OM eist vier jaar cel tegen man wegens fraude met zelfgemaakte cryptovaluta

Het Openbaar Ministerie heeft vier jaar cel geëist tegen een 40-jarige man uit Deventer, meldde Tweakers onlangs. De man zou pump-en-dumpacties hebben uitgevoerd met de coins ERSO, MALC, Europ en TulipMania. “[I]n deze zaak was er sprake van oplichting, het manipuleren van de markt, het verstrekken van valse informatie over cryptomunten en het verzwijgen en verhullen van belangrijke informatie”, aldus de officier van justitie. Hoe uniek en strafbaar is dit nou eigenlijk?

Handel in cryptomunten zou je tegenwoordig een hype kunnen noemen – de term tulip mania zegt eigenlijk alles. Iedereen wil sinds de bizarre waardestijging van munten als bitcoin op de begane grond instappen bij de volgende, en iedere munt kan zomaar de volgende zijn. (Zeker als Elon Musk erover twittert.) Dat biedt dus ook de nodige mogelijkheden voor fraudeurs.

In de financiële wereld is een pump-and-dump de truc dat je waardeloze aandelen koopt, vervolgens heel hard dat aandeel promoot en het verkoopt zodra door andermans aankopen de prijs een leuk stukje gestegen is. Dat is strafbaar wanneer je daarbij valse informatie gebruikt, wat meestal het geval is want anders krijg je mensen niet overtuigd. “Deze aandelen van een medisch bedrijf staan op 2 cent maar ze hebben een medicijn tegen corona, koop vandaag nog want morgen wordt het bekend gemaakt” bijvoorbeeld.

In de cryptowereld bestaat dat ook. Een populaire variant is de rugpull:

Rug pulls usually happen in the decentralized finance (DeFi) ecosystem, especially on decentralized exchanges (DEXs), where malicious individuals create a token and list it on a DEX, then pair it with a leading cryptocurrency like Ethereum. Once a significant amount of unsuspecting investors swap their ETH for the listed token, the creators then withdraw everything from the liquidity pool, driving the coin’s price to zero.
In gewoon Nederlands: je maakt je eigen munt en zorgt dat je met een bestaande cryptomunt (meestal ethereum, ETH) deze kunt kopen. En als genoeg mensen ingestapt zijn, verkoop je al de munten, zodat jij alle ethereum als tegenwaarde krijgt en de waarde van jouw munt gekelderd is. Ondertussen blokkeer je dan de verkoop van je munt voor anderen, zoals ook hier gebeurde:
Begin april 2018 werd voor de klanten van Coinhouse.eu de opnamefunctie (‘withdrawal’) van hun wallets stil gelegd. Door verdachten werden de wallets van accounthouders leeggehaald, terwijl Coinhouse.eu gewoon bleef draaien.
Maar strafrechtelijk gezien maakt de precieze werkwijze niet echt uit. Waar het om gaat, is dat er vrijwel altijd met valse informatie wordt geschermd, of mensen op het verkeerde been worden gezet zodat ze iets kopen dat ze eigenlijk niet wilden kopen. Dat is apart strafbaar, art. 334 Wetboek van Strafrecht:
Hij die, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, door het verspreiden van een leugenachtig bericht de prijs van koopwaren, fondsen of geldswaardig papier doet stijgen of dalen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vijfde categorie.
In juni blogde ik over de arrestatie met de twijfel of cryptomunten onder zulk “papier” vielen. Maar in ieder geval is er jurisprudentie dat het verspreiden van half-ware berichten ook “leugenachtig” oplevert – zeggen dat de koers aan het stijgen is door een groot aantal aankopen, waarbij je niet zegt dat jij de persoon bent die die aankopen doet.

Interessant vind ik nog de variant van de pump and dump waarbij iedere deelnemer weet dat het een pump en dump is. Dan is het een vorm van gokken: we steken er allemaal geld in, de koers stijgt en wie het eerste de winst pakt die heeft alles. Maar hoe langer je wacht, hoe meer winst er te pakken is. Als je dat allemaal welbewust weet en toch erin meegaat, is er dan een strafbaar feit? Hóórt dat strafbaar te zijn?

Arnoud

6 reacties

  1. Wat mij niet duidelijk is uit de geciteerde bronberichten is: is die man nu alleen vooroordeeld voor pump-and-dump of voor een heel pakket aan dubieuze dingen.

    Zolang niet duidelijk is wat hij gedaan zou hebben en waar hij voor veroordeeld is, is het moeilijk om commentaar te geven.

    Allleen pump & dump met een onbekende crypto, daar kan ik zeer weinig tegen hebben. Je kunt daar moeilijk over liegen, want het is allemaal wind, in tegenstelling tot je aandelenverhaal. Iedereen weet dat het een gok is (alhoewel ze niet misschien niet allemaal weten dat het een pump en dump is) met een heel groot risico, en accepteert dat. Dat een deel van het risico zit is onbetrouwbaarheid/incompetentie/overbeloven van de makers van die crypto…. tja, dat had je kunnen en moeten weten als koper.

    ‘Psst, mooie nieuwe crypto kopen?’ is net zo twijfelachtig als ‘He, stukje grond op Mars kopen?’ Zo doorzichtig

  2. Wanneer écht iedereen het weet, lijkt het mij niet strafbaar. Er wordt niet gelogen of misleid. Of het netjes is, dat is een andere zaak, maar daar gaat een rechter niet over. Het is eerlijk, want wanneer je er aan begint, weet je waar het over gaat. Ik zie dat meer als het kopen van loten in een loterij. Wanneer je het goede lot koopt, win je de hoofdprijs, koop je dat niet, ben je het geld kwijt. De vraag is in dat geval ook meer, of je als organisator niet een vergunning voor een kansspel moet aanvragen.

  3. De hele crypto wereld lijkt bezig om de laatste 400 jaar aan financiele fraude te speedrunnen. Alles wat we in de afgelopen 400 jaar qua regels aan de financiele markten hebben opgelegt omdat er dingen gebeurden die je als maatschappij niet zou willen worden nu over gedaan in cryptoland.

    Echt, pak de wikipedia pagina over ‘fraude’ erbij, en zo’n beetje de helft van de lemma’s zullen ook op crypto-munten en deriviaten slaan.

  4. Interessant vind ik nog de variant van de pump and dump waarbij iedere deelnemer weet dat het een pump en dump is. Dan is het een vorm van gokken: we steken er allemaal geld in, de koers stijgt en wie het eerste de winst pakt die heeft alles. Maar hoe langer je wacht, hoe meer winst er te pakken is. Als je dat allemaal welbewust weet en toch erin meegaat, is er dan een strafbaar feit? Hóórt dat strafbaar te zijn?

    Doet me denken aan GameStop, daar was het ook duidelijk dat de koers ooit in ging storten, maar niet wanneer.

  5. Dat laatste klinkt bijna als een afslag of Dutch Auction. Je zou inderdaad denken dat dat niet illegaal is, maar meer een spelletje. Of dan dus illegaal onder de wet op de kansspelen, maar nog steeds geen oplichting.

  6. Dan is het een vorm van gokken: we steken er allemaal geld in, de koers stijgt en wie het eerste de winst pakt die heeft alles. Maar hoe langer je wacht, hoe meer winst er te pakken is. Als je dat allemaal welbewust weet en toch erin meegaat, is er dan een strafbaar feit? Hóórt dat strafbaar te zijn?

    Online gokken is toch illegaal?

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.