Waarom een beschrijvende handelsnaam op internet zo populair is

Iedere onderneming heeft een handelsnaam, van zeer fantasievol tot zakelijk en beschrijvend. In tegenstelling tot het merkenrecht geldt daarbij geen eis dat de handelsnaam onderscheidend vermogen moet hebben. Dit levert bij internetbedrijven regelmatig lastige problemen op, omdat daar geldt dat hoe beschrijvender de handelsnaam hoe hoger de herkenning bij de klant. Een recent arrest laat zien hoe de regels liggen.

De handelsnaam is de naam waarmee een onderneming of ondernemer naar buiten treedt. Dit is niet hetzelfde als de statutaire naam waarmee het bedrijf officieel bekend is; het gaat om de naam waaronder een bedrijf bekend is bij het publiek. In tegenstelling tot een merk hoeft een handelsnaam geen creativiteit (“onderscheidend vermogen”) te bezitten. De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij bezit dus een geldige handelsnaam, ook al is deze naam volstrekt beschrijvend voor een Nederlandse luchtvaartmaatschappij die het predicaat Koninklijk mag dragen.

Op internet is de praktijk populair geworden om een zeer beschrijvende handelsnaam te kiezen: simpelweg de naam van het verkochte product, of een simpele combinatie van productnaam en “Winkel” of “Kopen”. Een belangrijke reden hiervoor was dat in het verleden zoekmachines zoals Google de inhoud van een domeinnaam (typisch gelijk aan de handelsnaam) zwaar lieten meewegen bij de bepaling of een website relevant was voor een zoekopdracht. De webwinkel “schoenenkopen.nl” had dus grotere kans om bovenaan te komen bij de zoekopdracht “schoenen kopen” dan bijvoorbeeld “Schoenwinkel Max Jansen”. Ook helpt het bij de herkenbaarheid van de veelal kleine ondernemer: niemand kent Max Jansen maar het is wel direct duidelijk dat hier schoenen te koop zijn.

In 2015 wees de Hoge Raad het Artiestenverloning-arrest waarin kort gezegd werd bepaald dat bij beschrijvende domeinnamen het niet genoeg is dat een term verwarringwekkend is. In die situatie zijn bijkomende omstandigheden vereist om te kunnen spreken van onrechtmatig gebruik van de domeinnaam.

Vrijwel diezelfde kwestie kwam recent voor het Hof Den Haag in de zaak rond de webshop Parfumswinkel, die bezwaar maakte tegen concurrent Parfumswebwinkel. Deze wordt als zuiver beschrijvend aangemerkt; de tussen-s is niet genoeg om de naam creatief te maken. Niet was aangetoond dat deze naam zó bekend was dat het publiek deze met een specifiek bedrijf zou associëren. In die situatie, zo bepaalt het Hof, geldt de regel uit het Artiestenverloning-arrest ook bij handelsnamen: er moet meer zijn dan enkel de kans op verwarring. Als jij zo graag met heel beschrijvende namen wilt werken, dan moet je niet klagen dat anderen in de buurt komen en dat er verwarring ontstaat.

Het valt me op dat hoewel SEO en simpele trucs met beschrijvende namen niet meer werken, nog veel internetondernemers zulke namen kiezen. Is dat gewoonte, gemakzucht of is er nog een reden voor?

Arnoud

12 reacties

  1. Tja, misschien maffe voorbeelden maar het viel mij op dat de items of group content in een bepaald spelletje (World of Warcraft) vaak 2 gedeeltes voor de naam hebben. De ene naam is eigen (vaak een zelfstandig naamwoord), de andere naam beschrijvend (vaak een bijvoeglijk naamwoord). Bij Suske & Wiske viel me iets soortgelijks ook al eerder op. Voorbeeld: “Het eiland Amoras.”

    Ik vind het slim: het een heeft iets mystieks en vertelt iets over de unieke setting, het ander geeft juist stabiliteit en is ook zonder fantasie omschrijvend. Als geheel heb je middels de combinatie iets unieks. Het is dan wel lullig als iedere detective Jansen of Janssen heet, en jij ook. Dat probleem heb ik met mijn voornaam ook. Een achternaam kan dan veel goed maken (ook misschien een goed voorbeeld?).

