wel even inschat hoe erg die hoofdpijn is”. Dan verandert het gesprek van een formaliteit (de mededeling “ik ben ziek”) naar een keuringsgesprek – en dat laatste is simpelweg niet de bedoeling.

Arnoud

 

17 reacties

  1. Zou een bedrijf het protocol mogen hebben dat ziekmeldingen voor 9:00 binnen moeten zijn en dat je dan direct een afspraak voor een videogesprek met de bedrijfsarts hebt om 10:00. Als je ziek thuis ben, heb je dus niks anders te doen en heb je dus tijd voor een afspraak. Ben je al weer beter bij dat gesprek? Mooi, dan kan je direct naar het werk komen om de rest van de dag gewoon normaal te werken.

    1. Als ik met migraine plat lig, ben ik maar tot een ding in staat: Niets doen. Kort (en wel heel kort) telefonisch ziekmelden gaat dan nog net, meer is er echt niet te halen. Videobellen met een voor mij op dat moment martelend licht beeldschermpje voor mijn neus al helemaal niet. Ook niet met de bedrijfsarts. In de loop van de dag, als de medikamenten hun werk doen en niet ieder geluid tot onder in mijn tenen pijn doet, eventueel een iets langer telefoontje, maar beloven kan ik dat niet. Een goede en geinformeerde bedrijfsarts heeft hiervoor overigens best wel begrip.

    2. Voorlopig blijft dit nog wel een zeer hypothetische situatie. Met het huidige tekort aan bedrijfsartsen heb je geluk als je als werkgever dezelfde maand nog een afspraak kan regelen, laat staan dezelfde dag. In theorie zou het kunnen natuurlijk.

    3. Los even van de praktische bezwaren (vind tegenwoordig maar eens een arbodienst met bedrijfsartsen die je dus feitelijk vraagt standby te zitten voor eventuele ziekmeldingen voor je organisatie en bedenk even welke kosten hiermee gemoeid zouden gaan) schrijft de wet enkel voor dat de bedrijfsarts binnen 6 weken wordt ingeschakeld. Gebruikelijk wordt deze op de hoogte gesteld binnen 2 a 4 weken, maar daar kan je van afwijken.

      Ik vraag me wel ten zeerste af in hoeverre werknemers standaard verplichten zo snel een gesprek met een bedrijfsarts aan te gaan nog als een redelijk voorschrift/protocol gezien kan worden. Naar mijn inschatting is dat (naast dus de praktische kant) wel een probleem bij een dergelijk beleid. Een eventuele OR zal hier vermoedelijk ook wel een kritische noot bij plaatsen.

    4. Even om 10:00 uur op de WC aan de diarree en videobellen? Lijkt me echt handig. Of de telefoon naast het kotsbakje, sorry even hhrrrggghhhhh wat zij u? Kunt u even stoppen met de boor, ik moet even video bellen dat ik een kaak ontsteking heb. etc etc. Lijkt me niet echt praktisch en over het algemeen bij griep oid heeft het ook geen zin om een uur na melding al een schaarse arts in te zetten. Veel mensen zijn na een paar dagen of een weekje weer terug op het werk.

  2. Als het alleen bij een korte videochat met je leidinggevende bleef zou ik dolblij zijn. Hier moet je bellen, met of zonder video, en dan inloggen op de HR site, met MFA, en dan zoeken waar de ziekmelding optie staat. Als je mazzel hebt bied je leidinggevende aan dat laaste voor je te doen, maar dat is een gunst, geen recht.

    1. Bij mijn werk is ook zo’n soort protocol, ze willen perse dat je gaat bellen en gelukkig mag die teamlead dan het hele HR stukje doen, ik heb daar niet eens toegang toe. Dat je dat zelf moet doen is wel heel erg vreemd, lijkt mij dat je dat ook achteraf dan kan doen?

      Maar ik begin meestal vrij vroeg (in de tijd dat ik nog naar kantoor ging). Dat zou dan betekenen dat ik rond 6 uur als hij nog slaapt moet gaan bellen. Dus ik stuur dan een tekstbericht via slack, waarop hij standaard reageert met ‘je moet de volgende keer even bellen’.

      Maarja, ik kan wel om 6 uur bellen, maar dan bel ik hem wakker. En als ik besloten heb dat ik te ziek ben om te werken, dan draai ik mij om in bed en slaap meestal nog enkele uren, dus dan zou ik pas rond een uur of twaalf gaan bellen. Kortom, ik heb mij nog nooit telefonisch ziek gemeld.

      1. De werkgever kan veel vragen, maar dat wil niet zeggen dat hij dat ook kan afdwingen. Er wordt in rechtszaken wel ens gezeurd over de methode van een ziekmelding, maar daarop zegt de rechter in het algemeen “Zolang de ziekmelding is tijdig en goed bij de voorgeschreven personen is aangekomen, zie ik geen probleem.”

        Dus ja, een werkgever kan vragen om videobellen, maar als de werknemer de klassieke telefoon pakt zal de werkgever die ziekmelding ook hebben te accepteren. (Nog afgezien van de vraag of een werkgever mag verwachten dat een werknemer de benodigde apparatuur aanschaft.)

