Limburgers verliezen rechtszaak tegen komst van nieuwe 5G-zendmast

ArtisticOperations / Pixabay

Inwoners van het Limburgse Simpelveld wilden de komst van een nieuwe 5G-zendmast van KPN tegenhouden, maar die vordering is begin februari afgewezen. Dat meldde Nu.nl. De eisers zijn bang dat activisten de mast in brand zullen steken en vrezen voor hun gezondheid. De rechtbank Limburg ziet onvoldoende bewijs voor de gestelde onrechtmatige hinder, los van dat de mast er conform bestemmingsplan en vergunning is neergezet. Ook hebben de eisers hun gezondheidszorgen met betrekking tot de straling niet aannemelijk kunnen maken.

Discussies over 5G zendmasten zijn ook in de juridische wereld geen onbekende. Eigenlijk al sinds de eerste GSM masten opdoken, zijn er mensen die daar met allerlei argumenten bezwaar tegen maken. En sinds een jaar of zo ze ook in brand steken, maar we hebben het nu dus over de juridische protesten.

Normaal is de procedure dat een exploitant (zoals hier KPN) een vergunning aanvraagt, en dat in die procedure de gemeente belanghebbenden hun verhaal laat doen. Dat was hier ook gebeurd, zij het dat er nog een bezwaarprocedure liep. Maar de eisende bewoner had zó veel last van de geplande mast, dat deze naar de gewone rechter stapt. Dat kan, maar is een tikje niet de bedoeling omdat je eigenlijk dezelfde argumenten in een tweede procedure nog een keer gaat doen.

Het haakje van de eiser was de onrechtmatige overlast, wie de Rijdende Rechter dan wel Mr Visser kijkt knikt nu instemmend en met plezier terugdenkend aan de vele ruzies over vallend blad, slechte afwateringen en dergelijke. In dit geval ging het in eerste instantie om het uitzicht, een mast van 40 meter hoog op 5 meter van je perceel.

Daarnaast stellen eisers dat zij geconfronteerd zullen worden met permanent gesuis, gezoem en piep- en fluittonen als gevolg van wind die langs de mast waait. Dat die geluiden ontstaan bij zendmasten is volgens eisers een feit van algemene bekendheid. Verder zal de mast volgens eisers leiden tot lichthinder. Door de hoogte van 40 m en de geringe afstand tot hun perceel van 5 m, zal de mast zonlicht van hun perceel wegnemen en zal de mast daar schaduw op werpen.
Die geluidsoverlast was ook nieuw voor mij. Het blijkt te komen door oudere constructies met holle buizen, waar de wind dan doorheen kan blazen met dergelijke geluiden als gevolg. (KPN zei dit nooit gehoord te hebben, op vele vage forums lees ik er het nodige over.) Maar het is natuurlijk speculatief, zeker na de uitleg van KPN dat de nieuwe constructie geen holle buizen zal gebruiken en dus niet vatbaar is voor dit al dan niet bestaande windfenomeen.
Gelet op het silhouet van de naar boven smaller wordende mast (aan de voet circa drie meter breed volgens de tekening in bijlage 4 van productie 7 van eisers) en de positie van de mast ten opzichte van het perceel van eisers (ten zuidwesten daarvan) en te midden van, dan wel naast, een rij beukenbomen, acht de voorzieningenrechter het niet aannemelijk dat de mast zal leiden tot een dusdanige vermindering van zonlicht in omvang en duur, of een zodanige toename in omvang en duur van schaduw op het perceel van eisers, dat zulks hinder oplevert die als onrechtmatig kan worden gekwalificeerd.
En dan komen we bij de grootste pijn, de gezondheidsschade. Eisers beroepen zich op de inhoud van het Kernadvies van de Commissie Elektromagnetische velden (hierna: de Commissie) van de Gezondheidsraad, getiteld “5G en gezondheid” (nr. 2020/16). Dit rapport wordt vaak aangehaald in deze discussies, onder meer omdat het zou zeggen dat de gezondheidsrisico’s nog niet bekend zijn maar de impact aanzienlijk als de risico’s zich manifesteren.

