‘Nederlanders mogen gokschulden terugvorderen’

Photo by Aidan Howe on Unsplash

De rechtbank Overijssel heeft besloten dat Unibet een Nederlander zijn gokschulden van ongeveer 8.600 euro moet terugbetalen. Dat meldde Emerce vorige week. Het vonnis zelf is niet direct te vinden: er is alleen een persbericht van de advocaat van de gelukkige gokker. Het lijkt dus een tikje prematuur om te stellen dat iedereen nu zijn geld terug kan krijgen van een illegale goksite, maar er zit meer achter.

De betrokken advocaat doet dit vaker, en met succes. Alle zaken komen min of meer op hetzelfde neer: een Nederlandse consument ging een kansspelovereenkomst aan met een partij die in Nederland geen vergunning heeft. Naar Nederlands recht is zo’n overeenkomst dan nietig/vernietigbaar (strijd met openbare orde, 3:40 BW). Het geld is dan betaald zonder rechtsgrond en moet dan terug.

In al die zaken (lees deze of deze als voorbeeld) zie je dat rechters zich actief sterk maken voor de consument. Het is altijd duidelijk zat dat die sites zich (ook) richten op Nederland, de forumkeuzebedingen gaan linea recta de prullenbank in en ik zie zelfs “litigation bullying” als verwijst naar de goksites als die al te veel processtappen nemen.

De meeste vonnissen zijn tussenvonnissen om punten zoals bevoegdheid of gebondenheid aan Nederland uit te maken. Er zijn ook een paar uitspraken die wel eindvonnis zijn, zoals deze met als terug te betalen bedrag € 128.415,76, dus de nettoschuld die de consument nog had als je zijn winsten van de inleg afhaalt. In deze zaak ging het om € 93.210,71 en dat zijn forse bedragen.

En ja, dit is te verhalen: het casino zit op Curaçao, dat is gewoon deel van hetzelfde Koninkrijk als Nederland. Ook bij een casino in zeg Malta (waar er veel online gevestigd zijn) is dat mogelijk, vanwege Europese regels over tenuitvoerlegging. De enige vraag is of de deurwaarder een bankrekening kunt vinden waar het geld op staat.

Arnoud

 

31 reacties

  1. Ik las dit bericht ook in de pers, en natuurlijk is gokken/gokverslaving een probleem, en natuurlijk hebben die bedrijven zich niet aan de wet gehouden, maar toch… als die mensen gewonnen hadden, hadden ze dan ook geklaagd?

    Er zit een bepaalde asymmetrie in dit soort procedures. Je neemt een kans (in dit geval letterlijk) en alleen als het slecht uitdraait gebruik je de wet om de consequenties te vermijden. Ik weet niet of ik daar wel achter sta.

      1. Dat hangt er vanaf welke spellen je speelt. Bij roulette om maar wat te noemen heb je gelijk, bij online pokeren (wat ik gisteren las gaat één van de zaken over Pokerstars) kun je wel degelijk goed geld verdienen.

        1. Om in een casino te winnen moet je een koele rekenaar zijn, dat is niet de insteek van gokverslaafden die voor de “kick” gaan. Bij blackjack gaan kaartentellers aan het eind van de dag (gemiddeld genomen) met winst naar huis, maar de gokverslaafde zal zich niet aan de “regels” voor kaartentellers houden en teveel inzetten als zijn kansen ongunstig zijn.

          Dit soort vonnissen zal er voor zorgen dat casino’s de bescherming van gokverslaafden serieuzer nemen.

    1. Het hele punt is natuurlijk, en vandaar ook alle wetgeving, dat gokken verslavend is en er pers saldo geen positieve verwachtingswaarde is over je inleg. Er is bij mensen die gokverslaafd zijn natuurlijk geen sprake van een “vrije keus” om geld in te leggen en dat ze dat ook net zo goed even achterwege hadden kunnen laten. Vandaar dat ze door de wet beschermd moeten worden tegen aanbieders die dat zonder vergunning doen.

