Het nut van een disclaimer

Software-licenties, met name open source licenties, hebben altijd uitgebreide en vergaande disclaimers. De OpenBSD open source licentie zegt bijvoorbeeld:

THE SOFTWARE IS PROVIDED “AS IS” AND THE AUTHOR DISCLAIMS ALL WARRANTIES WITH REGARD TO THIS SOFTWARE INCLUDING ALL IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS. IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR BE LIABLE FOR ANY SPECIAL, DIRECT, INDIRECT, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES OR ANY DAMAGES WHATSOEVER RESULTING FROM LOSS OF USE, DATA OR PROFITS, WHETHER IN AN ACTION OF CONTRACT, NEGLIGENCE OR OTHER TORTIOUS ACTION, ARISING OUT OF OR IN CONNECTION WITH THE USE OR PERFORMANCE OF THIS SOFTWARE.

De basisregel uit het recht is dat je aansprakelijk gehouden kunt worden voor onrechtmatig gedrag, en ook voor beloftes die je niet nakomt. Als je dus claimt dat je software perfect werkt, en er blijkt een fout in te zitten, dan heb je een probleem. Vandaar dat iedereen roept dat de software niets kan en nergens geschikt voor is.

Zo’n disclaimer werkt echter niet altijd. Zo mag een bedrijf in relaties met consumenten niet zomaar elke aansprakelijkheid uitsluiten. Als ik een wasmachine koop, dan moet deze gewoon werken en de leverancier kan niet met een sticker “This washing machine is provided as-is” daar onderuit komen.

Waarom trouwens met hoofdletters? Omdat Amerikaans recht (de Uniform Commercial Code, artikel 2-316) eist dat je bepalingen over aansprakelijkheid “conspicuous” weergeeft. En wat dat is, staat weer in artikel 1-201(b)(10):

“Conspicuous”, with reference to a term, means so written, displayed, or presented that a reasonable person against which it is to operate ought to have noticed it. Whether a term is “conspicuous” or not is a decision for the court. Conspicuous terms include the following: (A) a heading in capitals equal to or greater in size than the surrounding text, or in contrasting type, font, or color to the surrounding text of the same or lesser size; and (B) language in the body of a record or display in larger type than the surrounding text, or in contrasting type, font, or color to the surrounding text of the same size, or set off from surrounding text of the same size by symbols or other marks that call attention to the language.

Het hoeft dus niet per se in hoofdletters, maar in een plat tekstbestand heb je weinig andere keus.

Arnoud

Domeinnaambedrijf Network Solutions ‘kaapt’ domeinnamen

Domeinnaambedrijf Network Solutions ‘kaapt’ domeinnamen, meldt NU.nl. Network Solutions is één van de grootste bedrijven voor het registreren van domeinnamen. Als je echter op hun website gaat kijken of de domeinnaam nog vrij is, registreert Network Solutions vervolgens snel de naam om deze voor vijf dagen vast te houden. De geïnteresseerde kan de naam dan alleen nog bij Network Solutions registreren en niet meer bij een concurrent.

Dit is bepaald niet netjes natuurlijk. Als ik iemand vraag om te kijken of de Bijenkorf nog dat ene shirt heeft hangen in mijn maat, verwacht ik niet dat hij het dan snel zelf koopt om mij vervolgens het dubbele van de nieuwprijs te rekenen. Maar legaal is het in principe wel. Het is een kwestie van vertrouwen wanneer je iemand vraagt om iets voor je na te gaan dat die persoon er geen misbruik van maakt. Er gaan al jarenlang geruchten dat malafide internetbedrijven deze praktijk, domain name frontrunning, hanteren, maar dit is de eerste keer dat zo’n zaak aan het licht komt. En dan ook nog eens met één van de grootste en bekendste internetbedrijven.

In diverse voorbeelden vragen mensen of domeinnamen met merknamen nog vrij zijn, en ook die registreert Network Solutions dan vrolijk. Is het merkinbreuk om iemands merknaam te registreren, zonder dat je er ook werkelijk een website aan hangt?

In Nederland is één keer iets dergelijks aan de orde geweest. In de zaak KLM & Alitalia – Trading House Morellino had de laatste de domeinnaam “klm-alitalia.com” geregistreerd maar niet in gebruik genomen. Toch vond de rechter dat hier sprake was van merkinbreuk:

Als er geen actieve website aan een domeinnaam is gekoppeld blijft toch de dreiging van een merkinbreuk bestaan. Het gereserveerd houden van de domeinnaam klm-alitalia.com wordt aangemerkt als een gebruik voor waren waarvoor de merken zijn ingeschreven en daarmee als inbreuk op die merken.