De rechter gaat daar niet in mee. Het rapport zegt immers

De raad kan geen antwoord geven op de vraag of blootstelling aan 5G-frequenties daadwerkelijk gezondheidsrisico’s oplevert. Dat komt doordat niet bekend is bij welke mate van blootstelling effecten kunnen optreden en ook niet hoe hoog de blootstelling van mensen zal zijn na ingebruikname van de 5G-systemen.
Omdat de lagere frequentiebanden voor 5G (tot 3,5 GHz) al jaren in gebruik zijn voor telecomtoepassingen, wifi en rader, zonder dat dit heeft geleid tot bewezen gezondheidsschade, ziet de Commissie geen reden om het gebruik van deze frequentiebanden te stoppen of te beperken. Los daarvan: KPN heeft alleen een vergunning voor de 700 MHz-frequentieband, en mag dus niet uitzenden op de 3,5 GHz of de nog veel vaker betwiste 26 GHz band. Daarbij komt dat de mast veel hoger is (40 meter) dan de reeds in de buurt aanwezige gsm mast (22 meter).

Alles bij elkaar ziet de rechtbank geen onrechtmatige hinder van de voorgenomen 5G zendmast. Ook was de plaatsing van de mast voorzienbaar, onder meer omdat er dus al een gewone gsm mast staat. Schade in de vorm van gedaalde marktwaarde van je huis komt dan ook niet voor vergoeding in aanmerking.

Arnoud

Vrouw loopt blijvend oogletsel op door ongeluk met drone in Katwijk

AlLes / Pixabay

Een 42-jarige man uit het Valkenburg heeft op 4 mei vorig jaar met zijn drone blijvend oogletsel veroorzaakt bij een fietsster in Katwijk, die in haar gezicht werd geraakt door het apparaat. Dat meldde het Leidsch Dagblad vorige week. De kantonrechter verklaarde de man schuldig, maar legde hem geen straf op. Bovendien bleek dat de man geen idee had van de regels voor het besturen van een drone en daar ook nooit onderzoek naar heeft gedaan.

De bestuurder kon niet voorkomen dat zijn drone ter hoogte van een basisschool neerstortte en terechtkwam op een fietser, die als gevolg daarvan zwaar lichamelijk letsel heeft opgelopen. Dat meldt het OM in een persbericht. Het vonnis lijkt niet gepubliceerd te zijn, wat gezien aard en soort zaak niet erg raar is.

De uitspraak (schuldigverklaring zonder straf) is ook logisch: omdat de bestuurder zich schuldbewust opstelde en met het slachtoffer een betalingsregeling had getroffen, eiste het OM geen nadere boete of celstraf. Dat zou hier helemaal niets toevoegen.

Een lezer vroeg me naar aanleiding van deze uitspraak of dat wel kan, schuldig zijn maar geen straf. Ja, dat staat in de wet (art. 9a Wetboek van Strafrecht). Het is immers goed denkbaar dat je wel vindt dat iets strafbaar is en de dader het gedaan heeft, maar dat je toch het opleggen van straf nergens goed voor vindt.

Dit is dus wat anders dan bijvoorbeeld overmacht. Als de rechter had geoordeeld dat die drone door een windvlaag de vrouw had geraakt, en de windvlaag was geheel buiten de macht en risicosfeer van de bestuurder, dan was de man naar huis gestuurd met “ontslag van alle rechtsvervolging”. En nog weer anders is vrijspraak: als de rechter niet bewezen vindt dat de man het strafbare feit gepleegd heeft, geheel los van overmacht of noodweer, dan volgt vrijspraak.

Het Openbaar Ministerie (OM) had de zaak niet alleen vanwege het ongeval voorgelegd aan de rechter. De man heeft zijn drone ook te dicht in de buurt van het zweefvliegveld Valkenburg laten vliegen. Daarvoor is speciale toestemming nodig, die de man niet had. Wat dus niet gek is, gezien hij de regels in het geheel niet bleek te kennen over drones.

Arnoud

Mag je van de AVG een foto met kenteken van een parkeerovertreder Twitteren?

Via Twitter: mag je van de AVG een foto met leesbaar kenteken op Twitter plaatsen om zo een verkeersovertreding te tonen? In dit geval ging het om een persoon die parkeerde op een gehandicaptenplaats, zonder een vergunning daarvoor te hebben. “Wie kent de eigenaar van deze auto ? Hij mag onze #invalideparkeerkaart hebben als hij ook de #HuntingtonsDisease van mijn man erbij neemt.” aldus de Twitteraar, inclusief hashtags van de locatie. En dus het kenteken herkenbaar. Daar kwamen -naast vele steunbetuigingen- ook een aantal kritische noten: mag dat wel van de AVG? Een kenteken is immers een persoonsgegeven, en zo schend je die persoon zijn privacy onnodig.

Ja, onnodig, want je had ook aangifte kunnen doen. Op de foto was zelfs al een parkeerboete te zien (380 euro, zo laat ik me vertellen) dus deze eigenaar is al gestraft. Wat is dan nog de toegevoegde waarde van alles herkenbaar op Twitter zetten?