      1. Nou nee. Als ze beschermd moeten worden, moeten ze tegen alle aanbieders beschermd worden.

        Vergunning of niet is slechts een hele kleine factor. Die vergunningen gaan (volgens mij) alleen over formele zaken (een beleid hebben tegen gokverslaving, procedures hebben om minderjarigen te identificeren) niet over inhoudelijke (het spel niet manipuleren, de kwaliteit van het beleid tegen gokverslaving en de daadwerkelijke toepassing daarvan).

        Ik meen me zelfs te herinneren dat het een paar jaar terug onmogelijk was voor buitenlandse aanbieders om een vergunning te krijgen.

        Om het gechargeerd te stellen: die slachtoffers hadden even grote problemen gekregen bij een legale gokaanbieder, en dan hadden ze veel minder mogelijkheden gehad om het aan te vechten.

        Als het je gaat om illegale aanbieders (die zijn niet perse inferieur, hebben alleen geen briefje gehaald bij de overheid) te weren, dan kun je zeggen dat hiervan een afschrikkende werking uitgaat en kun je dus tevreden zijn over de uitkomst.

        Als het je gaat om kwetsbare mensen te beschermen, dan maakt deze uitspraak niet veel uit (het kan zelfs averechts werken: de gokker gaat bewust met een partij zonder vergunning in zee, dan kan hij altijd zijn geld terugvragen als hij verliest).

        De meeste mensen die hier antwoorden lijken in de tweede groep te zitten, maar vinden het een goede uitspraak vanwege een redenering die past bij de tweede groep.

        Ik kan leven met een boete voor illegale aanbieders, maar ik heb toch meer moeite met de proportionaliteit van ‘geen vergunning = verlies gokkers terugbetalen’, zeker in de situatie dat je als overheid gokken gewoon wel toestaat mits de gokaanbieder door een paar administratieve hoepels is gesprongen.

        1. De vergunning gaat o.a. over het hebben van een beleid om problematische gokkers te identificeren en tegen zichzelf te beschermen. Dat betekent dat de eisers in beide rechtszaken bij een legale gokker die de vergunningsvoorwaarden serieus neemt waren opgemerkt en en waarschijnlijk minder hadden verloren. Daarmee is er ook een morele grond voor (gedeeltelijke) terugbetaling.

          Als we de redenatie die ik voor doortrekken naar legale gokaanbieders dan horen zij bij onvoldoende inspanningen om gokkers tegen zichzelf te beschermen ook het risico te lopen dat ze (een deel van) het verlies van deze gokkers terug moeten betalen. De juridische insteek zou dan onrechtmatige daad kunnen zijn, namelijk de vergunningsvoorwaarden niet naleven.

          1. De vergunning gaat o.a. over het hebben van een beleid om problematische gokkers te identificeren en tegen zichzelf te beschermen. Dat betekent dat de eisers in beide rechtszaken bij een legale gokker die de vergunningsvoorwaarden serieus neemt waren opgemerkt en en waarschijnlijk minder hadden verloren.

            Dat is lang niet zeker. Bij een goed beleid, dat goed geimplementeerd wordt, is dat waarschijnlijk wel het geval (is ook trouwens lang niet zeker: probleemgokkers kennen vast wel trucjes om dat beleid voor de gek te houden, en sowieso is er een grijze zone dus er kan wel eens iemand doorheen glippen). Het probleem is: de vergunningsverlener kijkt niet echt naar de kwaliteit van het beleid en de serieusheid van de implementatie daarvan.

            Daarmee vervalt grotendeels de morele grond voor terugbetaling.

            De juridische insteek zou dan onrechtmatige daad kunnen zijn, namelijk de vergunningsvoorwaarden niet naleven.

