Onze Zuiderburen lopen op de Europese muziek vooruit: de Belgische <a href=”http://www.elfri.be/WMPC->Wet betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming die binnenkort in werking treedt verlengt de bedenktijd bij aankopen via internet naar veertien dagen. In Nederland is dit zeven werkdagen (bij Thuiswinkel-leden al wel veertien), maar er wordt in Europees verband gesproken over een verplichte verlenging naar veertien dagen. Nu gaat deze blog alleen over Nederlands recht, maar dit feitje vond ik toch belangrijk want er zijn genoeg Nederlandse webwinkels die ook wel eens aan Belgen leveren. Vallen die nu voor de Belgische klanten onder Belgisch recht?
In Europa is sinds eind 2008 de Verordening 593/2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (kortweg Rome I) van toepassing. Deze vervangt het Verdrag met dezelfde lange naam (kortweg EVO). Om te bepalen of Nederlands, Belgisch of ander Europees recht van toepassing is, moet je dus in deze Verordening kijken.
Bij overeenkomsten waarbij fysieke producten worden geleverd geldt volgens artikel 4 “het recht van het land waar de verkoper zijn gewone verblijfplaats heeft”. Maar speciaal voor consumentenovereenkomsten (dus tussen verkopende bedrijven en kopende consumenten) gaat artikel 5 boven artikel 4, en daarin wordt juist “het recht van het land waar de consument zijn gewone verblijfplaats heeft” aangewezen. Een Belgisch consument kan dus aanspraak maken op het Belgisch recht bij een internetkoop bij een Nederlandse winkel.
Daarbij moet echter wel gelden dat: a) de verkoper zijn commerciële of beroepsactiviteiten ontplooit in het land waar de consument woonplaats heeft, of b) de verkoper dergelijke activiteiten richt op dat land of op verscheidene landen, met inbegrip van dat land,
Item b kan voor internetwinkels gelden: een webshop is ook in België bereikbaar, dus je zou kunnen zeggen dat deze ‘zich richt op dat land’. In de aanhef van deze Verordening wordt herinnerd aan een gezamenlijke verklaring over een eerdere verordening (44/2001) over de bevoegde rechter. Artikel 15 daarvan regelt dat de rechter voor de woonplaats van de consument in principe bevoegd is, maar in die verklaring werd afgesproken dat
het feit dat een internetsite toegankelijk is, op zich niet voldoende is om artikel 15 toe te passen; noodzakelijk is dat de consument op die site gevraagd wordt overeenkomsten op afstand te sluiten en dat er inderdaad een dergelijke overeenkomst gesloten is, ongeacht de middelen die daartoe zijn gebruikt. De taal en de munteenheid die op de internetsite worden gebruikt, doen in dat opzicht niet ter zake
Dat klinkt heel mooi, maar het beantwoordt nog steeds niet de vraag hoe het nu zit met webwinkels die ook aan Belgen leveren. Ik denk dat je in dat geval aan Belgisch recht gebonden kunt zijn, maar er moet wel meer zijn dan alleen het feit dat je een webshop hebt en dat Belgen een bestelling kunnen plaatsen. Denk aan zaken als adverteren in Belgische media of korting geven specifiek aan Belgen.
Een webshop zou in zijn algemene voorwaarden Nederlands recht kunnen aanwijzen. Dat mag, mits de consument daardoor maar niet
de bescherming verliest welke hij geniet op grond van bepalingen waarvan niet bij overeenkomst kan worden afgeweken volgens het recht dat overeenkomstig lid 1 toepasselijk zou zijn geweest bij gebreke van rechtskeuze.
En deze 14 dagen is zo te lezen dwingend recht, een Belgische webwinkel mag niet in de algemene voorwaarden de veertien dagen inperken. Een Nederlandse webwinkel die geacht wordt zich te richten op België, mag dat dus ook niet.
Het wachten is op de eerste Belg die een Nederlandse webshop voor de Belgische rechter sleept.
