Wat mogen ze nu eigenlijk met mijn BurgerServiceNummer (BSN)? Een veelgestelde vraag in mijn inbox. Het antwoord is eigenlijk simpel: Helemaal niks, maar trekt iemand zich daar wat van aan? Nee dus. En wat kun je daaraan doen? Ook helemaal niks. Argh.
Het burgerservicenummer (BSN) is een uniek persoonsnummer voor iedereen die ingeschreven staat in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). Het is de vervanger van het sociaal-fiscaal nummer, en bedoeld voor de overheid om het dossier van een burger altijd te kunnen vinden en persoonsgebonden zaken te kunnen regelen. Dát is handig, zo’n uniek serienummer, denkt menig ondernemer en vraagt dus rustig om een BSN. Of men wil een kopietje paspoort en staat er niet bij stil dat je dan ook het BSN kopieert.
Nee, dat mag niet. De Wet algemene bepalingen BSN, en ook de Wbp hebben hier wat over te zeggen. Het BSN is namelijk een “wettelijk voorgeschreven identificatienummer”, en daarover zegt artikel 24 Wbp:
Een nummer dat ter identificatie van een persoon bij wet is voorgeschreven, wordt bij de verwerking van persoonsgegevens slechts gebruikt ter uitvoering van de betreffende wet dan wel voor doeleinden bij de wet bepaald.
Oftewel: sorry, maar wáár staat in de wet dat u mijn BSN mag noteren, kopiëren laat staan ergens voor gebruiken? Geen antwoord = magnie.
Er zijn een paar beperkte uitzonderingen. Werkgevers moeten het BSN van hun werknemers vastleggen in verband met bestrijding van zwartwerken. Banken moeten het BSN weten voor wettelijk verplichte uitwisseling van gegevens met de Belastingdienst. In de zorg is je BSN soms ook verplicht. Maar in het algemeen geldt voor bedrijven en winkels dat ze géén recht hebben je BSN te noteren. Zélfs niet als ze een duidelijk belang hebben bij legitimatie van de klant, zoals bij autohuur of het kopen van dure spullen zonder vooruitbetaling.
Hier blijkt alleen weer het tandeloze karakter van de Wet bescherming persoonsgegevens. Of misschien wel het principe “recht hebben versus recht krijgen”. Want het mag niet maar iedereen doet het, en als je er wat van zegt dan ben jíj gek. Op zijn best krijg je “zonder die gegevens kan ik helaas uw transactie niet afronden” en dan mag je boos weglopen mét privacy maar zonder huurauto, reservering of inkoop van tweedehands games.
En ja ik loop hier zelf ook tegenaan. Het is gedoe om hier een punt van te maken, de persoon aan de balie snapt het punt niet of mag niet afwijken van de procedure of doet het af met “wij doen écht geen gekke dingen met uw legitimatie meneer”. Wordt het tijd om organisaties eens te gaan schandpalen om hier verandering in te krijgen?
Arnoud