            Dat weet ik zo net nog niet. Wanprestatie/onrechtmatige daad jegens de vergunningverlener, dat wel, maar volgens mij kan een derde, dus een gokker, zich niet daarop beroepen. Als het cafe waar jij een kopje koffie drinkt de voorwaarden van een verbouwing niet heeft nageleefd, moet jij nog steeds wel je kopje koffie betalen.

            1. We kunnen heel lang discussiëren over probleemgokkers en het huidige beleid (dat zuigt, en de goksites willen het graag zo houden). Gelukkig lijkt zich enig inzicht bij politici en beleidsmakers te vormen.

              Voor zover ik juridische zaken begrijp gaat het bij onrechtmatige daad om schade aan een derde die veroorzaakt wordt doordat een (rechts-)persoon zich niet aan de geldende normen en waarden houdt. De gokaanbieder pleegt wanprestatie naar de vergunningverlener; maar omdat de vergunningverlener namens de overheid de normen en waarden stelt, kan een derde schade claimen omdat deze direct verband houd met de gepleegde wanprestatie.

              Het café voorbeeld: Als ik met stoel en al door de vloer zak, heeft de café-eigenaar mij iets uit te leggen over zijn verbouwing.

    2. Ik zie het als een mooie manier om de regels af te dwingen. Je mag geen kansspelen aanbieden in Nederland. Doe je dat toch, dan moet je mensen hun verliezen terugbetalen en mogen deze hun winsten houden. Dat is een financiële prikkel waardoor kansspelaanbieders er snel mee op zullen houden.

      Het doet me denken aan de constructie van ongevraagde zendingen met “betalen of terugsturen”, die mag je ook gratis houden ongeacht wat er bij staat. Dat heeft héél snel ertoe geleid dat iedereen stopte met ongevraagde reclamezendingen.

      1. Rechtskundig deugt het niet en het vergelijk met de onrechtmatige zending gaat mank, omdat de consument daar geen initiatief toe genomen heeft. Het gokbedrijf komt zijn verplichtingen jegens de consument na en derhalve is de consument geen partij.

        1. De vergelijking was uitsluitend gericht op het mechanisme: als consumenten mogen profiteren van jouw onwetmatig handelen, dan zul jij daar snel mee stoppen. Inderdaad ligt het initiatief anders.

          Het gokbedrijf schendt de wet. Een dienst leveren in strijd met de wet mag niet en moet stoppen. Het gaat tegen het rechtsgevoel in dat je als bedrijf omzet mag houden die je in strijd met de wet hebt verkregen. Jij mocht hier dat geld niet verdienen, geef het terug.

          1. Bij de toezending van ongevraagde pakketten is de consument zelf slachtoffer; bij een illegale goksite zitten de onrechtmatige handelingen niet tussen consument en bedrijf. Je oordeel hierover is politiek (‘die vuile kapitalisten aanpakken’) en heeft niets met recht te maken. Deze rechter blijkt weer een linker te zijn. Eerlijk zou dan ook zijn, dat winnaars hun winsten inleveren. Zo zou een rector op een school handelen, wanneer hij ontdekt, dat er illegaal gegokt wordt op zijn school.

            1. Er is in strijd met de wet gehandeld (want zonder vergunning), dus is de overeenkomst vernietigbaar, en na vernietiging moet het geld terug. Wat dat verder met het relativiteitsbeginsel (beschermde belangen) te maken heeft, ontgaat me.

              De stelling dat een overeenkomst rechtsgeldig is terwijl een der partijen bij de uitvoering de wet overtrad en die wet strekt ter bescherming van de wederpartij, vindt geen steun in het Nederlands recht.

              Uit het vonnis blijkt dat gokwinst inderdaad teruggegeven moet worden aan het casino. Deze speler had echter meer verlies dan winst, vandaar dat er netto geld zijn kant op gaat.

              1. “Uit het vonnis blijkt dat gokwinst inderdaad teruggegeven moet worden aan het casino.”

