Een film die geheel met generatieve kunstmatige intelligentie (AI) was geproduceerd, kreeg in Korea voor het eerst auteursrechtelijke erkenning als ‘bewerkt werk’. Dat las ik bij de (Koreaanstalige) AI Times. Het is wereldwijd het tweede geval waarin een dergelijk werk wél voor auteursrecht in aanmerking kwam – de trend in het Westen is juist de andere kant op.
De film kwam vrijwel geheel via AI tools tot stand:
Bij de productie werd een aantal AI-programma’s gebruikt. Na het maken van scenario’s met grote taalmodellen (LLM) zoals ‘GPT-4’, ‘ClovaX’ en ‘GPT-3.5’, werden afbeeldingen gemaakt met behulp van ‘Midjourny’ en ‘Stable Diffusion’. Video’s zijn gemaakt met behulp van AI voor videocreatie, zoals ‘Zen 2’ en ‘D-ID’, en zelfs de stemmen van de personages zijn gemaakt met behulp van ‘Clova Dubbing’. Uiteindelijk is de muziek gemaakt met behulp van ‘Soundrow’.Enigszins kort door de bocht kun je dus zeggen dat alles door AI is gegenereerd met alleen een aantal handige prompts van de regisseur. Dat was eerder bij de US Copyright Office niet genoeg, zo blijkt uit een beslissing uit december:
The Office stated that despite Sahni’s claim that the work includes some human creative input, the work is not registrable, as “this human authorship cannot be distinguished or separated from the final work produced by the computer program.”In deze Amerikaanse visie gaat het erom wie de “traditional elements of authorship” heeft geïntroduceerd. Dat zijn zaken als wie de literaire of artistieke keuzes maakte, of bij beeld zaken als de belichtingstijd, hoek, compositie en dergelijke. In het werk van Sahni waren die elementen wel aanwezig maar kon niet worden gezegd of de mens dan wel de computer deze had geïntroduceerd.
De Koreaanse insteek lijkt hier sterk op, aldus het AI Times artikel:
Als elementen van het traditionele auteursrecht worden geïmplementeerd door kunstmatige intelligentietechnologie, wordt het auteursrecht niet erkend, maar hoewel mensen het kunstmatige intelligentieproduct hebben gewijzigd wat betreft selectie, rangschikking, enz., wordt het auteursrecht erkend als in beperkte mate.Dit is voor mij eigenlijk hetzelfde argument, alleen dan andersom geformuleerd. Als je de menselijke bewerking van de AI-uitvoer kunt aanwijzen, en die bewerking brengt op zichzelf ook elementen van auteurschap in, dan heb je daar auteursrecht op. Is jouw bewerking en die van de AI niet te onderscheiden, dan kun je dus niet zeggen wie de maker was.
In Nederland bestaat deze constructie ook. Denk aan het creatief oppoetsen van een publiek-domeinwerk: dat geeft je ook auteursrecht op het opgepoetste resultaat (maar natuurlijk niet op het bronmateriaal). Ik zie geen reden waarom dit anders zou moeten werken als je een AI-werk ‘oppoetst’.
We komen dan terug bij de discussie over de invloed van de prompt waarmee het werk wordt gemaakt. Deze initieert het proces van genereren, maar met de mate van invloed op het creatieve gebeuren kun je veel kanten op. Ook bij een uitgebreide prompt die veel input geeft kun je nog fors verschillende resultaten krijgen, nog los van diensten als Midjourney die bij één prompt hoe dan ook meerdere resultaten genereren.
Dat laatste speelde begin 2023 toen werk van Kris Kashtanova werd afgekeurd voor (Amerikaans) auteursrecht met het argument dat Midjourney altijd meerdere beelden genereert en dus eigen creativiteit inbrengt bovenop de prompt. En omdat dergelijke creativiteit niet menselijk is, komt het werk niet voor auteursrecht in aanmerking.
De eigen creativiteit van Kashtanova zat enerzijds in de formulering van de prompt en anderzijds in de keuze van welke van de gegenereerde beelden moest worden gebruikt. Die laatste keuze is te weinig, en bij de formulering van de prompt zit het probleem dat je die niet echt terugziet in het werk zelf. En bij alle creatieve inbreng is nu eenmaal vereist dat je die in het werk zelf herkent.
Arnoud
Lijkt op de oude discussie rondom auteursrecht op foto’s. Ook daar is de uitkomst geworden dat de keuze van uitsnede, belichting, etc. voldoende is om voor auteursrecht in aanmerking te komen. Ik denk dat puur claimen op basis van keuze van het genereerde beeld uit een zetje van enkele tientallen onvoldoende is, maar dat een non-triviale prompt (eventueel in meerdere rondjes interactie) en eventueel gevolgd door creatieve na-bewerking en of combinatie van beelden wel genoeg is.
Voor hoe men een eeuw geleden dacht over auteursrecht op foto’s, geluids- en filmopnamen verwijs ik graag naar het oude standaardwerk van De Beaufort, Het Auteursrecht in het Nederlandsche en internationale recht: https://www.gutenberg.org/files/37500/37500-h/37500-h.htm#ch3.7
Een interessant historisch perspectief.