Arnoud
Reclame voor eigen werk: hier staat een bespreking van de nieuwe Wet Marktpraktijken.
In de praktijk zal de sanctie op een inperking van de retourtermijn in de algemene voorwaarden, de nietigheid van dat beding met zich meebrengen. De Belg zal zich dus met succes kunnen beroepen op de langere retourtermijn.
Hoewel zowel de consument als elke concurrent de staking van een marktpraktijk strijdig met de WMPC kan vorderen, zal je het met me eens zijn dat het niet evident is om aan te tonen dat het Belgisch recht van toepassing zal zijn.
Slotbemerkinkje: de nieuwe Wet Marktpraktijken staat in ruil voor deze langere retourtermijn (van zeven werkdagen naar veertien kalenderdagen) toe dat de verkoper reeds betaling vraagt bij de aankoop ipv na afloop van de retourtermijn.
Leuk om de koppeling tussen verschillende landen te zien. Nou speel ik online browser games waarbij altijd vermeld wordt dat het spel wordt gehost en beheerd door een Duits bedrijf en dat daarom het Duitse recht erop van toepassing is. Nou is het zo dat dit spel verschilende subsites heeft (vroeger .nl, maar nu nl..com) en dat de Nederlandse specifiek voor Nederlandssprekenden is. Dit kan dus betekenen Vlamingen, Nederlanders en Nederlandssprekenden in het buitenland. Welk recht is nou van toepassing op deze site/dit spel?
Het criterium is of de site “zich richt op Nederland”. Je mag alle aanwijzingen gebruiken die je kunt vinden om te bewijzen dat daaraan is voldaan. De enkele mededeling dat men een Duits bedrijf is en “dus” Duits recht van toepassing acht, is irrelevant.
Wat ook interessant is om te weten is welk recht er geldt indien een Nederlander iets in Belgie bestelt. Is dat 7 dagen of 14 dagen?
Verder, hoe zit het met webwinkels die zowel een Nederlandse als Belgische site hebben? Zo zit CoolBlue in zowel Nederland als Belgie. Overigens is dit een prima webwinkel met een soepel beleid naar hun klanten maar het is wel leuk om te weten of het verschil maak of ik bij de Nederlandse of Belgische site bestel in dergelijke situaties. (Vooral als product X b.v. de Nederlandse site is uitverkocht maar de Belgische site nog voorraad heeft.) (Of andersom, voor onze zuiderburen…)
Hoe zit het eigenlijk voor die mensen die net op de grens met Belgie wonen? Mijn tante bijvoorbeeld die in Baarle-Hertog/Baarle-Nassau woont. Vooral in deze stad heb je veel mensen die in het ene land wonen maar als ze een scheet laten dan vliegt die gelijk de grens over… Bij wijze van spreke dan… 🙂
Baarle-Dinges is overigens aardig versnipperd als je de kaart goed bekijkt. Allemaal stukjes Nederland in Belgie en stukjes Belgie in Nederland. Juridisch gezien best een leuke uitdaging. 🙂 Ben je een Nederlander met Belgische buurban en dan bestel je een cadeautje die bij je buren moet worden afgeleverd. Welk recht geldt er dan? Klant is Nederlander maar het product is voor een Belg…
Wij hebben in onze webwinkel bij het kiezen van de verzendmethode/-kosten een relatief kort lijstje met landen waarheen we verzenden. Belgi? zit daar ook tussen omdat het regelmatig voorkomt dat Belgen bij ons iets kopen. Richten we ons nu op Belgi??
En als ik nu mee doe aan een browsergame waar ik voor extra features moet betalen? Is dan de Nederlandse wet van toepassing?
Men claimt dat de Duitse wet hier van toepassing is omdat de servers in Duitsland staan, ondanks dat men op deze sites zich richt op Nederlandse (en Belgische) consumenten. De website heeft een .NL domeinnaam, is volledig in het Nederlands en heeft Nederlandse ondersteuning. De algemene voorwaarden en privacyregels zijn eveneens in Nederlands en Nederlands in ingame de verplichte voertaal.