                Er blijkt niets; dat is een standpunt. Je redeneert kring.

                Ik zou het wel eens willen zien, als het de Staatsloterij betrof, wat er dan ‘blijkt’.

                1. Het eerste gelinkte vonnis zegt letterlijk dat de consument terugkrijgt een bedrag gelijk aan “het totaal van de door gedaagde van eiser ontvangen bedragen na aftrek van de aan eiser uitbetaalde bedragen”. Ik begrijp niet hoe dit een standpunt is.

                  De Staatsloterij heeft een vergunning en daarmee is dus geen sprake van kansspelen in strijd met de wet, zodat het vernietigen op grond van openbare orde niet opgaat. Ik ben je punt volledig kwijt ben ik bang.

                  1. “Het eerste gelinkte vonnis zegt letterlijk dat de consument terugkrijgt een bedrag gelijk aan “het totaal van de door gedaagde van eiser ontvangen bedragen na aftrek van de aan eiser uitbetaalde bedragen”. Ik begrijp niet hoe dit een standpunt is.”

                    Deze rechter vindt dit reëel, dus is het zijn standpunt. Ik zou zeggen: de goksite is illegaal, maar heeft jegens u juist gehandeld. Ze worden uit de lucht gehaald en krijgen een boete. Ik snap, dat u persoonlijk schadeloos gesteld wil worden, but this is not America, friend.

                    De staatsloterij: ik hoef een jurist ‘als’ toch niet uit te leggen, hoop ik?

    3. Er is helemaal niks asymmetrisch aan.

      Als een nederlander bij een illegale goksite veel geld wint, dan kan die goksite gewoon met exact dezelfde grond de overeenkomst vernietigen en dan moet het geld gewoon terug naar de goksite.

      1. Da’s een leuke. Ja, maar dat hangt er vanaf of de overeenkomst nietig is of vernietigbaar. Het criterium is dan of “de bepaling uitsluitend strekt ter bescherming van één der partijen bij een meerzijdige rechtshandeling.” Is het verbod op kansspelen aanbieden ter bescherming van alleen de gokker of beide partijen? In twee van die uitspraken uit de blog zegt de rechter “alleen de gokker”, dus het casino kan de overeenkomst dan niet vernietigen. De rechter verrekent het terug te krijgen bedrag wel met de genoten winst: een ton ingelegd, 30k uitgekeerd gekregen als winst, nu nog 70k te ontvangen.

      1. De vraag is of het wel zo simpel is, vgl ECLI:NL:RBGEL:2024:114:

        Aan haar vordering in voorwaardelijke reconventie legt Staatsloterij ten grondslag dat [gedaagde in verzet] de onder de overeenkomsten overeengekomen kansen heeft genoten en dat niet meer ongedaan kan worden gemaakt. Dat moet worden verdisconteerd in de vergoeding waarop [gedaagde in verzet] aanspraak meent te kunnen maken op grond van onverschuldigde betaling. Per saldo betekent dit dat als op Staatsloterij een verplichting uit hoofde van onverschuldigde betaling rust van een zeker bedrag, daartegenover op [gedaagde in verzet] een verplichting rust tot betaling van een waardevergoeding gelijk aan dat bedrag. Deze verplichtingen moeten met elkaar worden verrekend, zodat de vernietiging zonder effect blijft, aldus Staatsloterij.
        Dit verweer is een juridische vertaling van de asymmetrie die cg heeft benoemd. De rechter is niet op dit standpunt ingegaan. Volgens mij kun je het genieten van een kans zien als ongerechtvaardigde verrijking. In dat geval hoeft de gokker daar alleen een vergoeding voor te betalen voor zover dat redelijk is. Je ontkomt dan niet aan een bespreking van het doel van het vergunningenstelsel (onder meer bescherming tegen verslaving) en de vraag of het verlies kleiner was geweest als de aanbieder een vergunning had gehad. Dat laatste is maar de vraag, gelet dit onderzoek (sept 2023) waaruit blijkt dat de zorgplicht voor gokbedrijven onvoldoende duidelijk in de wet is verankerd, en het antwoord op kamervragen (sept 2023) waarin nieuwe “besluiten en regelingen” worden toegezegd.

