Gastpost: Zien we door de datapunten het individu niet meer?

facebook-profielOmdat ik met vakantie ben, deze week een aantal gastposts. Vandaag Joke Ruwen die zich zorgen maakt over het individu in het profileergeweld.

We leven in een wereld waarin in data steeds belangrijker wordt. En met de opkomst van het Internet of Things, zal er nog meer data gegenereerd, verzameld en verwerkt worden. Data wordt gezien als het nieuwe olie en je persoonsgegevens zijn veel geld waard. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden in de marketingwereld, waarbij het hoogst haalbare het persoonlijk bereiken van potentiële klanten is. En zolang je je als bedrijf maar aan de Wbp houdt is, kan (bijna) alles. Maar ik vraag mij af of we niet vergeten dat er achter al die data personen schuil gaan? Personen die het allemaal niet erg vinden om individueel getrackt te worden en persoonlijke reclames te zien te krijgen, maar ook personen die dit liever niet hebben. Niet voor niets is er een stevige toename in het gebruik van ad-blockers.

Zo schreef Arnoud op 27 juni over Citytraffic, een bedrijf dat bijhoudt hoe winkelend publiek zich door de stad beweegt door middel van wifi-tracking. Dit is gewoon wettelijk toegestaan op het moment dat ze toestemming vragen of een dringende noodzaak hebben en voldoende privacywaarborgen implementeren. Maar betekent dat dat het ook een goed idee is? Lang niet iedereen zal het een prettig idee vinden dat een bedrijf precies weet waar ze in de stad waren en hoe lang ze daar bleven. Er moeten toch andere minder manieren invasieve manieren zijn om deze data te vergaren. Maar die zijn duurder, dus doen ze dat niet. Compliance officers, als ze er al zijn, worden liever niet gevraagd, want die kunnen mooie projecten in de war schoppen.

Of neem nou dat marketingbureau in Londen dat voor een reclamecampagne voor Renault via camera’s en beeldherkenning kentekens van auto’s afleest. Deze door een nationale database te halen, om vervolgens een marketingteam te laten bedenken hoe ze dat op de minst creepy manier konden gebruiken voor een advertentiecampagne op digitale borden langs de weg. De reclameborden zeggen bijvoorbeeld: ‘Hallo, jij in die zwarte cabrio..’.

Er is dus het besef dat wat ze doen creepy is en daarom gebruiken ze de gegevens op een manier die niet overkomt als creepy. Ook hier is de redenatie: we gebruiken de verzamelde kentekens nergens voor, dus is het geen probleem. Maar ik vraag me echt af, waarom? Als je denkt dat het mensen een raar gevoel geeft herkend te worden, dan kun je toch beter een manier van adverteren verzinnen die minstens net zo leuk, maar minder persoonlijk is? Waarom moet er tot op de persoon nauwkeurig getarget, getrackt en geadverteerd worden?

Recent onderzoek van TNO heeft aangetoond dat zo’n 83% van de Nederlands het belangrijk vindt dat persoonsgegevens beschermd worden. Slechts 30% van de respondenten vindt het normaal in een moderne maatschappij om informatie te delen. Dit lijkt echter niet door het bedrijfsleven opgepikt te worden. Wordt het niet eens tijd dat bedrijven verder gaan dan de wet vereist in het beschermen van onze persoonsgegevens? Dat ze nadenken over de personen die schuil gaan achter al die datapunten en hoe die personen zich zouden voelen over de manier waarop hun gegevens verwerkt worden.

Joke Ruwen is Professional Standards Executive bij ESOMAR, de mondiale organisatie voor marktonderzoekers en opiniepeilers. Ze schreef eerder over demystifying data flows.