Schoolcomputer slaat alarm bij zoekopdracht ‘jihad’

keyboardLeerlingen die via de schoolcomputer zoeken naar of spreken over de jihad, kunnen in de toekomst een bezoekje verwachten van de vertrouwenspersoon. Dat las ik bij het AD gisteren. De krant typte een persbericht over van stichting Importunus dat software maakt die netwerkverkeer op ongewenste trefwoorden (“stomme school, ik ga naar Syrie meevechten in de jihad #yodo”) scant en dan een screenshot doorgeeft. Men wil daar een trefwoordenbestand maken dat over de jihad gaat, in plaats van alleen pest-trefwoorden of gescheld denk ik dan. Maar het roept bij mij meteen de vraag op: eh, wacht, wàt?

Systemen die op school netwerkverkeer of computers scannen op ongewenste dingen, bestaan al veel langer. Op zich is het niet raar dat een school pestgedrag en ander ongewenst gedrag wil monitoren, net zoals men wil monitoren wat de kinderen uitvreten op het schoolplein of achter het fietsenhok. Maar er zit natuurlijk wel een verschil tussen een leraar die even zijn hoofd naar buiten steekt en een stuk software dat elke conversatie checkt en bij een match op ‘poep’ een vertrouwenspersoon mailt.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat het Cbp hier wat van vindt (bij BNR):

Als uiteindelijk het idee is voor een soort massaal volgsysteem voor kinderen – scholieren, onschuldige kinderen – dan gaat het om een zo massale inbreuk op de persoonlijke levenssfeer als ik het zwaar mag zeggen (…). Dan moet echt de allereerste vraag zijn: is dit, in dit verband en in deze context, nu echt nodig en kan dat nou niet anders?

(Meelezende juristen herkennen hier de wettelijke criteria ‘proportionaliteit’ en ‘subsidiariteit’.) Wat me dan gelijk verbaast, is dat de hier geciteerde Cbp-vicevoorzitter klinkt alsof dit de eerste keer is dat netwerkverkeer van leerlingen wordt gemonitord. Dit is echt niet nieuw, menig school doet dit al jaren. Stukje zorgplicht naar de ouders toe, zeg maar. Dus waarom is dit nu zo’n hype, dat je ‘yodo’ en ‘jihad’ kunt toevoegen aan die woordenlijst?

Meer algemeen: waarom is het géén hype dat leerlingen massaal worden gevolgd en gemonitord bij hun computergebruik?

Arnoud