Weblog GeenStijl mag niet linken naar de Playboy-foto’s van Britt Dekker, las ik bij Tweakers. Men had gelinkt naar de foto’s op een hostingsite (Filefactory) en dat was auteursrechtinbreuk, hetzelfde dus alsof men de foto’s zelf online had gedumpert. Maar wacht eens even, hyperlinken is toch helemaal geen inbreuk?
Nee, dat is het als hoofdregel ook niet. De Hoge Raad bepaalde al in 2002 dat hyperlinks in beginsel legaal zijn, dus er moeten bijzondere omstandigheden zijn om een hyperlink te verbieden. Linken naar inbreukmakende publicaties telt niet als openbaarmaking, zo is uitgemaakt in de vele BREIN-rechtszaken. Een torrent of magneetlink of zelfs een gewone hyperlink naar een illegaal online staand muziekje of filmpje is geen inbreuk. Wel onrechtmatig, maar geen inbreuk.
En ja, dat maakt uit, want bij inbreuk kun je het hele auteursrechtarsenaal (zoals het ex parte misbaksel en de volledige proceskostenvergoeding) van stal halen om de pleger aan te pakken. Bij “gewoon” onrechtmatig handelen kan dat allemaal niet.
Wat was hier dan die hele bijzondere omstandigheid? Uit het vonnis blijkt dat het hier ging om een eerste hyperlinkhet aanboren van een groot nieuw publiek. De foto’s stonden wel ergens op Filefactory.com, maar niemand kon ze daar vinden. Pas door het toedoen van GeenStijl werden effectief de foto’s vindbaar voor het publiek van GeenStijl, een grote club. Maar let wel: de rechtbank vond bewezen dat GS ze niet zélf op die site had gezet (in welk geval ik het wel inbreuk zou vinden, dan publiceer je immers zelf).
De rechtbank redeneert hier echter:
In het onderhavige geval was de fotoreportage echter niet op zodanige wijze voor het publiek beschikbaar gesteld, dat deze voor publiek toegankelijk en vindbaar was. Slechts de kring van personen die op de hoogte was van het URL-adres kon de fotoreportage via Filefactory (en later Imageshack.us) bekijken.
Het was daarmee GeenStijl die voor het eerst de foto’s aan het publiek toonde door er een hyperlink met sappige lokteksten omheen te zetten. En dat criterium is belangrijk sinds enkele recente Europese uitspraken over wanneer je iets “openbaar maakt”: dat is namelijk als je het aan een significant nieuw publiek aanbiedt door jouw “interventie”, jouw bijzonder handelen.
De conclusie is dan ook dat GeenStijl door het bericht op Geenstijl.nl waarin de hyperlink werd genoemd een interventie heeft gepleegd waarmee aan het publiek toegang wordt verleend tot de fotoreportage. Zonder die interventie zou het publiek geen toegang tot de fotoreportage hebben gehad.
Een juridisch novum, deze redenering. Het past totaal niet in de rechtspraak zoals die er ligt. Er waren wel wat hele vroege uitspraken over inline linken, maar die hebben nooit navolging gehad.
Gaat dit nu grote gevolgen hebben? Je kunt de lijn namelijk makkelijk doortrekken: de eerste die een torrent of magneetlink publiceert, pleegt nu alsnog auteursrechtinbreuk. En de site waar die op te vinden is, dus ook. Want ja, een torrent is juridisch hetzelfde als een hyperlink. En daarmee gaat dit vonnis dus lijnrecht in tegen de regels over torrentsites en dergelijke. Hyperlinken nu kapodtverklaren gaat me ook weer wat ver, maar ik hoop wel dat hoger beroep wordt aangespannen.
Arnoud