  2. “…of is er nog een reden voor?”

    Ik kan het natuurlijk mis hebben, maar volgens mij mikt men daarbij op het uitbuiten van een reflex: ‘ik moet schoenen kopen, waar doe ik dat, oh ik probeer of schoenenkopen.nl bestaat’. Heel veel mensen zullen daar niet eens bewust meer over na denken, ze doen gewoon, het gemak dient de mens, nietwaar?

    Nee, begrijp met niet verkeerd, ik vind het stom en zal zo’n naam meteen een aantal ‘strafpunten’ toekennen voor de poging om de boel te belazeren. Maar we moeten de werkelijkheid ook een beetje in het oog houden, vooral wanneer we zaken proberen te begrijpen. Vandaar dat ik heel even de advocaat van de duivel speelde.

      1. Het is geen bedrog in de strikte zin van het woord, maar het is wel een uitbuiting van iemands zwakheden, met winstoogmerk. Hoewel dat voor de meeste mensen heel normaal is: de meesten vinden zelf vast niet dat ze ‘belazerd worden’. Maar ik vind dat wel.

        En dan heb ik ook nog een tirade tegen het gemaksdenken, maar dat zou wel erg ver off-topic gaan.

        1. Bovendien is het natuurlijk niet de enige plek waar je schoenen kunt kopen. Dat soort naamgevingen kennen we uit het verleden: in de Sovjet-Unie werd vrijwel alle elektronika voor het volk verkocht onder het merk… ‘Elektronika’.

          Het zou al heel wat anders zijn als zo’n site vol stond met links en adviezen. Maar zo’n impliciete claim op universaliteit komt mij over als ‘het kan eigenlijk alleen hier’. Maar goed, waarschijnlijk heeft niet iedereen die associatie. Toch heb ik de indruk dat veel bedrijven daarop mikken.

        2. Rare definitie van belazeren houd je er dan op na. Iemand wil schoenen kopen, gaat naar een site, koopt daar schoenen. Hoe ben je dan precies belazerd? Ja, je kunt ook op andere plekken schoenen kopen, maar geen enkel weldenkend mens zal vinden dat dit de enige plek is op het grote internet waar schoenen te koop zijn. En bovendien hoeft die site dat ook niet te claimen…

          1. De meeste mensen denken helemaal niet na bij het kopen van iets ‘gewoons’. Of het moet zijn of het product nu wel of niet in de mode is (bij schoenen is dat zeker relevant). Wie niet denkt kan niet weldenkend zijn (of onweldenkend, maar dat zei je niet).

            Je overschat het ‘gewone voetvolk’ echt, maar dat kan ik je niet kwalijk nemen; sterker nog, dat doe ik zelf vaak ook. Ze zijn meestal niet dom, maar gedragen zich wel zo, omdat ze nou eenmaal de sociale plek van het ‘gewone voetvolk’ innemen en dat ze haarfijn aanvoelen dat daarin een zekere kuddementaliteit van hun wordt verwacht. En dat zelfs als ze geen dwang ervaren, ze soms zelfs dan nog zo aardig en empatisch zijn om daar tot zekere hoogte in mee te gaan.

            Dit is een cultuurprobleem dat op zichzelf niks met ICT en krom te maken heeft, dus ik stel voor dat we nu er over ophouden, voordat Arnoud met de mattenklopper langskomt…

      1. We zijn natuurlijk wel een stel mensen geïnteresseerd in ICT én recht. Kans op een bubbel zou ik zeggen. Ik weet wel dat er mensen zijn die Google in Google typen om Google te zoeken zodat ze kunnen Googlen. Bewijst niet dat mensen op de gok domeinnamen typen, maar ik sluit het daarom niet uit.

        1. Naar mijn ervaring komt het ‘op de gok typen’ heel vaak voor bij gebruikers die net wat meer weten, en wat meer ervaring menen te hebben, dan een willekeurige /luser/. Later leren ze dag gedrag meestal weer af: het is dus een soort fase bij die groep gebruikers.

          YMMV, altijd.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.