Waar ligt een auteursrecht als de oude eigenaar is opgeheven?

En lezer vroeg me:

Ik ben al sinds mijn jeugd fan van het MS-DOS spel [geanonimiseerd] en zou het nu graag aanbieden in een emulator. De leverancier (een Nederlands bedrijf) is al twintig jaar geleden opgeheven, maar de oud-directeur die ik sprak wist vrij zeker dat niemand de rechten destijds had opgekocht. Waar zijn die nu gebleven? Is dit spel publiek domein geworden?

Juridisch gezien is een auteursrecht een vermogensrecht, zeg maar even het equivalent van eigendom voor niet-stoffelijke dingen. Een vermogensrecht kun je bezitten (voor puristen: ‘houden’) en weggeven, al dan niet via verkoop. In principe moet dat gebeuren met een akte, een schriftelijk stuk dat bevestigt dat het recht is overgedragen en aan wie. En dat staat voor auteursrechten ook zo in de wet, artikel 2 Auteurswet.

Dit bedrijf had ooit het auteursrecht op dat spel en kennelijk nooit weggegeven. Dan zat het dus in de boedel toen het werd opgeheven (of failliet werd verklaard, dat maakt niet uit). Maar dan is het niet weg. De wet voorziet in de situatie dat achteraf blijkt dat er nog een schuld of baat is bij een opgeheven bedrijf (art. 2:23c BW). Wie daar wat mee wil, stapt naar de rechter en vraagt om alsnog vereffening. Je moet daar wel enig belang bij hebben, in dit geval denk ik dat het genoeg is als je de rechten tegen een redelijke prijs wil kopen. De rechter benoemt dan een vereffenaar en die zal de verkoop afwikkelen.

Ik heb in de praktijk hier nog nooit van gehoord. Het lijkt me ook heel lastig om van zo’n oud spel een prijs te bepalen, plus om mensen te vinden die bereid zijn alsnog namens het bedrijf dit even af te wikkelen. Ja, tenzij ze geld ruiken: als jij komt met “ik wil het kopen voor $laag” dan is er vast een oud-directeur die zegt “prima doe maar $hoog” want kennelijk wil jij héél graag die rechten en dus sta je onderhandelingstechnisch zwak.

Ik vermoed dat men vaak denkt, dat bedrijf is al zo lang weg, ik kan gewoon dat werk exploiteren. Daar valt wat voor te zeggen, maar als ik dat zie en ik ben een geldwolf dan ga ík naar de rechter om die auteursrechten te kopen zodat ik jou vervolgens kan aanklagen als ik zie dat jij succesvol bent. Ik hoef dat niet tussentijds tegen jou te zeggen namelijk. Dus er zit een risico aan die strategie.

Arnoud