Onlangs was er de discussie of men nu onder de Nederlandse wet viel of niet, dit naar aanleiding van enkele privacy vragen. Men claimde toen dat men maar contact met de Duitse hoofdvestiging moest opnemen en dat de Duitse wet leidend was, omdat de servers in Duitsland staan. De eigenaar van de game is Innogames, een Duits bedrijf.
http://www.tribalwars.nl
@Hans: Lijkt me wel, want je geeft zelf al aan (adverteerd ermee) dat je in Belgie levert, dus jouw doelgroep is ook Belgie
Natuurlijk kan ik het woord Belgi? daar ook weghalen en er gewoon van maken “Verzenden binnen Europa.” of iets dergelijks. En dan richten we ons dus niet meer op Belgi??
Of is het aanbieden van internationaal verzenden op zich ook al voldoende om je blijkbaar op Belgi? te richten?
De zinssnede “en dat er inderdaad een dergelijke overeenkomst gesloten is” lijkt mij kernpunt hier. Als je een spelletje speelt online of een website bezoekt waar terms of service van toepassing zijn lijkt het me een lastige vraag of dat voldoet aan de kwalificatie ‘sluiten van een overeenkomst’, maar als een belg daadwerkelijk iets heeft kunnen bestellen, zonder dat er snel een bericht is verschenen als ‘excuses beste klant, wij kunnen niet in Belgi? leveren dus wij hebben geen overeenkomst’, dan betekent dat m.i. dat Belgisch recht gewoon van toepassing is.
Volgens Arnoud: “… maar er moet wel meer zijn dan alleen het feit dat je een webshop hebt en dat Belgen een bestelling kunnen plaatsen…”
En als ik het goed begrijp leidt ie dat af uit: “b) de verkoper dergelijke activiteiten richt op dat land of op verscheidene landen, met inbegrip van dat land,”
Mmmm… Dan ben je er met een eenvoudig “Verzenden binnen Europa.” dus ook al gebonden aan Belgisch, Pools, Italiaans, Portugees en Fins recht?
Het zal in de praktijk niet zo vaak voorkomen dat er een probleem ontstaat. Maar “iedere Nederlander wordt geacht de Nederlandse wet te kennen” moet in het kader van Europa blijkbaar toch wat verruimd worden.
Dat richten op lijkt mij voornamelijk belangrijk als er geen duidelijke overeenkomst is, maar bijvoorbeeld wel een terms of service. Als je een website aanbiedt, dan is het lastig te bepalen waar die website zich op right. Dan moet je naar omstandigheden als in welke taal de website is opgesteld, etc.
Het lijkt mij de meest praktische en logische invulling om te zeggen dat als je echt concreet een koopovereenkomst sluit met een in Belgi? wonende consument, dat dan het Belgische consumentenrecht van toepassing is.
En hoe zit het als ik het domein “mijnwebwinkel.be” doorlink naar mijnwebwinkel.nl, zou je dan mogen stellen dat ik me ook op belgen richt? Ik heb ongeveer alle beschikbare Europese varianten op mijn domeinnaam vastgelegd, maar dat is meer uit naamsbescherming dan dat ik actief handel wil drijven naar die landen…
Hoe zit het eigenlijk met een “mijnwinkel.com” site die in meerdere talen waaronder Frans en Nederlands is opgesteld en die alleen online diensten aanbiedt? (Download-dienst die b.v. spellen en muziek verkoopt. Of ringtones.) Heb je op die downloadable producten eigenlijk ook een 7/14 dagen retour-optie?
Arnoud, hoe verhoudt dit zich tot het vrije verkeer van goederen in de EU en het principe van gelijke behandeling uit het consumentenrecht?