Ik gebruik zelf AI om realistisch ogende test-data te genereren. Zo had ik voor een webshop-applicatie namen en afbeeldingen nodig van “Gebakken lucht”. Dus aan OpenAI een JSON structuur gegeven voor een array van producten en gezegd dat de AI 50 productnamen moest verzinnen voor gebakken lucht. En dan per product ook 5 bijbehorende afbeeldingen via DALL-E. En dit alles om te controleren of de website en API die ik maak ook echt goed lijkt. Maar ook om een demo te kunnen geven zonder “product test1”, “product test2”, enzovoorts te hebben. Op zich best goed gelukt maar twijfelachtig in hoeverre ik auteursrechten heb op die productnamen. 🙂
Ruim een jaar geleden had ik OpenAI al gebruikt om een simpele website met weersvoorspellingen te maken. Die site moet iedere dag via de OpenWeatherMap API de voorspellingen binnenhalen als XML en deze wordt vervolgens via de OpenAI API omzetten naar tekst om voor te lezen. En ten slotte naar Google Voice om er gesproken tekst van te maken. OpenAI heeft het grootste deel van die code geschreven, maar ik heb het aangestuurd. En, op de plaatjes na, is de gehele site eigenlijk AI-gegenereerd en dus zou de tekst van het weerbericht en ook het geluidsfragment dat het opleest niet auteursrechtelijk beschermd zijn. Of wel, daar ik toch een hele specifieke input heb gegeven om die tekst te genereren…
Ik had ook ooit in het verleden een aantal fictieve personen voor een fictief bedrijf gegenereerd om als test-data te gebruiken. Ik heb AI gebruikt om deze test-data verder uit te breiden met allerlei willekeurige data en dat is nu een JSON bestand van 150 KB voor 9 personen. Best veel, eigenlijk. Ik heb daarbij wel her en der wat aanpassingen gemaakt maar 60% is AI-gegenereerd. Is deze lijst dan beschermd?
Ik wil nu eigenlijk een nieuwe site maken waar al deze 9 test-personen wekelijks een les geven over een bepaald onderwerp. Ik stel per persoon een lijst van onderwerpen samen en de AI mag dan een onderwerp kiezen en daar een onderdeel van uitkiezen om verder uit te werken als gesproken tekst. Gewoon, omdat het kan. Maar ook hier weer de vraag in hoeverre ik auteursrechten hierop kan claimen…
Maar een variant hierop is een nieuwssite die vanuit een andere nieuwsbron artikelen leest en dan herschrijft via de AI en dan laat spreken alsof een nieuwslezeres het nieuws brengt. Maar dat levert als extra probleem dat het nieuwsbericht zelf mogelijk auteursrechtelijk beschermd is en mijn AI-tekst dus in nog lastiger vaarwater komt.
Het is wel duidelijk dat de nieuwe AI-act snel moet komen om meer duidelijkheid te brengen. Auteursrechten op AI-gegenereerde teksten zou mensen aanmoedigen om meer te doen met AI. En dan vooral legitieme zaken, want criminelen trekken zich niets aan van auteursrechten. Toch? 🙂
Hi Arnoud,
Nou ben ik ook benieuwd naar jouw mening over de andere kant van de medaille: wanneer maakt het door AI gegenereerde vermeend auteursrechtelijk beschermd werk inbreuk op een al bestaand beschermd werk (input)?
Het komt namelijk veelvuldig voor dat een AI al beschermde werken als trainingsdata voor de uiteindelijke output verwerkt. Neem bijvoorbeeld een door AI gegenereerde samenvatting van een boek. De output van de AI is dan gebaseerd op samenvattingen die op het internet te vinden zijn. Logischerwijs kan op deze oorspronkelijke samenvattingen auteursrecht rusten. Wat nou als een commercieel bedrijf de door AI gegenereerde samenvatting aan een derde partij verkoopt? Maakt hij/zij dan inbreuk op de auteursrechten van de oorspronkelijke makers van de samenvattingen? En relevant daaraan: zijn in zulk soort situaties de artikelen 15n en 15o van de Auteurswet van toepassing?
Ik ben benieuwd naar je mening!
Groeten van een trouwe bloglezer.
Jan
De regels voor inbreuk zijn niet afhankelijk van of het beweerdelijk inbreukmakende werk gemaakt is met een tool of geheel handmatig. Juridisch is de vraag: kun je stukjes creativiteit uit het origineel terugvinden in het beweerdelijk inbreukmakende werk. Dat hoeft niet letterlijk copypaste te zijn, een parafrase mag ook, maar het moet gaan om iets waar het auteursrecht op het origineel in zichtbaar is. Een samenvatting is wat dat betreft een grijs gebied, omdat het vaak gaat om de feiten of algemene ideeën in een werk reproduceren en niet zozeer concrete teksten. Feiten en ideeën zijn niet beschermd en mag je dus overnemen.