Via Twitter: mag je van de AVG een foto met leesbaar kenteken op Twitter plaatsen om zo een verkeersovertreding te tonen? In dit geval ging het om een persoon die parkeerde op een gehandicaptenplaats, zonder een vergunning daarvoor te hebben. “Wie kent de eigenaar van deze auto ? Hij mag onze #invalideparkeerkaart hebben als hij ook de #HuntingtonsDisease van mijn man erbij neemt.” aldus de Twitteraar, inclusief hashtags van de locatie. En dus het kenteken herkenbaar. Daar kwamen -naast vele steunbetuigingen- ook een aantal kritische noten: mag dat wel van de AVG? Een kenteken is immers een persoonsgegeven, en zo schend je die persoon zijn privacy onnodig.
Ja, onnodig, want je had ook aangifte kunnen doen. Op de foto was zelfs al een parkeerboete te zien (380 euro, zo laat ik me vertellen) dus deze eigenaar is al gestraft. Wat is dan nog de toegevoegde waarde van alles herkenbaar op Twitter zetten?
Volgens mij is “toegevoegde” hierin een foute term. Het gaat niet om iets toevoegen, iets erbij doen. Een publicatie als deze zie ik als een meningsuiting, een schandaal(tje) aan de kaak stellen dat in dit geval ongetwijfeld een veel voorkomende ergernis van de Twitteraar is. Je mening geven is niet iets dat je “bij” andere dingen doet, of alleen maar mag doen als je geen andere opties meer hebt. Je uitingsvrijheid is een grondrecht, en dat mag je inzetten wanneer je wilt.
Binnen de grenzen van de wet natuurlijk, en de AVG is een wet die ook geldt bij journalistieke uitingen. Weliswaar zijn een aantal zaken niet van toepassing (zoals het inzage- en correctierecht en het recht te worden vergeten, en de registerplicht) maar ook bij een journalistieke verwerking moet je een grondslag hebben en zorgvuldig te werk gaan, zo staat in de AVG. Effectief komen die regels neer op hetzelfde kader als waar journalistieke uitingen altijd al aan getoetst werden. Het is niet zo dat de AVG de vrijheid van meningsuiting inperkt, dat je sinds 25 mei 2018 minder mag zeggen dan voorheen.
Maar ben je wel journalistiek bezig eigenlijk? Ja, is het korte antwoord. Ook als particulier die los staat van een of ander persmedium. Dat is vaste jurisprudentie, iedereen mag zich journalist noemen. Het gaat er niet om of je een perskaart hebt, maar of het relevant om te melden is wat je doet. Feiten, meningen of ideeën aan het publiek bekend maken, dat is de definitie.
Daar staat tegenover dat de Autoriteit Persoonsgegevens heeft gezegd dat je alleen journalistiek publiceert als je aan vier eisen voldoet:
- Objectieve informatieverzameling
- Regelmatige bezigheid
- Maatschappelijke strekking
- Recht van repliek
Arnoud