De door de werkgever afgenomen drugstest is in strijd met AVG. Dat meldde een recent vonnis waar enige ophef over was. Het is weliswaar niet direct ict, maar het laat wel zien hoe de AVG geacht wordt te werken dus ik kijk er toch even naar.
De werkgever in deze zaak is een bedrijf dat monopiles produceert, stalen funderingen voor offshore windparken. Monopiles zijn om en nabij 120 meter lang, kennen een diameter van 9 tot 11 meter en hebben een gewicht van 2500 ton. Dus ik snap dat je als werkgever je zorgen maakt over werknemers die onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen (ADM) hiermee werken.
Het bedrijf had duidelijk zero tolerance ADM-beleid, wat op zich prima en logisch is. Waar het misging, was de onaangekondigde alcohol- en drugscontroles aan de poort die willekeurig kon worden gegeven. De werknemer in deze zaak werd getest, testte positief en “kwam stoned over” in het gesprek dat daarna plaatsvond.
De werknemer vocht het daarop volgende ontslag aan, onder meer met het argument dat de drugstest in strijd met de AVG was gegeven. Punt hierbij is dat de uitslag van zo’n test telt als gezondheidsgegeven, en dat de AVG dan in principe een wettelijke regeling eist om dit te mogen doen.
De Autoriteit Persoonsgegevens legt uit:
Voor sommige werknemers die risicovolle beroepen uitoefenen, zoals piloten en schippers, bestaat nu al een wettelijke uitzondering. … Omdat er een gezagsrelatie bestaat tussen een werkgever en werknemer, zijn duidelijke voorwaarden en waarborgen opgenomen in de wet over de wijze waarop deze controles moeten worden uitgevoerd. Ook is helder afgesproken op welke manier de uitkomsten van een ADM-test mogen worden gedeeld en bewaard.Door zo’n wettelijke regeling worden de belangen van werknemers beschermd en wordt een eerlijke situatie geborgd. Maar het spiegelbeeld daarbij is natuurlijk wel dat als je géén wettelijke regeling hebt, je dus geen ADM-tests mag doen.
Uiteraard is dat zeer frustrerend, en de tip om dan maar ADM-beleid op te stellen en actief hulp te bieden bij middelengebruik voelt dan nogal karig. Het probleem is vooral dat onze wetgever sinds 2022 niets meer heeft gedaan om werkgevers ADM-tests in te kunnen zetten.
En ja, ik Vind Er Wat Van dat dit dan in het nieuws komt als “het mag niet van de AVG”. Het AVG-kader staat dit prima toe, je moet alleen wel wat doen als wetgever.
Arnoud