Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Deze en volgende week ben ik met vakantie. Daarom deze week een terugblik op populaire blogs van de afgelopen jaren, vanuit het perspectief van 2018.

Deze week: Een cynisch stukje piratenbaaifrustratie uit 2012, met vele vele reacties en ophef.

Nee, ik had geen zin erover te schrijven, die Pirate Bay vonnissen van vorige week. Juridisch was er weinig eer aan te behalen, en ik werd vooral heel erg cynisch van opschrijven waar we nu staan. Maar ik kreeg na mijn ps-je van vorige week zó veel mails en reacties dat ik toch maar een blogje ben gaan schrijven. En ja, deze is buitengewoon cynisch. …

Wat me vervolgens búitengewoon stoorde, is dat zo ongeveer iedereen weer ging roepen dat die rechters geen verstand hadden van internet, dat dit tegen netneutraliteit was en dat torrentsites geen auteursrechten schenden dus belachelijk dat rechters dit toewijzen. Ehm. Nee. …

Internet besloot daarom dat de contentindustrie dom was, en zoals dat gaat bij techneuten worden domme mensen gewoon gepasseerd. Vervolgens ontstond een jarenlange wedloop tussen contentindustrielobbyisten die met rechtszaken probeerden die diensten uit de lucht te krijgen, en internetslimmeriken die in die vonnissen net zo snel weer gaten schoten. Oh, dus je mag geen centrale server hebben waar je content op zet. Ok, dan doe ik het decentraal met alleen een coördinatieserver. Mag dat ook niet? Dan decentraliseer ik ook de coördinatie en dan zet iemand anders wel een site op met de toegangscodes. Enzovoorts.…

Internet wordt dus langzaam maar zeker gesloopt, en binnen het huidig recht is dat legaal. Daar kun je over razen en tieren wat je wilt, maar het is zo. Die wet moet anders. Ik zie dat alleen niet gebeuren, want het serieuze verhaal over internetdistributie en nieuwe businessmodellen is compleet ondergesneeuwd door knettergekke piraten en schuimbekkende antipiraten. We zullen nu dus eerst door een periode van heftig filteren heen moeten, en ik voorzie wel dat daar echt dingen stuk gaan die compleet legaal en nuttig zijn.

Ik voel mijn bloeddruk alweer stijgen, en dat is natuurlijk op vakantie geen goed idee. Maar hieronder mag u uw gedachten over online auteursrecht de vrije loop laten.

Arnoud

De Klok-applicatie van Android, die gebruikt kan worden om wekkers te zetten, krijgt Spotify-integratie. Dat meldde Tweakers vorige week. De integratie maakt het mogelijk om muzieknummers of afspeellijsten van de streamingdienst als wekker te gebruiken. Andere diensten (zoals Deezer) komen er niet in, wat in de comments de vraag opriep of dat wel mag van het mededingingsrecht. Immers, Google mocht ook niet haar eigen apps naar voren schuiven bij Android-licenties.

Het bundelen van twee zaken kan bij een grote machtige marktpartij inderdaad al snel tegen het mededingingsrecht aanlopen. De kans is dan immers aanwezig dat het publiek dat tweede ding eigenlijk niet wil hebben, maar vanwege de machtspositie rondom het eerste ding zich gedwongen voelt de bundel toch maar te kopen. Dit was de reden voor die boete: Google eiste dat alle Google-apps op een smartphone kwamen als je Android met Play Store erop wilde zetten. Smartphonefabrikanten wilden dat laatste graag, maar zagen zich zo gedwongen om dan ook maar de Google apps mee te leveren.

Hier gaat het dus om de integratie van Spotify in een standaardapp van Google, de klok/wekker. Dat is niet helemaal hetzelfde, het gaat er hier niet omdat je verplicht Spotify moet afnemen als je de klok wil (of andersom). Het is hier meer dat je als concurrerende streamer op achterstand komt omdat jouw streamingmuziekdienst niet in die klok kan, zodat mensen niet wakker kunnen worden met jouw muziek.

Je zou dat kunnen zien als een oneerlijk speelveld gecreëerd door Google. Of misschien wel door Spotify, die heeft immers ook een machtspositie op de streamingmarkt en zou wellicht exclusiviteit bij Google hebben geëist: als je wilt dat wij naar je klok streamen, dan geen optie om concurrenten ook te laten streamen.

Toch kun je je afvragen of dit mededingingsrechtelijk een probleem is. Een streamingdienst kan immers eenvoudig een klok/wekkerfunctie toevoegen aan hun eigen app, of een third-party klok zoeken en daarmee integreren. Dat lijkt me een reëel alternatief.

Het enige nadeel is natuurlijk dat mensen vaak de standaard app gebruiken omdat die nu eenmaal Klok heet en er vanaf het begin op staat, maar of dat genoeg moet zijn om het machtsmisbruik te noemen?

