Twitter heeft de ban op de account van de Amerikaanse president Trump, @realDonaldTrump, een permaban gegeven. Dat meldde heel internet, waaronder Tweakers, afgelopen weekend. Aanleiding voor de aangescherpte handhaving op de account van de president is de bestorming van het Capitool door pro-Trump-demonstranten, op 6 januari. Voor velen riep dit vragen op, met name of dit voor Twitter gevolgen heeft in haar aansprakelijkheid. Het hele punt van die beperkte aansprakelijkheid voor dienstverleners (“Section 230”) was toch dat je niet zou gaan filteren?
De dienst licht haar redenen toe in een uitgebreide blogpost. Ook lijkt mee te hebben gespeeld dat honderden medewerkers hier heel hard om hebben gevraagd, en dat het gevoel was dat het toch al uit was met Trump zodat repercussies vanuit het Witte Huis niet meer te verwachten waren. (En wellicht het idee als mede-samenzweerder voor een gewapende revolutie gezien te worden.)
Maar hoe zit dat dan met die aansprakelijkheid? Volgens de Amerikaanse wet, de fameuze Section 230, is een dienst als Twitter niet aansprakelijk voor wat anderen ermee communiceren:
No provider or user of an interactive computer service shall be treated as the publisher or speaker of any information provided by another information content provider.Hierna volgt een grote dikke punt. Oftewel: je bent als Twitter gewoon niet aansprakelijk voor wat je mede ‘providers’, je gebruikers dus, aanleveren aan informatie. Niet “mits je neutraal modereert” of “tenzij je je inhoudelijk gaat bemoeien met wat er wel en niet in mag”.
Dat is ook logisch, want het hele punt van Section 230 was om providers (met name hosting en internettoegangsdiensten, maar zeker ook BBS’en, chatdiensten en forums) een zorgvrije toekomst te geven. De wet komt uit een tijd dat een aantal rechtszaken leken te suggereren dat je als hostingprovider of forumdienstverlener wél aansprakelijk was voor wat er gebeurde.
Weliswaar staat er het nodige over modereren en ingrijpen, maar ook die staat er in beschermende zin voor de provider. Er ontstaat géén aansprakelijkheid bij
any action voluntarily taken in good faith to restrict access to or availability of material that the provider or user considers to be obscene, lewd, lascivious, filthy, excessively violent, harassing, or otherwise objectionable, whether or not such material is constitutionally protected;En let op dat “considers to be… objectionable”: als de provider zélf vindt dat iets niet kan, dan mogen ze dus ingrijpen.
Ik zet dat even in een aparte alinea, want bij veel mensen bestaat de indruk dat dit alleen geldt als de provider neutraal is over waar ze op ingrijpen, of als ze alleen ingrijpen op basis van vooraf gepubliceerd beleid (de infameuze Terms of Service). Dat is dus niet waar. (Ook bij ons niet; art. 6:196c lid 3 BW eist dat je “prompt de nodige maatregelen neemt om de informatie te verwijderen of de toegang daartoe onmogelijk te maken” maar niet dat die neutraal zijn, uit beleid volgen of consistent met eerdere beslissingen zijn.)
Wel is het zo dat je alleen een ‘provider’ bent als je niet “responsible, in whole or in part, for the creation or development” van de betreffende content bent. Maar die uitzonderingssituatie (bij ons equivalent onder het L’Oréal/eBay arrest van het Hof van Justitie) is zeldzaam. Enkel modereren of een account blokkeren valt er zeker weten niet onder.
Het is natuurlijk een hele nobele statement om te maken, dat je als informatiedienst neutraal wil zijn en geen partij wil kiezen. Maar het is echt zwaar overdreven dat je net als een krant of televisiestation behandeld gaat worden (want die zijn immers wél inhoudelijk aansprakelijk voor wat ze publiceren, ook bij ingezonden stukken) wanneer je inconsistent modereert, een politieke bias zou hebben of ingrijpt bij “verheerlijking van geweld”, zoals Twitter het in haar policy noemt – de regel die Trump overtreden heeft, aldus het bedrijf. En de grap is dus: als Twitter víndt dat sprake is van verheerlijking, dan is dat reden genoeg voor ingrijpen.
Natuurlijk kun je je afvragen of het wel wenselijk is dat Twitter zó machtig is, dat ze effectief de president van het machtigste land ter wereld de mond kunnen snoeren. (Negeer even dat als de president de #msm belt voor een persconferentie, ze allemaal integraal uitzenden wat hij zegt.) Maar dat is zeker niet hetzelfde als dat men juridisch verplicht zou zijn om het account actief te houden, ongeacht wat er vanaf dat account wordt gezegd.
Een van de ingewikkeldste vragen vind ik dan, hoe consequent moet Twitter dan zijn. Want dat klinkt natuurlijk leuk maar elke situatie is toch weer anders, zeker door de jaren heen.
Neutraal dan? Dat vind ik ook een erg hoge lat. En vooral: waarom? Dat eisen we van kranten of tv zenders toch ook niet? (Bij toegangsproviders ligt dat anders maar die merken ook weinig van de kleur van de bijdragen van hun klanten.)
Arnoud
De Nederlandse ethische hacker Victor Gevers heeft vorige week naar eigen zeggen het Twitter-account van Donald Trump gehackt. Dat 
Een lezer vroeg me: