“Het versturen van e-mail is een grondrecht”

send-button.pngEen lezer vroeg me:

Ik ben webmaster van een vereniging. Om onze leden te bereiken, hebben we een algemeen mailadres (alleleden@onzevereniging punt nl). Bij de laatste ledenvergadering hebben wij onze leden gemeld dat dit mailadres uitsluiten bedoeld is voor gebruik door het bestuur of na goedkeuring van het bestuur. Maar nu zegt één van onze leden dat we deze eis niet kunnen stellen, omdat iedere Nederlander het recht heeft aan iedereen een brief of email mag sturen als het adres publiek bekend is. Klopt dat?

Eh, nee, dat klopt niet.

Het is op zich waar dat alles mag tenzij het verboden is, maar er zijn genoeg regels en verboden rondom e-mail. De bekendste regel is natuurlijk het spamverbod, artikel 11.7 Telecommunicatiewet. Dit artikel bepaalt dat je niet ongevraagd commerciële, charitatieve of ideële reclame mag mailen naar een e-mailadres, ongeacht hoe publiek dat adres bekend is.

In de XS4All/Ab.fab zaak bepaalde de Hoge Raad dat de eigenaar van een server (XS4All met haar mailservers, in die zaak) mag beslissen wie er wat doet op die server (Ab.fab, met zijn reclamemails). Eén van de verweren van Ab.fab was dat zij op grond van de uitingsvrijheid (artikel 10 EVRM) het recht moest hebben om haar doelgroep te bereiken. Maar nee:

Dit grondrecht kan immers in beginsel niet dienen ter rechtvaardiging van een inbreukmakend gebruik van een goed waarop een ander exclusieve rechten heeft.

Voor mails die buiten die categorieën vallen is er geen specifieke regel. Dus ja, dan kun je zeggen dat je er gewoon heen mag mailen. Een discussie over hoe het bestuur omgaat met de leden, zou je via dat e-mailadres kunnen initiëren, en op grond van de wet kan het bestuur dat niet verhinderen.

Een vereniging kan natuurlijk wel in haar statuten of huishoudelijk reglement opnemen dat leden elkaar niet lastig vallen via de mail. Dat mag, je kunt als vereniging strenger zijn dan de wet. En dan heeft dit lid zich eraan te houden als hij lid wil blijven. (En als niet-lid kan zijn mail eenvoudig op de server worden geweerd natuurlijk.)

Persoonlijk lijkt me het het eenvoudigst als de mailserver zo wordt ingesteld dat alleen het bestuur kán mailen naar dat adres, maar dan moet je wel de goede faciliteiten hebben natuurlijk.

Arnoud

15 reacties

  1. Je hoeft dit niet technisch op te lossen. Een beetje slim bestuur houdt dat e-mail adres voor zichzelf en gebruikt het enkel in het Bcc: veld van de mail. De mailserver expandeert het intern en zo komt een buitenstaander het e-mail adres nooit te weten.

    Kom op, het is toch wel een beetje knullig dat hier ueberhaupt een discussie over plaatsvindt. Er zou niet eens over gesproken hoeven worden.

  2. Ooit gehoord van een adresboek?

    Mij lijkt de logische manier om zoiets te regelen een groep in het adresboek van de secretaris. Een apart e-mail-adres is een beetje overdone.

    Ik ken de situatie niet, maar het lijkt mij een vorm van bedrijfsblindheid dat dit idee doorgezet is.

  3. @Arnoud: inderdaad. (of alleen bij wisselingen in het bestuur)

    @Frank: Dat ben ik niet met je eens, zo overdone is dat niet. Het is efficient en effectief. Op deze wijze kan de webmaster zorgen dat het voltallig bestuur de beschikking heeft over een up-to-date mail-group. Daarnaast loop je niet het risico dat een onhandig bestuurslid per ongeluk de volledige ledenlijst in To: of Cc: veld plaatst. Mocht het groeps-adres uitlekken, dan is dit onmiddellijk en op 1 plaats te wijzigen waarmee er feitelijk geen schade optreedt.

  4. Hmmm, alleleden@onzevereniging punt nl klinkt als een mailinglijst en niet alleen een email adres. Iedereen kan naar dit adres mailen en vanaf dit adres wordt de email weer geforward naar alle leden. En mailinglijsten zijn goed te beheren betreffende wie wel en niet mag mailen naar dit adres toe. Voor een eenvoudige oplossing, Google Groups biedt een mooie oplossing waarbij je kunt aangeven wie er wel en niet mogen emailen, plus het houdt ook nog eens een archief bij die alle leden kunnen inkijken. En het is nog gratis ook, zonder noemenswaardige beperkingen. Maar er zijn genoeg andere alternaieven… (Maar ik ben nu eenmaal liefhebber van Google Apps.)

  5. klinkt als een mailinglijst en niet alleen een email adres. Iedereen kan naar dit adres mailen en vanaf dit adres wordt de email weer geforward naar alle leden. En mailinglijsten zijn goed te beheren betreffende wie wel en niet mag mailen naar dit adres toe.

    Nogal een aanname. Als ik een alias maak bv in Sendmail virtusertable dan heb ik ook een e-mail adres wat ik kan expanderen maar is dat absoluut niet goed beheerbaar qua autorisaties.

