Een intrigerend persbericht van de Amerikaanse beurstoezichthouder: “The Securities and Exchange Commission today charged James Roland Jones of Redondo Beach, California, with perpetrating a fraudulent scheme to sell what he called “insider tips” on the dark web.” Jones deed zich daar voor als een insider bij diverse beursgenoteerde bedrijven (en/of in contact met insiders) om zo te handelen in nog niet publieke, beursgevoelige informatie. Handel met voorkennis dus, “securities fraud” in het Amerikaanse jargon. Omdat het het dark web was (wat betekent dat je het met Google niet kunt vinden), dachten mensen daar lekker te scoren, het is natuurlijk heel aantrekkelijk om met voorkennis aandelen te kunnen kopen of verkopen. Alleen: Jones hád helemaal geen voorkennis, hij ging af op publieke informatie of deed gewoon een gok, kennelijk vaak genoeg met goed resultaat en bovendien kreeg je je geld terug als de tip niks was. Maar is dat dan fraude?
Handel met voorwetenschap (de Europese jargonterm) is natuurlijk al heel lang verboden, omdat het oneerlijk is naar andere beursdeelnemers toe. Een beursgenoteerd bedrijf moet iedereen gelijke kennis geven, en moet dus voorkomen dat werknemers of directieleden hun voorwetenschap die ze vanuit het werk opdoen, inzetten om snel te kopen of verkopen.
Het toezicht is relatief eenvoudig (je kunt zien wie er koopt of verkoopt immers) en daardoor vrij streng. Mensen hanteren dus trucjes, zoals de buurman een tip geven en dan de winst delen. Maar ook dat gaat opvallen, en dan krijg je dus dingen als het “dark web”, zeg maar een niet met Google te vinden forum waar je jezelf van alles kunt noemen en kunt handelen in je kennis. Zo ook Jones, die een forum had gevonden voor handel in zulke tips:
According to the complaint, in order to gain access to the insider trading forum, Jones lied about possessing material, nonpublic information. By doing so, Jones allegedly gained access to the insider trading forum for a short period, but was unsuccessful in obtaining valuable material, nonpublic information. The complaint further alleges that Jones subsequently devised a scheme to sell purported insider tips to others on the dark web. The SEC alleges that, in the spring of 2017, Jones offered and sold on one of the dark web marketplaces various purported “insider tips” that he falsely described as material, nonpublic information from the insider trading forum or corporate insiders.Het voelt wat ingewikkeld dat je zou handelen in voorwetenschap wanneer je niet daadwerkelijk voorwetenschap hebt. Want artikel 8 lid 1 Verordening Marktmisbruik definieert het zo:
Voor de toepassing van deze verordening doet handel met voorwetenschap zich voor wanneer een persoon die over voorwetenschap beschikt die informatie gebruikt om, voor eigen rekening of voor rekening van derden, rechtstreeks of middellijk financiële instrumenten te verwerven of te vervreemden waarop die informatie betrekking heeft.Voorwetenschap is dan weer “niet openbaar gemaakte informatie die concreet is en die rechtstreeks of onrechtstreeks betrekking heeft op een of meer uitgevende instellingen of op een of meer financiële instrumenten en die, indien zij openbaar zou worden gemaakt, een significante invloed zou kunnen hebben op de koers van deze financiële instrumenten of daarvan afgeleide financiële instrumenten”. Maar die had Jones dus net niet. Dus nee, ik zie niet hoe dat strafbaar is. Misschien als je het gooit op gewoon ouderwetse oplichting, met een slinkse truc doen of je iets kunt leveren dat mensen willen hebben? Langs die weg is ook bijvoorbeeld je voordoen als huurmoordenaar en dan wegrennen met het geld strafbaar, ook al zeg je dan nog zo hard achteraf dat je toch echt nooit iemand zou vermoorden.
De SEC gooit het over die laatste boeg, door hem fraude bij aandelenhandel ten laste te leggen: liegen over de waarde van je informatie is fraude, en het gaat over aandelen dus het is aandelenfraude. Maar toch is het niet hetzelfde, volgens mij.
En nog een intrigerende: is het handel in voorwetenschap als je als directeur van je bedrijf zegt “volgens mij staan onze aandelen te hoog” zonder zelf te gaan kopen of verkopen?