Enigszins opmerkelijk, omdat je aan een domeinnaam zelden kunt zien voor welke dienst deze gebruikt gaat worden. Maar in dit specifieke geval lijkt het me duidelijk dat deze domeinnaam alleen voor vliegreizen en aanverwante diensten geschikt is. Het zou kunnen dat er een pizzeria is waarvan de eigenaar Kaspar Luigi Massimo heet en die al haar ingrediënten uit Italia haalt, maar dat lijkt me toch ietwat onwaarschijnlijk.

Network Solutions reageert alsof er niets aan de hand is:

In response to customer concerns about Domain Name Front Running (domains being registered by someone else just after they have conducted a domain name search), we have implemented a security measure to protect our customers. The measure will kick in when a customer searches for an available domain name at our website, but decides not to purchase the name immediately after conducting the search.

Een nogal merkwaardige reactie: om klanten te beschermen tegen mensen die zomaar hun gewenste naam registreren, registreren wij deze namen zelf maar.

Domain Name News meldt nog dat dit tegen de reglementen voor domain name registrars is:

Registrar shall not (i) submit any application for the registration, renewal, transfer, modification or cancellation of a Domain Name registration or any other request or transaction relating thereto purportedly on behalf of any Person when it is not in fact so authorized, or on behalf of a non-existent Person; (ii) accumulate or warehouse Domain Name registrations with which Registrar or such Person has no reasonable connection, for the purpose of removing them from availability for others, transferring them for immediate or deferred direct or indirect gain or profit or for any other reason whatsoever, nor shall it knowingly participate in any such undertaking.

Arnoud

Wie is de eigenaar van een community? (bij Netters.nl)

Voor Netters.nl schreef ik een kort artikel over eigendom van community sites:

Mijn site is van mij. Logisch, ik heb alles zelf geschreven, tot en met de PHP scriptjes aan toe. Weliswaar heb ik de foto’s van een stockfoto-site gehaald, maar dat is allemaal keurig contractueel geregeld. Ik ben dus nog zo’n ouderwets figuur dat in zijn eentje een site onderhoudt.

Hoe zit dat met Netters? Er staat keurig “© 2006-2007 Erik-Jan Bulthuis & Ulco & Arjan Snaterse” onderaan elke pagina. Dat is maar gedeeltelijk waar. Netters is een community-site: iedereen mag meedoen en zijn eigen content leveren. In de vorm van berichten, vragen, reacties, discussies en ga zo maar door.

Lees verder in Wie is de eigenaar van een community? bij Netters.nl.

Arnoud

Google Knol: Wikipedia, maar dan anders

Gaat Google de aanval aan op Wikipedia? Dat vraagt Marketingfacts zich af na de aankondiging van Google Knols. Knols zijn pagina’s geschreven door experts op elk denkbaar gebied. De pagina’s worden gemaakt door een eigen CMS binnen Google en zullen speciaal belicht worden bij relevante zoekresultaten. Dat lijkt dus op Wikipedia (dat ook altijd belachelijk hoog scoort bij zoekopdrachten), maar er is één belangrijk verschil: waar Wikipedia pagina’s door iedereen mogen worden gewijzigd, houdt de auteur van een Knol de controle over zijn werk. Voor Google erg handig, want ze willen namelijk auteurs vergoeden voor hun werk via inkomsten uit advertenties.

Google Knol met Creative Commons licentieIk zie een intrigerende nieuwe mogelijkheid: Knols zijn beschikbaar onder Creative Commons (CC-BY 3.0), dus hergebruik in aangepaste vorm is toegestaan. Je kunt dus andermans Knol niet wijzigen, maar wel de boel integraal copy&pasten naar je eigen knol en daar de wijzigingen doorvoeren die je leuk vindt. En als mensen dan jouw versie beter vinden, kom jij hoger in Google dan de oude versie. Zo ontstaat er concurrentie tussen auteurs en tussen teksten.

