Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Het schiften van internetverkeer is niet langer iets van landen met een dictatoriaal regime, maar komt ook in Europa op. Nu.nl schrijft over het artikel in het Tijdschrift voor Internetrecht van emeritus professor Dommering (IViR), waarin deze zich terecht boos maakt over de trend om steeds meer dingen op internet preventief te gaan filteren. Hij hoopt hiermee een publiek debat over nut en noodzaak van filteren op te zetten.

Waarom deugt filtering niet? Dommering ziet vier redenen waarom dat zo is:

1. Filtering is preventieve controle op openbare informatiestromen. Dat valt onder het kopje “censuur” en dat is verboden onder onze Grondwet.
2. Filteren is disproportioneel. Het is zowel ineffectief als te breed: er is te makkelijk omheen te gaan, terwijl er ook te veel legitieme informatie geblokkeerd wordt door zo’n filter.
3. Het ontbreekt aan transparatie. Zwarte lijsten zijn meestal geheim en daarmee oncontroleerbaar.
4. De gefilterden hebben geen eerlijk proces. Gebruikers die de toegang geweigerd worden via een filter, hebben meestal geen mogelijkheid om daartegen te protesteren. En belangrijker: mensen wiens site op de zwarte lijst gezet wordt, hebben die mogelijkheid niet.

Hij wijt de wens om toch te filteren aan de risicomaatschappij: er kunnen nadelige dingen te vinden zijn op internet, dus moeten we dat risico inperken door te gaan filteren. Ook merken de meeste mensen niet snel dat er een filter is, zodat er “niets aan de hand is”. Zwartgemaakte artikelen in de krant vallen iedereen op, en als een tijdschrift een week niet verschijnt wegens een verbod door de censor, merken alle abonnees dat meteen. Maar een willekeurige website?

Een loffelijk streven van Dommering dus, maar ik vraag me om precies die redenen wel af of dat debat er gaat komen. Er zijn namelijk hele nare dingen op internet te vinden, en tot nu toe is er weinig te merken van filters. Dus waarom zou de burger dan iets tegen filters moeten hebben?

(Excuses, deze was in de conceptmodus blijven hangen.)

Arnoud

De tijd van graduated response tegen inbreuk op auteursrecht is gekomen, zo citeert Ars Technica de IFPI. Graduated response, in de VS ook wel bekend als three-strikes beleid, is een aanpak waarbij een provider bij gemelde inbreuk op rechten zelfstandig optreedt tegen de verantwoordelijke klant. Eerst met een waarschuwing, dan met een sommatie en dan met afsluiting van (een deel van) de internetdienstverlening. Zo’n systeem van waarschuwingen is in juli in Engeland ingevoerd.

Nu zie ik niet zo veel problemen met de klanten verplicht waarschuwen. Dat maakt de provider een doorgeefluik tussen klager en klant. In plaats van persoonsgegevens te moeten afgeven (met alle privacyimplicaties en -risico’s van dien) stuurt de provider langs de bekende weg de berichten door. De klant kan er dan zelf voor kiezen om direct te reageren. In de door Remy Chavannes voorgestelde Nomen Nescio-procedure zou de provider uiteindelijk ook de dagvaarding door moeten sturen, waarna de klant zelf gedaagd wordt.

Wat me wel zorgen baart, is het vervolg op “three strikes”, namelijk “you’re OUT”. Afsluiten van internet, of zelfs maar een deel daarvan, is een ingrijpende maatregel die alleen na een gerechtelijk vonnis opgelegd zou mogen worden. Recht op toegang is tenslotte een grondrecht, en daarin zijn inbreuken alleen toegelaten als die bij wet geregeld zijn. Ik zou zelfs zeggen in de strafwet, zodat je als internetter de hoogstemogelijke bescherming krijgt.

Arnoud

Help, de EU gaat een three-strikes beleid invoeren: wie drie keer een auteursrecht schendt op internet, raakt zijn of haar internettoegang kwijt. En dit terwijl dat beleid in april nog afgekeurd was. Die enigszins paniekerige boodschap was de aanleiding voor een uitgebreide PR-campagne (die me doet terugdenken aan het begin van het het software-patentendebat, maar dat terzijde).

Maar waar staat dat? In een voorstel tot hervorming van telecomwetgeving stond één ietwat bevoogdende maar verder relatief onschuldige bepaling:

De lidstaten zien erop toe dat wanneer contracten worden gesloten tussen abonnees en aanbieders van elektronische-communicatiediensten en/of -netwerken, bedoelde abonnees alvorens een contract wordt gesloten en op gezette tijden daarna duidelijk worden geïnformeerd over hun verplichting auteursrechten en verwante rechten in acht te nemen. Onverlet het bepaalde in Richtlijn 2000/31/EG betreffende elektronische handel, omvat dit de verplichting om de abonnees te informeren over de meest gebruikelijke inbreuken en de juridische gevolgen daarvan.