Volgens mij is “toegevoegde” hierin een foute term. Het gaat niet om iets toevoegen, iets erbij doen. Een publicatie als deze zie ik als een meningsuiting, een schandaal(tje) aan de kaak stellen dat in dit geval ongetwijfeld een veel voorkomende ergernis van de Twitteraar is. Je mening geven is niet iets dat je “bij” andere dingen doet, of alleen maar mag doen als je geen andere opties meer hebt. Je uitingsvrijheid is een grondrecht, en dat mag je inzetten wanneer je wilt.

Binnen de grenzen van de wet natuurlijk, en de AVG is een wet die ook geldt bij journalistieke uitingen. Weliswaar zijn een aantal zaken niet van toepassing (zoals het inzage- en correctierecht en het recht te worden vergeten, en de registerplicht) maar ook bij een journalistieke verwerking moet je een grondslag hebben en zorgvuldig te werk gaan, zo staat in de AVG. Effectief komen die regels neer op hetzelfde kader als waar journalistieke uitingen altijd al aan getoetst werden. Het is niet zo dat de AVG de vrijheid van meningsuiting inperkt, dat je sinds 25 mei 2018 minder mag zeggen dan voorheen.

Maar ben je wel journalistiek bezig eigenlijk? Ja, is het korte antwoord. Ook als particulier die los staat van een of ander persmedium. Dat is vaste jurisprudentie, iedereen mag zich journalist noemen. Het gaat er niet om of je een perskaart hebt, maar of het relevant om te melden is wat je doet. Feiten, meningen of ideeën aan het publiek bekend maken, dat is de definitie.

Daar staat tegenover dat de Autoriteit Persoonsgegevens heeft gezegd dat je alleen journalistiek publiceert als je aan vier eisen voldoet:

  1. Objectieve informatieverzameling
  2. Regelmatige bezigheid
  3. Maatschappelijke strekking
  4. Recht van repliek
Waar deze eisen op gebaseerd zijn, weet ik echter niet. In de AVG staan ze in ieder geval niet, noch in de jurisprudentie over wat een journalistieke verwerking is of wanneer sprake is van een legitieme meningsuiting. In Nederland kennen we bijvoorbeeld dat recht van repliek helemaal niet, het is vaste prik dat je als journalist geen weerwoord hoeft op te nemen voor een rechtmatige perspublicatie. Ik vermoed dat de AP hier het criterium “verwerking voor journalistieke doeleinden” en de uitwerking van de grondslag “legitiem belang [bij publicatie]” samenvoegt voor het gemak.

Arnoud

‘Overheid kan nepnieuws op digitale platformen aanpakken’

De overheid kan verschillende maatregelen nemen om te voorkomen dat digitale platforms als Facebook, Google en Amazon misleidende informatie doorgeven. Dat meldde Nu.nl op gezag van een CPB-rapport dat waarschuwt tegen de snelle groei en steeds kleiner wordende transparantie van deze platformaanbieders. Met name de aanbeveling voor een vergunningenstelsel springt in het oog.

Digitale platforms brengen substantiële voordelen voor consumenten en bedrijven door op te treden als makelaar voor uiteenlopende diensten en producten, zo opent het rapport enigszins plichtmatig. Maar vanaf daar gaat het alleen nog over de nadelen: er wordt steeds meer misleidende en foute informatie doorgegeven, politieke propaganda is niet te herkennen, en ga zo maar door. En daar moet iets tegen gebeuren, een vergunning is iets dus er moet een vergunning komen.

De ontvangst van dit rapport was vast iets anders geweest als het pleitte voor een vergunningsstelsel voor kranten of televisieprogramma’s. Want ik kan er niets anders uit halen dan dat dit het plan is. Strekking van de vergunning is dat je kwalitatief slechte publicaties (misleidend, fakenieuws, propaganda) moet weren, en ik ben heel benieuwd hoe je dat rechtbreit binnen de vrijheid van meningsuiting. Bovendien moet dit vanuit Europa worden gedaan, want al sinds 2000 geldt dat EU-lidstaten geen eigen regels mogen stellen aan “diensten van de informatiemaatschappij” waar dit soort platforms onder vallen.

Markeren van kwestieuze informatie, mét filteroptie voor de consument, lijkt mij een betere suggestie. Helemaal als de overheid dan ook limitatief opsomt waar je op moet scannen, om zo te voorkomen dat men zelf vanuit angst al te veel gaat blokkeren. Daar zie ik wel wat in.