    2. Conform Olav kunnen ze dan de boom in met hun protocol. God zij dank heb ik gemiddeld maar 2-3 keer per jaar migraine en dan ben ik 1 tot 2 dagen niet aanspreekbaar. Voor het beeld: omdraaien of op de andere zij gaan liggen is al een hel en bij meer beweging dan dat heb ik een emmer nodig. Licht en geluid geeft het zelfde effect dus de kamer is verduisterd en (video)bellen is niet aan de orde. Ik heb in de telefoon een draft e-mail klaar staan zodat ik mij kan beperken tot op verzenden drukken en daar moet de werkgever het mee doen.

      Ik krijg van migraine medicijnen te ernstige bijwerkingen dus die mag ik niet innemen van de arts, mijn enige optie is uitzieken.

      Ik had ooit een werkgever die de tweede dag standaard een bedrijfsarts langsstuurde. Die stond bij mij dus druk aan de bel te trekken wat ik tot in mijn tenen voelde. Ik heb die man na de eerste keer gesproken en bij de tweede keer, toen ik weer beter was, helemaal verrotgescholden. Nooit meer last van gehad … (die bedrijfsarts)

  3. Ik vraag me wel af wat voor stappen een werknemer kan nemen als een werkgever toch besluit videobellen te verplichten. In bijna alle verzuimregelementen staat dat de werkgever loonuitbetaling mag opschorten of verzuimde uren niet uitbetaald, als werknemers zich herhaaldelijk niet aan het verzuimprotocol houden. Moet je als werknemer bij zo’n verplichting dan direct in actie komen wanneer die bekend wordt gemaakt en naar de vakbond oid stappen? Of mag je het ook negeren en dan afwachten tot/of je werkgever er consequenties aan verbindt en die dan aanvechten?

    1. Een werkgever kan wel van alles opschrijven en daar loonopschorten aan koppelen. Dat wil nog niet zeggen dat het bindend is. Praktisch gezien: je hoeft er niet vooraf een punt van te maken. Als jij ziek bent en niet verder komt dan een telefoontje of een appje, dan is dat volstrekt redelijk en geen rechter die dan een loonopschorting gerechtvaardigd zal vinden. Het is wel handig om een rechtsbijstandsverzekering te hebben.

  4. ‘Een werkgever kan wel van alles opschrijven en daar loonopschorten aan koppelen. Dat wil nog niet zeggen dat het bindend is.’ Inderdaad en in het geval van een verzuimprotocol speelt ook de WOR nog een rol. De OR (mits aanwezig) heeft instemmingsrecht conform art. 27 WOR, lid 1, sub d.: een regeling op het gebied van de arbeidsomstandigheden het ziekteverzuim of het re-integratiebeleid.

  5. De Autoriteit Persoonsgegevens bepaalt in z’n zogeheten beleidsregel “De zieke werknemer” dat de werkgever niet zelf een oordeel mag vellen over het wel of niet kunnen werken. Het is alleen de bedrijfsarts die een uitspraak kan doen, als advies aan werkgever en werknemer. Wel mag de werkgever diverse punten uitvragen, zoals zo nodig en mogelijk over de voortgang van werk: moet de werkgever bijvoorbeeld regelen dat anderen iets overnemen, zijn er deadlines te halen? Ook mag de werkgever vragen naar de vermoedelijke duur van het verzuim, bijvoorbeeld met het oog op werkplanningen en bedrijfscontinuïteit. Deze beleidsregel heeft intertijd (2016) veel kritiek opgeroepen. Velen vonden dat de AP de werknemer zo neerzet als een niet volwassen persoon, en kennelijk een 19e-eeuws beeld van de arbeidsverhouding hanteert. Niet in het minst was er ook kritiek van bedrijfsartsen. Zij weten als geen ander dat terugkeer op werk gediend is met goed contact van werkgever en werknemer. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft uiteindelijk in gesprek met de beroepsvereniging aangegeven dat ze “het goede gesprek” tussen werkgever en werknemer uitdrukkelijk niet in de weg wil staan. De beleidsregel gaat niet of nauwelijks over het gesprek van werkgever en werknemer, maar vooral over wat er wel of niet vastgelegd mag worden. Het is voor te stellen dat een werkgever – maar net zo goed een werknemer – ter wille van het goede gesprek er de voorkeur aan geeft om voor verzuimmelding en verder contact gebruik te maken van beeldbellen of contact via Zoom e.d. Beide zijn inmiddels heel gangbare communicatiemiddelen. Er blijft ook daarbij staan dat de werkgever geen oordeel mag vellen over wel of niet kunnen werken. Dat mag hij niet op basis van een telefoongesprek, noch op basis van een mail of beeldbellen of wat dan ook. Kunt u zich voorstellen dat de Autoriteit Persoonsgegevens beeldbellen e.d. in de ban zou doen? Zo’n opstelling zou strijdig zijn met het beoogde goede gesprek.

    De beleidsregel: https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/sites/default/files/atoms/files/beleidsregelsdezieke_werknemer.pdf

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.