        1. Lang geleden, zeker 35 jaar, heb ik geleerd over de natuurlijke verbintenis, en vooral ook over de relevantie daarvan voor gokschulden.

          Het is lang niet mijn dagelijks werk, maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dit relevant is voor deze case, hoewel ik de juiste connectie niet kan leggen.

          1. Je herinnering klopt, art. 7A:1825 bepaalt “De wet staat geene regtsvordering toe, ter zake van eene schuld uit spel of uit weddingschap voortgesproten.” In gewone taal: een gokschuld kun je niet incasseren bij de rechter.

            Hier gaat het om een andere situatie, namelijk dat de gokker zijn inleg terug wil. Belangrijk is daarbij dat die inleg juridisch een onverschuldigde betaling is die gedaan was onder een vernietigde overeenkomst. Het toegangskaartje voor het casino is wat anders dan wat je kwijtraakte aan de roulette-tafel.

            1. Ik had er ook bijgeleerd dat een natuurlijke verbintenis weliswaar niet afgedwongen kan worden, maar als die wel voldaan wordt, ook niet teruggeeist.

              Ik zou redeneren: Die inleg is het bedrag dat op basis van een natuurlijke verbintenis is betaald door de gokker, en is daarom niet terugeisbaar. Zelfs indien er een overeenkomst is op basis waarvan betaling gedaan is, en die wordt vernietigd (zoals in dit geval), blijft nog altijd, naast de (vernietigde) overeenkomst, de natuurlijke verbintenis staan als basis voor de betaling.

              De betaling door de gokker had dus een dubbele basis: een echte overeenkomst en subsidiair een natuurlijke verbintenis. Zelfs als de echte overeenkomst vernietigd wordt, blijft de natuurlijk verbintenis in stand.

  2. Waarom ben je als partij C (consument) partij in een zaak tussen A en B (overheid en gokbedrijf)? B heeft jegens C toch correct gehandeld en niet anders dan wanneer ze wel een vergunning hadden. C heeft gevraagd en B heeft geleverd. Het product ‘risico’ is verbruikt. Het risico van de kwijtgeraakte inzet van C is geruild tegen het risico van uitbetaling door B. Ik krijg van de bakker ook het geld van mijn brood niet terug, als blijkt, dat hij geen vergunning voor zijn bedrijf had. Een rare, betuttelende uitspraak.

  3. Reactie van CG is kort door de bocht door te de vraag te stellen wat als de gokkers hadden gewonnen, hadden ze dan terug moeten betalen? 1. Het is bewezen (wetenschappelijk) dat gokken o lange termijn NIET winstgevend kan zijn 2. De online casino hebben in de eerste aanzet gegeven tot de actie dus zijn zij veraantwoordelijk, want immers geen aanbod is ook geen platform 3. Bewust Niet legaal (zonder vergunning) diensten/produkten aanbieden dan zijn de veratwoorderlijkheden ook bij de aanbieders wat de gevolgen ook mogen zijn, dat is inherent aan ons maatschappij en de regels die daaraan zijn verbonden 4. Je hebt ook nog als de zorgplicht, niets voor niets voor deze diensten aan vergunningstelsel onderworpen omdat het verslavend kan zijn. 5. Last but not least dit zet niet de deur open voor niet legale aaanbieders De consument dien te worden beschermd, zo hebben we dat in NL afgesproken en zo dien het te geschieden.

    Ik hoop dat je nadenkt CG voordat je verwijten doet.

    Ik wens dan ook iedere speler/gokker het beste en dat ze hiervan positief gevolg geven.

    Succes en haal je geld terug da

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.