Arnoud
Voor mij is wat deze persoon doet gewoon fout, al is het nog even zoeken naar de juiste juridische stok om mee te slaan. Er zijn zoveel truukjes in deze niet-transparante wereld, dat ik vaak het gevoel krijg dat het vechten tegen de bierkaai is.
Die directeur die roept dat de aandelen van zijn bedrijf te hoog staan (zoals Elon Musk vorig jaar), kan daarbij allerlei intenties hebben, bijvoorbeeld het plan een heleboel aandelen terug te kopen. Als hij alleen het eerste feit met de wereld deelt, maar niet zijn intentie, dan is dat volgens mij een vorm van handelen met voorkennis (want jij weet dat je wilt opkopen, maar de rest van de wereld niet, al kunnen ook die waarschijnlijk wel een en een bij elkaar optellen).
Mijn, volledig on-professionele, advies bij aandelen is om te gaan voor de lange termijn, in bedrijven die je enigszins begrijpt, waarvan de price-to-book ratio te begrijpen is, en die een duurzame strategie volgen, dat is, die geen kosten afwentelen op de maatschappij, want dat is iets dat de maatschappij op termijn niet gaat tolereren — zowel waar het gaat om sociale als milieu-misstanden — en bovendien ben jij ook onderdeel van die maatschappij, en krijg jij (of je nageslacht) dan zelf die kosten op een andere manier voor je kiezen. Omdat je meestal zelf niet genoeg tijd hebt om dit allemaal zelf uit te zoeken, zou je kunnen overwegen om in fondsen te gaan zitten die dit voor je uitzoeken — of kijken wat dergelijke fondsen doen en ze volgen.
Het mag duidelijk zijn dat ik vanwege de fratsen van Musk (inclusief zijn extreme “beloning”), de hoge price-to-book ratio van 27.2, en de niet duurzame praktijken rondom arbeidersrechten niet in Tesla zit…
Fout?…. ik weet het niet.
Er zijn vele aandelenanalysten, en die delen de uitkomst van hun analyse, al dan niet tegen betaling, met anderen. Objectief gesproken heeft deze man dat ook gedaan. Dus daar zit geen fout.
Hij heeft alleen zijn adviezen wat onhandig aan de man gebracht.
Als ik jou een goedkope fiets verkoop en zeg dat dat kan omdat iemand op straat al fluisterend mij die fiets voor 50€ aanbood (terwijl ik stiekem gewoon een heel goed legaal inkoopkanaal heb), doe ik dan iets fout?
Goedkoop fietsen verkopen is niet strafbaar. Wat als je zou zeggen “Dit mag niet van Gazelle want deze zijn eigenlijk alleen voor de Aziatische markt maar ik kende een mannetje in de haven die een container quote quote kwijtgeraakt is dus daarom lekker goedkoop”? Dan wek je interesse in een “dit mag eigenlijk niet” deal (want grijze import), daardoor wordt de fiets extra interessant (want je fietst dan uniek voor Nederland) terwijl het gewoon een restpartij was van een coronagestopte dealer.
Als het verhaal waar is, is dat primair het probleem van Gazelle en niet van jou of je klant.
En als het niet waar is… tja, hoeveel standaard producten worden er wel niet verkocht wegens vermeende maar niet echte exclusiviteit en vermeende, maar niet echte, nu of nooit prijzen.
Wat doet die persoon in jouw voorbeeld precies mis? Hij liegt tegen potentiele klanten (sorry, ik bedoel: hij suggereert een marketing-relevante achtergrondgeschiedenis) en eigenlijk mag dat niet, maar helaas is dat gemeengoed.
Het is een oneerlijke handelspraktijk, liegen over een essentiële eigenschap (zoals afkomst of exclusiviteit) van het product. Dat is een onrechtmatige daad en de ACM kan het bedrijf beboeten. Maar ik geef toe dat het wat gekunsteld is, de analogie met beursfraude is erg lastig.
Analogien zijn vaak lastig, maar ik heb nu juist de indruk dat de analogie in dit geval goed werkt.
De persoon in de casus verkocht aandelenanalyses, maar deed het uitschijnen dat door illegaal verkregen info te gebruiken, terwijl dat niet zo was, de koper inhoudelijk een betere deal kreeg (zij het een illegale deal).
