Een lezer vroeg me:
Ik ben bezig mijn oude filmcollectie te digitaliseren naar een home media player. Dus ik converteer nu elke dvd naar een modern formaat, en daarna kunnen die weg. Maar ik zie veel dvd’s met kopieerbeveiliging. Klopt het dat ik die niet mag kraken, ook niet voor dit eigen doel? Het is toch legaal, je dvd’s converteren?
Ja, het is legaal je dvd’s te converteren maar nee, het is niet toegestaan daarbij een kopieerbeveiliging te kraken.
In de Auteurswet staat (art. 16b en 16c) dat je een kopie mag maken van elk werk dat je uit legale bron verwerft, behalve (kort gezegd) boeken en standbeelden. Het maakt niet uit of je het koopt of huurt, de enige eis is dat je het uit een legale bron hebt verkregen. Een aangeschafte (of zelfs geleende) dvd is een legale bron, dus valt een kopie daarvan onder de thuiskopieregeling.
Vaak is een dvd beveiligd tegen kopiëren. En hoewel dat niet moeilijk te omzeilen is, is dit toch een probleem. De Auteurswet (art. 29a lid 2) zegt eenvoudigweg:
Degene, die doeltreffende technische voorzieningen omzeilt en dat weet of redelijkerwijs behoort te weten, handelt onrechtmatig.
Deze tekst maakt geen voorbehoud voor omzeilen voor een legitiem doel, zoals het maken van een toegestane thuiskopie. Dit werd namelijk bij invoering van dit wetsartikel geen probleem gevonden. En voor het geval er toch een probleem zou komen, is een optie toegevoegd:
Bij algemene maatregel van bestuur kunnen regelen worden vastgesteld die de maker of zijn rechtverkrijgenden er toe verplichten aan de gebruiker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst voor doeleinden als omschreven in de artikelen 15i , 16 , 16b , 16c , 16h , 16n , 17b en 22 van deze wet de nodige middelen te verschaffen om van deze beperkingen te profiteren, mits de gebruiker rechtmatig toegang tot het door de technische voorziening beschermde werk heeft. Het bepaalde in de voorgaande zin geldt niet ten aanzien van werken die onder contractuele voorwaarden aan gebruikers beschikbaar worden gesteld op een door hen individueel gekozen plaats en tijd.
Hiermee kan de minister dus snel (zonder een nieuwe wet aan te hoeven laten nemen) een uitzondering maken op artikel 29a voor legale kopieën onder artikel 16b of 16c. Maar totdat dat gebeurt, is het recht van thuiskopiëren van een dvd dus zuiver theoretisch. Zij het dat de kans nul is dat je wordt betrapt.
Dan nog de vraag wat ‘doeltreffend’ dan inhoudt. Want een beveiliging die zo makkelijk te kraken is, is die dan nog wel doeltreffend? Ja, blogde ik in 2013, hoewel er nog steeds maar weinig duidelijkheid is over de criteria die moeten worden toegepast.
In 2007 heeft een Finse rechter gezegd dat CSS niet doeltreffend (meer) was omdat die crack van Jon Johansen (DeCSS) zo wijdverbreid was dat iedereen ‘m kon vinden. Dat vind ik wel een aardige: het uitbrengen van een crack is dan onrechtmatig, maar als deze wijd beschikbaar is dan niet meer. Te laat.
Maar helaas: in hoger beroep werd dat teruggedraaid, met het argument dat het niet de bedoeling van de wet was dat een tool als DeCSS legaal zou zijn, dus is deze dat niet. Eh. Juist. Bovendien was er speciale software nodig, en dat bewijst dat de beveiliging normaal juist wel doeltreffend is. Alleen dat wat een gemiddelde consument “out of the box” en zonder hulpmiddelen zou kunnen omzeilen, is dan niet doeltreffend. En ik vermoed dat dit de bedoeling was van de wet. Dus ook hiermee ga je er niet komen.
Arnoud