In een voorgesteld amendement wordt dit artikel uitgebreid naar een verplichting voor ISP’s om “distribute public interest information to existing and new subscribers when appropriate”. Waarbij “infringement of copyright and related rights” een onderdeel is van “public interest information.” Ik haal daar nog steeds niet meer uit dan voorlichting, maar je zou het ook kunnen lezen als een verplichting om blafbrieven te sturen bij een gedetecteerde vermeende inbreuk door een klant.

Frankrijk is bezig met een wetsvoorstel voor een three strikes-beleid: bij gedetecteerde inbreuk eerst twee waarschuwingen van je ISP, en daarna afsluiting van je internettoegang gedurende een jaar. Het is niet duidelijk of ISP’s daarbij verplicht zullen worden om actief te monitoren (iets dat niet mag onder de huidige Europese wetgeving) of slechts brieven van instanties als BREIN door moeten geven aan klanten.

Inderdaad, dit voorstel kun je lezen als de eerste van die drie stappen. Maar als het de bedoeling zou zijn om iets dergelijks op Europees niveau te introduceren, zou het dan niet handig zijn als de andere twee stappen er ook in staan?

Update (8 juli): bij Nu.nl maakt Toine Manders zich boos over het mailbombardement door mensen die tegen dit voorstel waren. Manders legt uit:

De verzenders menen dat het parlement een voorstel aanneemt waarbij een provider hen afsluit als ze illegale muziek of een film downloaden. “Klopt niet”, zegt Manders. “Het rapport is er juist op gericht consumenten méér rechten en bescherming te geven, zoals het recht op meer informatie over tarieven en leveringsvoorwaarden.”

Via EDRI.

Arnoud

Dolfijnen zijn populair in het circus, en worden ook wel gebruikt bij het opsporen van zeemijnen. En de Electronic Frontier Foundation gebruikt ze nu ook om te pleiten voor verantwoord filteren van P2P en filmpjessites zoals Youtube. Half oktober publiceerde een consortium van bedrijven en rechthebbenden een set principes voor user-generated content zoals wordt geplaatst… Lees verder

Ja, mooie timing. Heb ik net het vonnis gevonden, gaan ze in hoger beroep. Internetprovider Scarlet vindt het dit voorjaar opgelegde vonnis, waarin ze verplicht alle P2P verkeer moeten filteren, niet alleen buiten proportie en technisch onuitvoerbaar maar ook een verplichting om de wet te schenden. ISPam.nl citeert: 1. Scarlet stelt dat in België de… Lees verder

Dit is ongetwijfeld Belgische logica. Met dank aan Edwin Jacobs vond ik dan eindelijk het vonnis inzake de Scarlet-zaak. In dat vonnis werd deze Belgische provider verplicht om inhoudsfilters te installeren, zodat materiaal waarvan de rechthebbenden de verspreiding hebben verboden, niet doorgegeven wordt. Het opmerkelijke aan dit vonnis was dat het ingaat tegen de wettelijke… Lees verder

Ik bekijk geen advertenties, mag dat? Veel Firefox gebruikers installeren de AdBlock Plus plugin, die automatisch advertenties en popups wegfiltert uit webpagina’s. Dat bladert een stuk rustiger, maar sitebeheerders zien hun advertentie-inkomsten natuurlijk wel omlaag gaan. Eén sitebeheerder is daar zo boos over geworden dat hij de site Why FireFox is Blocked is begonnen. Daarop… Lees verder

Als een provider alles van zijn klanten kan controleren, moet hij dat dan ook gaan doen? Uitgebreid artikel op Ars Technica over Deep packet inspection en de implicaties voor netwerkneutraliteit. The “deep” in deep packet inspection refers to the fact that these boxes don’t simply look at the header information as packets pass through them…. Lees verder

In een opmerkelijk Belgisch vonnis is internetprovider Scarlet (Tiscali) veroordeeld om filesharing verkeer van klanten te voorzien van een filter. Dat filter moet materiaal detecteren waarvan de rechthebbenden de verspreiding hebben verboden. Sabam pakt gelijk maar door en eist dat ook alle andere Belgische ISP’s zo’n filter installeren. Scarlet gaat in hoger beroep trouwens. Dat… Lees verder