Kantonrechtersrant over falend geautomatiseerd systeem van CJIB

Een rantende kantonrechter, altijd mooi om te zien. Maar eigenlijk is het om te huilen want het is bepaald stuitend om te zien hoe slecht een overheids-ICT-systeem in werkelijkheid functioneert. Het incassosysteem van het CJIB blijkt van een dusdanige simpelheid dat je er depressief van kunt raken. En niemand lijkt de behoefte te gevoelen daar wat aan te doen (via).

In deze zaak was een verzoek tot gijzeling ingediend van de houder van een motorvoertuig, omdat hij de boete voor het onverzekerd zijn van dat voertuig niet had betaald. Bij de incasso bleek er niets te halen, het rijbewijs innemen kon ook niet en de auto afvoeren was geen optie want meneer had geen auto. Eh wacht, wat?

Ja precies. In die situatie iemand gijzelen (insluiten) om te dwingen dat er alsnog betaald wordt, doet ahem ietwat gek aan. Maar dit is geen handmatig genomen beslissing van een officier na zorgvuldige bestudering van het dossier en de opties. Het blijkt simpel een onvermijdelijk gevolg te zijn van het geautomatiseerde proces bij het CJIB dat voor iedere boete dezelfde stappen afloopt, waar kennelijk geen mens inhoudelijk op toeziet of toetst of het nog wel redelijk is wat er gebeurt.

Het verbaast de kantonrechter met welk gemak deze vorderingen landelijk door de officier van justitie te Leeuwarden worden ingesteld en voorts verbaast het de kantonrechter met welk gemak deze vordering vervolgens landelijk -zonder noemenswaardige motivering- via een standaardformulier worden toegewezen.

Al in 2012 klaagde deze zelfde rechter over deze gekke situatie. in die zaak speelde vrijwel exact dezelfde feiten, tot en met de onverzekerde auto zonder auto. Uit die zaak blijkt dat het nogal een puinhoop is met het CJIB informatiesysteem: niemand kan meneer vertellen hoe veel boetes hij moet betalen en of er nog meer gijzelingsverzoeken gaan komen. Het systeem is verbazingwekkend simpel en ijzerenheinig:

Dit incasseren gebeurt via strikt gescheiden afzonderlijke trajecten, waarbij steeds opnieuw bij iedere (nieuwe) zaak de reeks: boete/sanctie, 1e en 2e verhoging, verhaal met of zonder dwangbevel, toepassing dwangmiddelen (inname rijbewijs/ buitengebruikstelling voertuig) en gijzeling wordt afgewerkt/afgelopen. In dat traject is kennelijk niemand in staat of bereid om een probleemgeval, bestaande uit een opeenstapeling van boetes bij één persoon, te onderkennen en op te lossen.

En zelfs maar een beslistak met “niets te halen met incasso, goto :jammerdan” zit er niet in. Waaróm is het toch zo moeilijk, overheid en ICT?

Arnoud