Arnoud

Bedrijven zoals Facebook moeten aansprakelijk worden gesteld voor “schadelijk en misleidend” materiaal op hun websites, stellen Britse wetgevers. Dat las ik bij Nu.nl maandag. Het gaat dan met name om persoonsgegevens: “Bedrijven als Facebook maken het gemakkelijk voor ontwikkelaars om gebruikersdata in te zetten voor campagnes, zonder kennis of toestemming van die gebruikers”, aldus Damian Collins van de Britse Digital, Culture, Media and Sport-parlementscommissie zaterdag in een persbericht. Hij wil ze verantwoordelijk en aansprakelijk houden voor dergelijk misbruik.

Het gaat hier zo te lezen niet om het aansprakelijk houden van de platforms voor de inhoud van het nepnieuws zelf. Dat zou ook wel erg ingewikkeld worden; zoals ik eerder al blogde, is de term ‘nepnieuws’ zo lastig te definiëren dat je er echt niet uitkomt. En voor strafbaarheid (of civiele aansprakelijkheid) is dat toch echt wel nodig.

De focus van Collins lijkt meer te liggen op het bijeenharken van persoonsgegevens van de lezers van dergelijke berichten. In 2016 werd data van 87 miljoen socialemediaprofielen door het databedrijf gebruikt om de presidentsstrijd in het voordeel van Donald Trump te beïnvloeden, zo las ik bij Nu.nl nog. En het wereldwijde onderzoek naar Cambridge Analytica laat zien hoe ver je kunt gaan met zulke gevoelige data.

Hoe je dit voor elkaar kunt krijgen, blijft voor mij wel de grote vraag. De E-Commerce Richtlijn uit 2000 zegt dat providers en platforms niet aansprakelijk zijn voor inhoud van hun klanten, mits ze maar een adequaat notice-takedownbeleid voeren. (Niet alleen voor auteursrechten, ook voor smaad en andere nepberichten dus.) Dus die zou je dan moeten veranderen, en omdat dat een Europese regel is, zal dat niet meevallen.

Na de Brexit kan de UK zelf de regels aanpassen, dus misschien biedt dit dan een interessant experiment in een alternatieve manier van nepnieuws aanpakken?

Arnoud

Een gemeente kan bij wijzigingen in bijvoorbeeld een parkeervergunning niet volstaan met naar de website verwijzen, of verwachten dat burgers zelf daar gaan kijken of er wijzigingen zijn. Dat maak ik op uit een recent vonnis uit Gelderland over een parkeervergunning. De uitspraak is niet direct een precedent voor al die algemene voorwaarden die je… Lees verder

“To use my oven I have to accept terms and conditions”, klaagde Morten Nielsen recent op Twitter. De hele discussie rond die oven is interessant. Zo blijkt de oven internet op te gaan ook als je dat uitschakelt, de bedienings-app wil toegang tot je contactenlijst en de voorwaarden beperken aansprakelijkheid voor schade nogal. Spannend, want… Lees verder

Wanneer iemand in Duitsland sterft moeten Facebook en andere sociale media de erfgenamen inzage geven in de accounts van de overledene, aldus NRC vorige week op gezag van het Duitse Bundesgerichtshof, de hoogste Duitse rechter. Zo’n account bij Facebook is eigenlijk gewoon een stukje dienstverlening onder overeenkomst, en naar Duits recht wordt zo’n overeenkomst als… Lees verder

De internetbetaaldienst PayPal heeft een vrouw die onlangs is overleden een brief gestuurd met de mededeling dat haar overlijden in strijd was met de regels. Dat meldde Nu.nl op gezag van de BBC. “You are in breach of condition 15.4(c) of your agreement with PayPal Credit as we have received notice that you are deceased…… Lees verder

De Rotterdamse rechtbank heeft bepaald dat de maker van een spel waarin bakstenen worden gegooid naar Pokémon met hoofden van echte politieagenten, niet de Nederlandse Strafwet heeft overtreden. De vrouw had op Indymedia een spel genaamd Poke-A-Cop gepubliceerd, dat erop neer kwam dat je Pokémons met daarop geplakte gezichten van politieagenten moest bekogelen met virtuele… Lees verder

Wie een onjuiste functietitel koppig blijft handhaven op LinkedIn ondanks herhaalde sommatie van zijn werkgever, kan daarvoor ontslag op staande voet krijgen. Dat maak ik op uit een recent vonnis van de rechtbank Midden-Nederland. In deze zaak was de werknemer sinds 2015 actief in de functie van accountmanager New Business. Op zeker moment in 2016… Lees verder

Via WhatsApp aangeven dat je je huis echt verkoopt, is niet rechtsgeldig. Als verkoper zit je dan dus niet aan de verkoop vast. Dat haal ik uit een recent vonnis uit Limburg. In die zaak was de papieren koopovereenkomst niet getekend, maar via de app wel gezegd “Haha ongeduldige. Hij is gelezen en prima volgens… Lees verder