De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag kan zijn werk amper doen omdat hij geen toegang meer heeft tot zijn Microsoft-e-mail. Dat meldde Tweakers vrijdag. Bij de AP wordt gemeld dat de reden Amerikaanse sancties tegen het ICC zijn, deel van een pakket dat in februari is aangenomen. Hopelijk komt de discussie over digitale soevereiniteit nu eens echt op gang.
De sancties dateren uit februari, zo meldt AP:
Neither the U.S. nor Israel is a member of or recognizes the court, which has issued an arrest warrant for Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu for alleged war crimes over his military response in Gaza after the Hamas attack against Israel in October 2023. Tens of thousands of Palestinians, including children, have been killed during the Israeli military’s response.De sancties zijn bedoeld om de “baseless arrest warrants” tegen Netanyahu ongedaan te maken. Diensten leveren aan een gesanctioneerde partij is in principe dan verboden naar Amerikaans recht, vandaar dat Microsoft de MS365 mailbox van de hoofdaanklager heeft opgeheven. (Hij werkt nu met Proton.)
Kan Europa hier wat tegen doen? MS bevelen dit ongedaan te maken? Dat ligt formeel wat ingewikkeld, omdat het Strafhof geen Europees orgaan is maar een VN-orgaan. Als een en ander wél onder EU-jurisdictie valt, dan is er sinds 1996 de mogelijkheid om via de Blocking statute een partij als Microsoft juridische bescherming te bieden zodat ze door kunnen gaan met levering.
Velen moeten natuurlijk denken aan eind april, toen Microsoft bekend maakte snel naar de rechter te zullen stappen als de Amerikaanse overheid Europese digitale veerkracht in gevaar zou brengen:
Brad Smith pledged during an event in Brussels on Wednesday to protect Microsoft’s European customer data and “agreed to challenge any government demand for EU public sector or enterprise customer data where we have a legal basis for doing so.”Als jurist vind ik dit geen héle sterke bewering maar de uitspraak had natuurlijk de context van Amerikaanse bevelen tot toegang bij Europese data. En het ICC is geen Europese organisatie dus valt buiten de toezegging. Maar het doet wel vreemd aan, die twee dingen zo kort na elkaar.
De zaak laat voor mij vooral zien dat de juridische en de praktische werkelijkheid fors uit elkaar liggen. En dat de problemen acuut zijn: die stekker eruit is geen proces van maanden. Je probeert in te loggen en dat mag niet, en dat is het dan. Heb je dáár al een strategie voor?
Arnoud