Bijvoorbeeld Wehkamp.nl, toch niet de eerste de beste, zegt zelf duidelijk: ???wehkamp.nl levert uitsluitend aan particulieren binnen Nederland.??? Niet alleen Belgen, maar ook Nederlandse rechtspersonen en Nederlandse staatsburgers die bijvoorbeeld in de grensstreek van Belgi? of Duitsland wonen, worden daarmee uitgesloten van levering.
Kun je, omgekeerd, als Nederlandse (web)winkelier voor niet-ingezeten ruimere leveringsvoorwaarden hanteren dan voor ingezetenen?
Zou je als Belg dan de Belgische rechtbank moeten of naar een nederlandse. En is een civiele veroordeling tegen een webshob door een rechtbank in Belgie wel te effectueren in Nederland.
@Ward: niemand is verplicht om te leveren aan iemand. Wehkamp kan dus prima weigeren aan niet-Nederlanders te verkopen. (Uitzondering, misschien, als bedrijf een economische machtspositie heeft.) En ook mag je de voorwaarden aanpassen op grond van het woonland van je klant – zolang je dus maar geen dwingend recht uit dat land doorkruist.
@hAl: welke rechter bevoegd is, is een andere vraag. Die moet je beantwoorden met die verordening 44/2001 die ik aanhaalde (artikel 15 lid 1 sub c). In dit geval komt daar waarschijnlijk ook Belgi? uit. De Belg gaat dus naar zijn lokale rechtbank en krijgt naar Belgisch recht te horen of hij de koop mag annuleren bij de Nederlandse webshop.
Als de webshop dat vonnis niet vrijwillig naleeft, dan kan de Belg dat inderdaad in Nederland ten uitvoer leggen. Ook dat blijkt uit die verordening, artikel 33 lid 1:
Er zijn een paar uitzonderingen, maar dan moet er wel iets heel fundamenteels mis zijn met het vonnis (artikel 34, openbare orde en goede zeden) of moet er sprake zijn van een Belgisch verstekvonnis of strijd met een in Nederland gewezen vonnis over dezelfde zaak.@hAl, Zo uit mijn hoofd meen ik dat consumenten mogen procederen bij de rechtbank in de eigen lidstaat.
En volgens de Europese executieverdragen is effectuering geen probleem. Dat is al jaren geregeld in het EEX verdrag, en later de verordening.
En rechtskeuze voor uitsluitend NL recht gaat een webwinkel niet helpen. De dwingendrechtelijke bepalingen van lidstaten mogen een consument volgens het EVO-verdrag niet berperkt worden.
Zie deze site voor een kort overzicht van relevante IPR wetgeving. http://www.elfri.be/juridische-informatie/rome-i-verordening-verwijzingsrecht-voor-grensoverschrijdende-overeenkomsten
[ er wordt in Europees verband gesproken over een verplichte verlenging naar veertien dagen. ]
Kan ik dit ergens terugvinden? Zijn hier al voorstellen/ontwerpen voor?
Even een laattijdige reactie. Let op met inbreuken op de ‘retourtermijn’ – in BE ‘herroepingstermijn’ en inbreuken daarop. De BE Wet Marktpraktijken is daarin zeer streng:
“Bij ontstentenis van dit laatste beding, in de voorwaarden bedoeld in ? 2, wordt het goed of de dienst geacht te zijn geleverd aan de consument zonder voorafgaande vraag zijnerzijds en is deze laatste niet gehouden tot het betalen van het goed of de dienst, of tot het teruggeven ervan;” (art. 46, 2? WMPC)
Dus als je na de verkoop op afstand geen herroepingsbeding tijdig meedeelt aan de koper (je weet wel: kadertje, wettelijke tekst, vet, eerste pagina van de leveringsdocumenten) dan mag de consument het goed houden zonder het te betalen. Er is mij daarover geen rechtspraak bekend, maar door de zinsnede “, in de voorwaarden bedoeld in ? 2,” is het ook goed mogelijk dat gebrekkige of niet wetconforme herroepingsbedingen onder deze regel vallen…
Kan bijzonder vervelend zijn voor internationale verkopers die aan consumenten in BE verkopen…