Is een belastingsoftwaremaker aansprakelijk voor valse aangiftes?

turbotax-intuit-softwareBelastingsoftwaremaker Intuit heeft de e-filing van belastingaangiftes via TurboTax tijdelijk stopgezet vanwege vermoedelijke fraude, las ik bij Slashdot. Criminelen zouden de identiteit van derden hebben gestolen en via TurboTax grootschalig valse aangiftes doen. Het bedrijf deed dit nadat de staat Utah 28 zekere fraudegevallen en 8.000 mogelijke fraudegevallen bij hen meldde. Wat voor mij de interessante vraag oproept: is Intuit aansprakelijk voor een frauduleuze belastingaangifte?

In principe is het natuurlijk aan de gebruiker hoe deze de software gebruikt. Als ik een dreigbrief typ in Word, is Microsoft daar niet aansprakelijk voor. Dat is ook logisch: hoe kunnen zij in vredesnaam zien wat ik typ, laat staan daaruit concluderen dat ik iets strafbaars doe? Pas als men zelf routines zou toevoegen waarmee aangezet werd tot strafbare feiten, zou dat anders komen te liggen.

Een verschil is wel dat TurboTax niet alleen een aangifte faciliteert, maar deze ook instuurt. Je aangifte gaat dan naar de servers van Intuit, en wordt vanaf daar aangeleverd aan de belastingdienst. (Bij ons werkt dat geloof ik iets anders: het pakket Elsevier Belasting Aangifte stuurt direct je aangifte naar de Belastingdienst, niet naar een Elsevier-server. Dit voelt ook iets logischer.)

Als je in die rol gaat zitten als bedrijf, dan kun je onder zekere omstandigheden aansprakelijk worden voor wat er door je servers heengaat. Een dienst zoals van Intuit valt onder dezelfde regels voor aansprakelijkheid als die voor internet- en hostingproviders, omdat de wet (art. 6:196c BW) spreekt van een “dienstverlener van de informatiemaatschappij” oftewel een partij die diensten op of via internet levert. Het faciliteren van belastingaangiftes is dat net zo goed als het hosten van informatie.

Het maakt daarbij uit of je alleen informatie doorgeeft (zoals een ISP doet, eventueel met een tijdelijke cache) of dat je informatie opslaat en doorgeeft (zoals een hostingbedrijf doet). De laatste kan namelijk aansprakelijk worden voor de opgeslagen informatie wanneer hij niet ingrijpt na een klacht; dit is waarom elke hoster een notice/takedown-beleid heeft.

Ik kan op de site niet ontdekken of Intuit informatie opslaat of direct doorgeeft, dus dat maakt de vraag een tikje lastig om te beantwoorden. Het meest logisch is dat de informatie meteen doorgegeven wordt, en dan is Intuit niet aansprakelijk voor wat er door haar servers heengaat. Ook niet als ze het een paar minuten vasthoudt. Dat lijkt me ook normaal want wat kún je doen in die situatie, hoe kun je doorgifte van data tegenhouden als je deze niet opslaat?

Als men het lange tijd opslaat, dan zou de vraag worden wanneer zij weet dat een aangifte onmiskenbaar frauduleus is, want dat is de standaard voor aansprakelijkheid bij hosting van opgeslagen informatie. Ik denk dat daar weinig situaties zijn anders dan a) de gebruiker klaagt en b) de Belastingdienst klaagt. Dus dat is relatief makkelijk voor Intuit. Wacht op een klacht van een van beiden en grijp dan in.

In beide gevallen mag de rechter overigens een bevel uitspreken om aan het onrechtmatig handelen een eind te maken. Ook bij internetproviders; wel moet het verbod natuurlijk proportioneel zijn en effectief, iets dat bij de Piratebayblokkades niet bewezen kon worden.

Ik twijfel wel. Móet een partij als Intuit aansprakelijk gehouden worden voor zulke valse aangiftes? Het voelt wat gezocht. Aan de andere kant, ze kiezen er zelf voor om er met hun servers tussen te gaan zitten dus dan zet je jezelf in een positie om in te kunnen grijpen. En als je het kunt, dan zullen er situaties komen waarin je het moet.

Arnoud