Een creatieve is de regel dat politieke reclame niet mag verschillen bij verschillende burgers. Die snap ik niet, ook niet na het voorbeeld:

Nu kunnen politieke partijen naar de ene burger toe adverteren dat zij, bijvoorbeeld, de belasting voor hoge inkomens gaan verlagen, terwijl zij aan een andere burger toezeggen dat juist de belasting voor lage inkomens omlaag gaat.

Ik zie eerlijk gezegd niet wat er mis is met deze advertenties? Ze spreken elkaar niet tegen en beantwoorden een vraag van een doelgroep. En ik zie nu ook al lange tijd doelgroepadvertenties, denk aan boodschappen in vaktijdschriften versus abris langs de weg. Volgens mij is veel belangrijker dat politieke reclame direct herkenbaar moet zijn, en aan dezelfde eisen moet voldoen als commerciële als het gaat over toezeggingen en informatie.

Arnoud

Inspectie legt boetes op aan Uberpop-chauffeurs in Amsterdam

taxi-verboden-uberDe Inspectie Leefomgeving en Transport heeft boetes opgelegd aan een viertal chauffeurs die via Uberpop taxiritjes aanboden, meldde Tweakers gisteren. Juridisch niet gek, want taxivervoer aanbieden zonder vergunning is een strafbaar feit. Maar kennelijk wel opmerkelijk omdat de taxi’s via een app zijn geboekt en de chauffeurs ook een account bij de appdienst hebben.

Ik maakte me in april al boos over het idee dat vergunningen niet meer belangrijk zouden zijn als je een innovatieve dienst aanbiedt. Wat is er zo fundamenteel anders aan Uberpop dat rechtvaardigt dat je taxi mag spelen, terwijl de klassieke snorder met gestencilde briefjes met een prepaid 06-nummer hard aangepakt moet worden want onveilig en geen toezicht et cetera?

De taxibranche is sterk gereguleerd. Je mag beroepsmatig geen mensen vervoeren tegen betaling, staat in de Wet personenvervoer 2000. En een taxivergunning krijgen (of een vergunning voor een taxicentrale) is niet eenvoudig te krijgen. Met reden: er gaat (ging) te veel mis in de taxibranche, dus daar hoort vanuit bescherming van de klant toezicht en een vergunningsstelsel bij. En dat geldt dan ook voor taxi’s met hippe app en bestuurders die het als bijbaantje zien.

Waarom zou UberPop buiten de vergunningen vallen? Noem jezelf geen taxi en je komt weg met het negeren van alle regels? Dus wel personenvervoer tegen betaling maar geen meter hoeven hebben en geen opleiding of keuring of wat dan ook? Dat vind ik niet eerlijk. Het hele púnt van het systeem met taxivergunningen is kunnen zien wie er veilig/betrouwbaar is. Ik denk dat daar deel van is dat je jezelf ‘taxi’ moet noemen als je die dienstverlening verricht.

Het is alleen wel een typisch internetding dat je op een disruptive manier een bestaande tak van dienstverlening gaat herimplementeren en daarbij de bestaande wetgeving en gebruiken daarop gaat negeren. Denk aan Napster dat hetzelfde deed binnen de auteursrecht’vergunningen’. En ik ben er nog niet goed uit waarom het de ene keer wel en de andere keer niet volstrekt logisch voelt dat men recht heeft op die disruptive manier van zakendoen.

Zit het hem in de risico’s van de dienst? Zeg maar net zoals medicijnenverkoop zonder vergunning ernstiger is dan domeinnaamhandel. Of in het doel van de beperking? Verouderde verkoopmodellen van muziek in stand houden versus het beschermen van klanten tegen ripoffs.

Arnoud

Zijn vergunningsloze taxi’s echt anders wanneer je ze per app bestelt?

kroes-tweet-uberNeelie Kroes is boos, meldde de NOS. De eurocommissaris vindt het belachelijk dat taxidienst Uber is verboden in Brussel. De Belgische rechter had Uber verboden haar “UberPop” dienst aan te bieden, omdat ze in strijd met de Belgische taxiwetgeving rijdt. Zo had men geen taxivergunning, toch een vrij basaal iets als je met taxi’s gaat rondrijden.

Eerder schreef de NOS al dat Uber ook bij ons de wet overtreedt. En de reden is heel simpel: de taxibranche is sterk gereguleerd. Je mag beroepsmatig geen mensen vervoeren tegen betaling, staat in de Wet personenvervoer 2000. En een taxivergunning krijgen (of een vergunning voor een taxicentrale) is niet eenvoudig te krijgen.