Om een heel andere reden ziet Ars Technica die gedeelde inkomsten als ‘evil’:

The lure of filthy lucre is likely to force several changes on the community model of current social knowledge projects. For one, it will break the community-oriented, we’re-all-working-on-this-together spirit of sites like Wikipedia. With Knol, we’re not in this together; we’re in competition. Writing a knol on a popular topic could become a cash cow, as Google promises to split ad revenue with the author.

UPDATE: (31 december) bij Ars Technica is Citizendium er van overtuigd dat zij gaan winnen van Google Knol.

Arnoud

Richtlijnconform filteren van peer-to-peer verkeer

Het digitaal auteursrechtfilter is technisch haalbaar. Moeten providers dan nu peer-to-peer (P2P) verkeer van klanten gaan filteren?

In dit artikel, gepubliceerd in Intellectuele Eigendom en Reclamerecht (IER) bespreek ik of richtlijnconform filteren van internetverkeer mogelijk is. Download het artikel (PDF, 0.9 MB) of lees een samenvatting.

Arnoud

Hoe krijg je gestolen informatie van internet?

Verspreiden gestolen computerinformatie wordt strafbaar, meldde NU.nl donderdag. Het is nu verboden om in te breken in computersystemen en gegevens daaruit over te nemen, maar nergens staat dat anderen die die gegevens verder verspreiden, ook strafbaar zijn. Virtuele heling is dus legaal, en minister Hirsch Ballin wil nu verandering in brengen.

In zijn brief aan de Tweede Kamer legt de minister verder uit wat je nu al kunt doen aan gestolen informatie die mensen op internet verspreiden. Laat ik eens een poging wagen dit in minder ambtelijke taal te vertalen.

Ten eerste heb je meestal auteursrecht op de gegevens. Een tekst of foto is auteursrechtelijk beschermd, en kopiëren mag dan niet zonder jouw toestemming.

Mensen kunnen trouwens niet wegkomen met “ja maar ik citeer alleen maar uit de tekst”. Je mag namelijk alleen citeren uit rechtmatig gepubliceerd werk, en dus niet uit gestolen teksten.

Ten tweede heb je bij foto’s en films portretrecht. Ook hier weer: het gaat om materiaal dat je niet zelf gepubliceerd hebt, privéfoto’s dus. Zonder toestemming mogen zulke foto’s niet worden gepubliceerd.

De PriveEen voorbeeld: in 2005 werd de digitale camera van prinses Maxima gestolen. De foto’s daaruit doken op in de Telegraaf en de Privé. Dat werd verboden met een beroep op het portretrecht. Een beroep op de vrije nieuwsgaring werd afgewezen; zulke privéfoto’s hebben zelden tot nooit nieuwswaarde. En om het nieuwsfeit te melden dat de camera gestolen was (jaja, slim bedacht) hoef je de foto’s zelf niet te laten zien natuurlijk.

Daar kun je zowel de plaatser van de gegevens als diens provider op aanspreken. Ook kun je aangifte doen bij de politie, want opzettelijke inbreuk op auteursrecht of portretrecht is een misdrijf.

Als het gaat om bedrijfsgegevens, dan is er nog een derde optie. Het onthullen van bedrijfsgeheimen is namelijk strafbaar. En Hirsch Ballin wil dus een vergelijkbare bepaling voor privégegevens van natuurlijke personen invoeren.

Wat ik nog miste in het antwoord, is een beroep op de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Gestolen foto’s, maar ook tekstuele informatie met daarin gegevens over jezelf zijn persoonsgegevens en mogen alleen met toestemming worden verwerkt. En die is er natuurlijk niet. Een “aantoonbare noodzaak” is dan het enige toegelaten alternatief, maar dat zal er ook niet snel zijn bij publiceren van gestolen informatie.

Mede via Volledig bericht, pardon Boek 9.

Arnoud

Auteursrecht én merk op een logo, mag dat?

Op 1 december blogde ik over het parodiërend merkgebruik van verzekeraar Ditzo. Deze had de naam “Datzo” laten opmaken in de stijl van de merken van andere verzekeraars. Sanne Roemen stelde toen de intrigerende vraag of er ook sprake zou zijn van inbreuk op auteursrecht.

Een logo kan natuurlijk best beschermd zijn door auteursrecht. Het moet dan wel iets creatiever zijn dan bijvoorbeeld het OHRA logo -een gestileerde tekst met een rode streep- maar bijvoorbeeld het bladvormige Adidas-logo of natuurlijk het Philips-schild zijn gewoon auteursrechtelijk beschermde werken.