  6. Nogal een aanname. Als ik een alias maak bv in Sendmail virtusertable dan heb ik ook een e-mail adres wat ik kan expanderen maar is dat absoluut niet goed beheerbaar qua autorisaties.
    Is ook een mailinglijst. Maar inderdaad, de ene mailinglijst is minder flexibel dan de ander… Wat ik bedoel is dat als een vereniging het gebruik van een dergelijk email adres wil beperken dan moeten ze eens kijken naar alternatieve mogelijkheden. Ik noemde al Google en ik weet dat het met Google Apps mogelijk is om groepen aan je eigen domeinnaam te koppelen zodat iedereen email ontvangt vanuit een adres van de vereniging zelf. Daarnaast biedt dit nog diverse andere voordelen als het gaat om het beheren van contacten, kalenders, documenten en wat nog meer en biedt het een mooie oplossing voor verenigingen die niet hun eigen mailservers kunnen opzetten. Jammer genoeg is het niet gratis en betaal je al snel EUR 40 per gebruiker per jaar. Maar ja, alleen de bestuursleden zou je als gebruiker kunnen aanmelden. Misschien zelfs beperken tot 1 account. Maar naast Google zijn er genoeg andere bedrijven die vergelijkbare oplossingen bieden. Het hangt alleen af van het doel dat je wilt bereiken.

    Hier is het doel om te voorkomen dat alle leden elkaar gaan spammen. Een mailinglijst dus waarbij de toegang ertoe wordt beperkt tot alleen de opgegeven gebruikers, met opgegeven email adressen.

  7. Laten we de discussie weer eens naar het juridische vlak trekken:

    Bij de laatste ledenvergadering hebben wij [het bestuur?] onze leden gemeld dat dit mailadres uitsluiten bedoeld is voor gebruik door het bestuur of na goedkeuring van het bestuur.
    Mag het bestuur deze regel eenzijdig opleggen of is dat een beslissing die door de ledenvergadering genomen moet worden? Dat zal afhangen van wat in statuten en huishoudelijk reglement staat. Het lijkt me in ieder geval dat een lid dit punt in de ledenvergadering ter discussie naar voren kan brengen. (Even aannemen dat de mailserver van de vereniging is of door de vereniging gehuurd wordt.)

  8. In de XS4All/Ab.fab zaak bepaalde de Hoge Raad dat de eigenaar van een server (XS4All met haar mailservers, in die zaak) mag beslissen wie er wat doet op die server (Ab.fab, met zijn reclamemails).

    Dus als ik een mail stuur naar een ander, en de mailserver van mijn ISP neemt contact op met de mailserver van de ISP van de ontvanger, dan maak ik gebruik van de mailserver van de ontvanger? Dat vind ik best vergezocht klinken: als ik een brief stuur naar Arnoud, kan Arnoud dan achteraf klagen dat ik misbruik gemaakt heb van zijn brievenbus en dat ik voor het sturen van een brief eerst zijn Algemene Voorwaarden had moeten opvragen en doorlezen, etc.?

  9. @MathFox Als ik me het goed herinner van mijn bestuurstijd (weer een aantal jaar geleden, dus verbeter waar nodig) gaat de ledenvergadering over statuten, huishoudelijke reglement, goedkeuren begroting, nieuwe bestuursleden etc.

    Het beheer van mailsysteem is iets wat imo bij de dagelijkse gang van zaken hoort, waar het dagelijks bestuur de verantwoording voor draagt. Een ledenvergadering kan dan wel de wens uitspreken dat een lid iedereen moet kunnen mailen, maar het bestuur kan die wens naast zich neerleggen.

    Het punt in de ledenvergadering naar voren brengen kan natuurlijk altijd 🙂

  10. @9, Bastiaan, Ab.fab was door Xs4all al meerdere malen gesommeerd om te stoppen met spammen voordat de rechtszaak aangespannen werd. En ja, je kunt (op straffe van een dwangsom) bedrijven verbieden jouw brievenbus te misbruiken voor reclame. Noem het een Nee-sticker voor geadresseerde reclame.

    @TvdV: “het bestuur kan die wens naast zich neerleggen.” Het is voor mij ook een tijdje geleden dat ik in een vereniging actief was; maar ik ben niet zo zeker dat het bestuur dit soort verzoeken zomaar naast zich neer kan leggen. De ledenvergadering bepaalt het beleid.

  11. @TvdV: Op zich kan de ALV elk bestuursbesluit opzij zetten en zélf een besluit nemen. Ook als het bij wijze van spreken over het merk koekjes gaat dat het bestuur bij haar vergaderingen wil eten. Het bestuur kan op zo’n moment wel aankondigen op te stappen omdat zij niet meer adequaat kan besturen.

  12. @12: En zo zitten we bij de vraag of het Forumbank-arrest ook op verenigingen van toepassing is. De heersende leer is, geloof ik van wel. En de verhouding tussen art 2:44 lid 1 (behoudens beperkingen volgens de statuten, is het bestuur belast met het besturen van de vereniging) en art. 2:40 lid 1 (Aan de alv komen in de vereniging alle bevoegdheden toe, die niet door de wet (2:44 dus) of de statuten aan andere organen zijn opgedragen). Kortom, de ALV kan niet besluiten over het merk koekjes, maar wel, met inachtneming van de procedures, een bestuur ontslaan dat geen gehoor geeft aan een verzoek van de ALV aan het bestuur over de koekjes.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.