Uber had die vergunning niet, dus dan ligt het voor de hand dat er een verbod komt als de welvergunninghebbende concurrenten dat bij de rechter gaan eisen. Dat is immers het hele punt van vergunningen. De boosheid van Kroes verbaast me dan ook een beetje. Is dit zó bijzonder, dat de rechter een vergunningsloze taxicentrale verbiedt?

Ja, ik snap best dat die wet niet geschreven is voor het soort luxe bakken dat je via Uber kunt laten voorrijden. Dat gaat om snorders en vage figuren die nietsvermoedende toeristen op de Dam oppikken en 50 euro laten betalen voor een rit naar het Rembrandtplein. Uber is hip en heeft een app, bovendien is het peer-to-peer, dat is volstrekt iets anders dan .

Toch? Is het wérkelijk archaïsch om te zeggen, taxi’s moeten een vergunning ook al gaat het per hippe app? Ik ben alleszins voor innovatie, maar we weten uit het verleden dat de taxibranche zonder regulering volloopt met slechte kwaliteit dienstverleners. Dus dan maar een vergunning, net zoals dat bakkers aan hygiëne-eisen moeten voldoen. We willen geen bakkers met vies brood, en geen vervelende taxichauffeurs met slechte auto’s. Of is het genoeg dat Uber met reviews werkt zodat het systeem zichzelf reguleert?

Arnoud

Gemeente Groningen publiceert volledige vergunningen online

aanvraag-bouwvergunning-groningen.pngDe gemeente Groningen publiceert volledige aanvragen voor bouwvergunningen online, inclusief de persoonsgegevens van de aanvrager, zo tipte een lezer mij. En inderdaad, als je zoekt in Bouwdossiers groningen krijg je de complete aanvraag te zien. Wel als plaatje en in een of ander raar formaat (DjVu), maar toch. Onderzoeker Eric Hennekam ontdekte dit. De lokale media OOGtv meldt dat dit in strijd zou zijn met een uitspraak die het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) in 2008 deed. Update: Groningen meldt per direct alle gegevens te verwijderen.

Het CBP oordeelde in 2008 namelijk over het archief van de gemeente Nijmegen, waarbij persoonsgegevens van individuele burgers online in te zien waren. Gemeenten zijn op grond van de Woningwet verplicht een openbaar register bij te houden met aantekening van alle aangevraagde en verleende bouwvergunningen. Dat mag best een online register zijn, maar de gemeente moet dan wel rekening houden met de privacy van de burger, oftewel men mag niet meer gegevens online zetten dan anderen echt nodig hebben in verband met die vergunning. Het adres waar iets gebouwd gaat worden is essentieel, maar telefoonnummer of e-mailadres van de aanvrager niet bijvoorbeeld.

Naar aanleiding van dat oordeel heeft Nijmegen de nodige wijzigingen doorgevoerd. Het is alleen nog mogelijk om voor een specifiek adres een vergunning op te vragen, dus je moet al weten om welk adres het gaat voordat je iets kan. De robots.txt bevat een uitsluiting voor deze databank. En de vergunningen en dergelijke die je kunt vinden, zijn niet-doorzoekbare PDF bestanden. Wel valt me op dat je de resultaatpagina kan dieplinken, hoewel Google en consorten nog steeds tegen de robots.txt zullen aanlopen als het goed is. Deze wijzigingen waren voor het College acceptabel.

In de databank van de gemeente kun je zoeken op straat of met een kaart (een lelijke kloon van Google Maps) navigeren door de stad. Er is geen robots.txt, hoewel er ook maar weinig tekstuele informatie is die een zoekmachinerobot (spider) zou kunnen indexeren. Het navigeren gaat dus iets verder dan wat Nijmegen destijds heeft gedaan, je kunt nu iets eenvoudiger zien in welke straten mensen vergunningen aanvragen. Maar of dat nou een schending van de wet bescherming persoonsgegevens oplevert? Mwa. In ieder geval kun je niet zoeken op namen van bewoners.

In juli vorig jaar blogde ik over de Handreiking publicatie van bouwvergunningen van het ministerie van VROM. Hierin wordt onder andere aanbevolen om irrelevante persoonsgegevens (BSN, e-mailadres, telefoonnummer en dergelijke) weg te poetsen voordat zo’n document online gaat. Dat lijkt niet gebeurd te zijn bij alle ingescande documenten in Groningen – en ook niet in Nijmegen, hoewel het me niet duidelijk is of dat nu beleid is of een foutje.

De opmerking van OOG dat “Net als Groningen trekt ook Nijmegen zich hier nog steeds niets van aan” gaat me wat ver, het is voor 90% binnen het advies dus “niets” vind ik een onjuiste kwalificatie.

Arnoud