Een logo zoals dat van OHRA kan prima als merk beschermd worden. Het is tenslotte geschikt om de diensten van OHRA te onderscheiden van die van andere verzekeraars. Hoe artistiek of triviaal het logo is, maakt daarbij niet uit. Als je het ziet en denkt “ah ja, OHRA”, dan is het in principe geschikt als merk.

Heb je je logo als merk geregistreerd, en kopieert iemand het vervolgens, dan zou je hem zowel van inbreuk op je merk als inbreuk op auteursrecht kunnen beschuldigen. Zo’n Samenloop van rechten, zoals juristen dat noemen, is eigenlijk niet de bedoeling. In de rechtspraak is dan ook de regel ontwikkeld dat je een apart, specifiek belang moet hebben bij je claim op inbreuk van auteursrecht. Als je iets probeert te verbieden, en het lukt met je merk niet, dan mag je het niet alsnog met je auteursrecht een tweede keer proberen, is de gedachte.

adihash.jpgJe moet dus een reden hebben die niets met het merk als merk te maken heeft. Misschien verkoop je het plaatje dat in je logo zit, ook los als kunstwerk bijvoorbeeld. Denk aan een fotograaf die één van zijn mooiste foto’s als logo hanteert. Of je ziet het plaatje van hiernaast op internet en je wilt daar als Adidas wat aan doen.

Je kunt je afvragen of dit merkinbreuk is, zeker als het niet b.v. op t-shirts verkocht wordt maar gewoon gratis op internet staat. Maar inbreuk op auteursrecht is een ander verhaal. Het blad is gewoon nagetekend, en alleen de letters er onder zijn aangepast. Dat zou dus al snel inbreuk moeten zijn. Ware het niet dat dit waarschijnlijk wel een parodie op zou leveren.

De G-star broek met het vormmerk uitgelichtEen iets serieuzer voorbeeld is de G-star broek. De broek als geheel is auteursrechtelijk beschermd, en het merk was de manier waarop het kniestuk vormgegeven was. G-Star kon toen zowel haar auteursrecht als haar merkrecht inzetten tegen de broeken van concurrent Benetton. Het auteursrecht omdat Benetton nagemaakte broeken verkocht, en het merkrecht omdat de kniestukken van de Benetton-broeken verwarrend veel leken op het merk van G-Star.

Uitgebreid over oneigenlijk gebruik van auteursrecht is Liever misbruikt dan misplaatst auteursrecht: Het doelcriterium ingezet tegen oneigenlijk auteursrechtgebruik van Ashwin van Rooijen, promovendus bij het Instituut voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam.

Arnoud

Huizenzoekmachine Jaap mag toch doorgaan met overnemen

Donderdag won huizenzoekmachine Jaap.nl haar hoger beroep tegen de stichting Baas in eigen Huis. Jaap mag nu dus weer vrolijk gaan overnemen van huizensites, behalve bij die makelaars die daar bij Jaap tegen protesteren.

In augustus moest Jaap stoppen met overnemen van teksten en foto’s van te koop staande huizen van makelaarsites. Een intrigerend vonnis, waarin het beeldcitaatrecht tot op de pixel werd vastgelegd en de geschriftenbescherming flink werd opgerekt. Maar dat is nu allemaal niet langer geldend recht.

Jammer. Vooral omdat het vonnis niet werd herzien, en het gerechtshof ook niet met een eigen regel over wat je wel en niet mag overnemen kwam. Het vonnis werd namelijk vernietigd omdat die stichting een class action zaak oftewel een groepsactie was begonnen, terwijl ze niet aan de eisen (3:305a BW) hadden voldaan.

De stichting kwam namelijk op namens het “gemeenschappelijk belang van makelaars”. Dat mag, maar dan moeten die wel een gemeenschappelijk belang hebben natuurlijk. Jaap kon echter laten zien dat ruim een derde van alle makelaars geen enkel bezwaar had tegen overname. Weliswaar slechts 5% van de NVM makelaars (want uiteraard gaat het vooral om overnemen van Funda), maar toch.

Onder deze omstandigheden kan niet worden volgehouden dat Baas in Eigen Huis, die zegt “in de bres te springen” voor de auteursrechten van alle makelaars, dus zonder onderscheid naar voor- en tegenstanders van de handelwijze van Plazacasa, opkomt voor gelijksoortige belangen in de zin van artikel 3:305a BW.