Een oneerlijke handelspraktijk inderdaad, maar niet een waarover een slachtoffer gemakkelijk zal klagen. Ik had altijd begrepen dat dat gewoon een gevalletje ‘dwaling-vernietiging van de overeenkomst’ is, niet perse iets strafbaars.
Bewijs het trouwens maar eens als overheid, dat de persoon GEEN insider tips gebruikt heeft. Dat is fundamenteel onbewijsbaar, dus strafrecht/boete voor oneerlijke handelspraktijk zal sowieso moeilijk worden.
Kortom: zowel voor handel in voorkennis als voor oneerlijke handelspraktijken krijg je de bewijsvoering nooit wettig en overtuigend. Het eerste niet omdat hij het niet gedaan heeft, en het tweede niet omdat je niet kunt bewijzen dat hij het niet gedaan heeft.
Wat dat laatste betreft, ik zou hem vervolgen voor handel in voorkennis. Ik verwacht dan het verweer te krijgen “ik had nergens voorkennis, echt waar niet” en omdat ik een toezichthouder ben, mag ik al zijn documentatie en administratie doorspitten en daarover publiceren. Ik publiceer dan mijn conclusie dat hij inderdaad nimmer handelde in voorkennis. Daarmee kunnen alle slachtoffers dan eenvoudig een civiele claim indienen wegens wanprestatie/dwaling, en dus hun geld terugkrijgen.
Dat zou je kunnen doen, maar dan ga je al niet meer uit van het vermoeden van onschuld, maar maak je gewoon willens en wetens een strategisch plan om hem minimaal op iets te pakken. Je zoekt (sterker nog, fabriceert zelf!) een stok om de hond mee te slaan.
Je gebruikt dan een dreiging met een rechtszaak wegens een serieus misdrijf, al wetende dat hij het niet gedaan heeft, alleen omdat je denkt dat zijn verweer in de strafzaak zal helpen in een civiele zaak? Serieus? Moet het OM daaraan meewerken?
En moet de toezichthouder pro-actief zo hard op zoek gaan dat ze dat besluit kunnen nemen: ‘hij heeft geen voorkennis gebruikt’. Dat lijkt me niet tot hun taak te beoordelen. Ze kunnen zoeken, en een conclusie trekken dat ze geen bewijs gevonden hebben voor gebruik van voorkennis, maar keihard zeggen: Hij heeft het niet gedaan, dat kunnen ze nooit niet.
Hij kan gemakkelijk zeggen ‘ik heb het niet gedaan’ was mijn verweer in een strafzaak, maar dat wil niet zeggen dat dat correct is.
Een bekende strategie van oplichters is ervoor te zorgen dat hun slachtoffers medeplichtig zijn (of denken te zijn) aan een misdrijf, want dan is de kans veel kleiner dat mensen aangifte gaan doen. Als jij mij met een vaag verhaal een fiets probeert te verkopen, is dat voor mij een signaal om niet met jou in zee te gaan — hetzelfde geld voor die handelaar in “voorkennis”. Omdat je in beide gevallen iets probeert te verkopen met valse informatie, zijn ze allebei vormen van fraude, en mag wat mij betreft daar tegen worden opgetreden.
Jaren geleden een keer in Utrecht aangesproken door een man die mij een fiets wou verkopen voor 25 gulden. Toen ik vertelde dat mijn fiets kort daarvoor was gestolen, en dat ik daar heel erg van baalde was zijn reactie: maar ik steel ze niet in Utrecht, deze is gestolen in Zeist!
Ik heb een paar keer na zo’n aanbod “ik koop geen gestolen fietsen” over straat gebulderd.
Mooi om te zien hoe de aanbieder dan met een rood hoofd snel afdruipt
Een directeur die verkondigd dat de aandelen te hoog staan is vergelijkbaar met een CFO die verteld dat de winst over afgelopen jaar een groot verlies is. Beiden zijn koersgevoelige informatie, en er zijn regels over de manier waarop beursgenoteerde bedrijven dat moeten melden.
Dus een directeur die tegen de buurman zegt “de aandelen staan te hoog” wink wink, ja die is net zo fout als een CFO die tegen zijn neef zegt: Morgen gaan we een groot verlies openbaar maken.