Mag de Belastingdienst op je social media kijken om je aangifte te controleren?

De belastingdienst in Frankrijk gaat accounts op sociale media inspecteren om fraudeurs op te sporen, las ik bij Nu.nl. Het betreft een proef, waarmee de Franse Belastingdienst hoopt belastingontduikers op te sporen. Het idee is dat een Instagram-foto van jezelf met een dure auto tot een audit kan leiden: leg maar even uit hoe u aan deze auto komt, anders slaan we u aan voor ongedeclareerde inkomsten en/of bezit. Of zoiets. Het bericht is vrij kort op details, ik hoop de proef niet. Maar het roept de vraag op: zou dat in Nederland ook kunnen?

Het komt wel eens voor, en al geruime tijd ook. Zo lees ik dat al in 2008 social media accounts van mensen werden bekeken in het kader van een onderzoek door de Dienst. Heel raar is dat niet, het is een openbare bron en die kan relevante informatie geven, dus daar mag een bestuursorgaan als de Belastingdienst in kijken.

Een wetstechnisch bezwaar tegen zoeken op social media door de Belastingdienst zie ik zo niet. Je bent verplicht juiste informatie te verschaffen, en het raadplegen van openbare bronnen om dat na te gaan lijkt me een legitieme controlestap daarop. Ook onder de AVG; dit valt binnen de grondslag van een overheidstaak.

De voornaamste reden dat het weinig gebeurt, is volgens mij dat het behoorlijk arbeidsintensief is en zelden een duidelijk geval oplevert. Neem die auto. Leuk zo’n foto, maar “die heb ik voor de foto geleend” is een niet te verifiëren excuus. Dan is het wat handiger om bij de RDW na te gaan hoe veel auto’s iemand op de naam heeft. Dat is allereerst veel betrouwbaarder, en ten tweede kun je dat meer in bulk doen.

En dat lijkt me dan ook het bezwaar bij deze Franse pilot, het voelt meer als een publiciteitsstunt dan iets dat werkelijk winst voor de Franse schatkist gaat opleveren.

Arnoud

14 reacties

  1. Interessant is daarbij ook een nieuw oordeel, dat de Museumjaarkaart informatie over het gebruik aan de belastingdienst moet geven. In het onderhavige geval wil de dienst kijken of a.d.h.v. het gebruikspatroon van de kaart vasttestellen is of de betreffende persoon in Nederland woont en zo belastingplichtig is. De rechter besloot, dat het belang van de dienst om belasting te kunnen innen hoger ligt dan het recht op privacy van de gebruiker.

    1. Ik vraag echt toch af tot hoever het belang van de belastingdienst gaat. Ik zit niet echt in de materie, maar van wat ik in de media heb gezien de afgelopen jaren gebeurt het zelden dat de Belastindienst wordt teruggefloten door de rechter voor het inzetten van verregaande privacyschendende middelen.

      Ik krijg een beetje het idee dat de Belastingdienst zo ongeveer carte blanche krijgt, álles is geoorloofd om het innen van belastingen te waarborgen.

      Het zou verhelderend zijn als de staatssecretaris zich hier eens over uitlaat.. 🙂

      1. Dat komt door de zeer brede werking van de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb): een ieder is te allen tijde verplicht alle medewerking en inlichtingen aan een bestuursorgaan (zoals de Belastingdienst) te geven, punt. Dit is anders dan bv. het strafrecht waar je niet tegen jezelf hoeft te getuigen. De regel geldt dus niet perse de Belastingdienst, maar zij weten hem het beste toe te passen én hebben natuurlijk meer informatiehonger dan zeg een boswachter. Maar die mag dus als hij wil ook aan Instagram vorderen wie de accounthouder is van de foto met een mishandelde eend, zodat hij een boete kan uitschrijven. En Instagram mag daar niets tegenin brengen.

      1. Meh. Dat zou kunnen indien Facebook en Instagram geen limieten hadden gesteld aan het formaat van foto’s. En tegenwoordig hebben simpele mobiele telefoons al cameras van 15 megapixel en meer.

        Ik denk eerder dat “auto” en “foto” woorden zijn die teveel op elkaar lijken en Arnoud alweer een dagje ouder wordt en was afgeleid door foto’s op zijn bureau. Dan blijft “foto” beter hangen en POEF Typfout… 😛

  2. Overigens is het best een handige, extra controlemiddel, simpelweg omdat de meeste mensen erg slecht kunnen liegen. Ja, natuurlijk kunnen ze zeggen dat ze die auto hebben geleend. “Van wie dan?” “Van mijn zwager.” En vervolgens krijgt die zwager ook een audit. Ze kunnen ook aangeven dat de auto gehuurd is. “Bij welke maatschappij?” En dan kan snel gekeken worden of die auto inderdaad op de naam van de verhuurder staat…

    Het doel is niet alleen om bewijs te vinden maar om mensen even uit balans te brengen als ze liegen. Mensen kunnen wel met verklaringen komen maar worden wel snel nerveus. Dat wordt duidelijker indien iemand nog iets te verbergen heeft voor de belastingdienst.

    Voor veel mensen is liegen best lastig, zeker als je wordt overvallen met vragen. Door over meer informatie te beschikken kan de Belastingdienst het nog spannender maken om mensen te “ontmaskeren”.

  3. Wat ze vroeger (begin jaren 90) deden bij muzikanten was krantenknipsels bijhouden van optredens. Aangekondigde optredens die in de krant werden gevonden maar die niet op je aangifte stonden, kon je een naheffing van krijgen. Erg vervelend want dan moet jij maar gaan bewijzen dat het niet zo was. Volgens mij zijn ze daar al lang weer mee gestopt, want bij muzikanten is uberhaupt niet veel te halen.

    Ik zie deze dan ook meer als een publiciteitsstunt. Wat je zegt, het is veels te omslachtig en de informatie is uiterst onbetrouwbaar. Ik heb zelf toevallig net een aantal proefritten gemaakt en daar foto’s van gepost. Om dan nu aan te nemen dat ik meerdere auto’s heb, is toch wel erg kort door de bocht.

  4. “Overigens is het best een handige, extra controlemiddel, simpelweg omdat de meeste mensen erg slecht kunnen liegen. Ja, natuurlijk kunnen ze zeggen dat ze die auto hebben geleend. “Van wie dan?”

    Daarom een advocaat inschakelen. Die kan wat makkelijker zeggen: “Die kan mijn cliënt geleend hebben.” Als je jezelf moet verdedigen niet gaan liegen, maar zeggen, dat je ‘m geleend kunt hebben.

  5. “Het idee is dat een Instagram-foto van jezelf met een dure auto tot een audit kan leiden: leg maar even uit hoe u aan deze auto komt, anders slaan we u aan voor ongedeclareerde inkomsten en/of bezit. Of zoiets. “

    Wellicht een “popup” bij Photoshop en andere foto manipuleer programma’s maken dat het “Photoshoppen” van foto’s ter verrijking van een niet bestaande status kan leiden tot vervolging door de belastingdienst. Kan nog wat worden als de ene de andere een beentje wil lichten. Via gezichtherkenning kan men een redelijke verzameling “bewijzen” aanleggen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.