Kortom, je mag alleen een groepsactie beginnen als de groep achter je staat. Of beter gezegd als je minstens kunt aangeven welk deel van de groep achter jou staat. En dat had de stichting niet gedaan. Die vond het Jaap’s taak om toestemming te gaan vragen bij elke individuele makelaar. Het Hof zag dat anders: waarom zou de stichting niet binnen haar achterban de leden kunnen zoeken die tegen overname door Jaap zijn, en dan namens hen de vordering instellen?

Nou ja, gelukkig hebben we de Gaspedaal-zaak nog. En natuurlijk het Zoekallehuizen-arrest van 2006.

Lex Bruinhof verwacht ongetwijfeld een vervolg.

UPDATE (10 januari): en er is een vervolg, de stichting heeft volgens NU.nl een nieuw proces gestart waarin zij uitsluitend boze makelaars vertegenwoordigt:

De stichting zegt na deze uitspraak 1650 steunbetuigingen van makelaars verzameld. Daarmee hoopt de stichting wel gezien te worden als dé vertegenwoordiger van makelaars. Jaap zegt het kort geding, dat vrijdag dient in Alkmaar, met vertrouwen tegemoet te zien. “Ook wij krijgen veel steunbetuigingen binnen”, zegt een woordvoerder. De site wijst op het belang van een transparante woningmarkt.

Arnoud

NSFW als handelsmerk

Leest u deze blog ook op het werk? Ik doe mijn best educatief verantwoord te zijn, dus ik ga er vanuit dat dat geen probleem is. (Als dat wel zo is, wil ik graag weten wat voor werk u doet) Mijn links zijn in ieder geval zelden tot nooit Not Safe For Work, zoals dat zo mooi heet.

Eigenlijk zou ik Not Safe For Work® moeten schrijven, want de bedenker van deze term heeft onlangs een merkaanvraag ingediend voor deze kreet, en wel voor

Entertainment Services namely providing a website featuring photographic, audio, video and prose presentations featuring comedic captions regarding current events and online discussions and/or reviews of web materials of an adult nature; Entertainment services, namely, providing a web site featuring musical performances, musical videos, related film clips, photographs, and other multimedia materials; Entertainment services, namely, providing on-line reviews of photogrpahs and /or web postings of an adult nature

Naar goed gebruik was iedereen, van Slashdot tot Ars Technica daar erg boos over. En dat was nou net de bedoeling.

Want wat meldde Fark zelf op maandagavond:

1) Yes, we applied for it.
2) Can’t comment on the prank angle other than “stay tuned.”
3) Muhahaha.

Arnoud

De eisen voor inbreuk op auteursrecht

Een lezersvraag over het bewijzen van inbreuk op auteursrecht:

In hoeverre wordt geacht dat teksten hetzelfde kunnen zijn? Ik bedoel, het kan voorkomen dat er een paar regels zijn in een artikel die exact hetzelfde zijn als in een ander artikel. Is dit inbreuk op auteursrecht?

Dat twee dingen lijken, is niet genoeg. Er is pas sprake van inbreuk op auteursrecht wanneer er creatieve stukken ontleend zijn aan het origineel. Eerst moet dus worden vastgesteld welke van de twee op elkaar lijkende werken het oudste is. Vervolgens wordt gekeken welke stukken daarvan ook terug te vinden zijn in het jongste werk. Daarna is de vraag of die stukken ‘creatief’ zijn. Een zakelijke zin zoals “Peter is 32 jaar” is niet creatief, en als twee artikelen diezelfde zin bevatten, is dat nog geen inbreuk.

Als dit kan worden aangetoond, is er meestal sprake van inbreuk door het jongste werk. De maker daarvan kan echter nog bewijs leveren dat hij niet ontleend heeft, maar het zelf heeft gemaakt en dat de gelijkenis toeval is. Twee foto’s van het Paleis op de Dam in Amsterdam zullen veel op elkaar lijken maar kunnen best onafhankelijk gemaakt zijn.

Een mooi voorbeeld is het al wat oudere Barbie/Sindy-arrest.

Barbie versus Sindy

De Barbie-pop (links) is auteursrechtelijk beschermd. De Sindy-pop (rechts) leek er wel erg veel op. De makers daarvan moesten toen proberen te bewijzen dat hun pop toch echt geheel zonder kennis van de Barbie gemaakt was.

Arnoud