Waarom wanhopige tractoreigenaren illegale firmware downloaden

Wanhopige John Deere-tractoreigenaren downloaden Oekraiense firmware hacks om hun oogst binnen te kunnen halen, las ik bij Boing Boing. Tractormerk John Deere heeft namelijk in de EULA die bij de landbouwvoertuigen hoort, bepaald dat herstel en verbetering alleen door een geautoriseerd JD-bedrijf mag worden verricht. Maar veel eigenaren hebben aanpassingen nodig om hun tractor te laten werken op hun land.

Een EULA op een tractor, het moet niet gekker worden. Maar iedere recente auto, en dus ook ieder landbouwvoertuig is al jaren eigenlijk gewoon een computer: vol met software die bepaalt wat het ding doet (of niet). En waar dat in de jaren tachtig nog beperkt was tot firmware die een chipje verving om zo één functie wat flexibeler te doen, is nu de firmware eigenlijk allesbepalend voor zo ongeveer alle functionaliteit.

Het tunen van tractors is al sinds jaar en dag staand gebruik in de landbouwbranche. Afhankelijk van terrein, gewas en andere zaken kan meer snelheid, meer tractie of wat anders erg belangrijk zijn. Ten tijde van de tractor uit het plaatje rechtsboven deed je dat met een moersleutel, nu doe je dat met een USB stick met nieuwe firmware.

Alleen: dat mag dus niet van John Deere. Want hoewel zo’n tractor rustig enkele tonnen kan kosten, ben je er geen eigenaar van. Ja van de hardware wel, maar de firmware krijg je in licentie en daar zit keurig een EULA op die aanpassen verbiedt door een ieder anders dan een geautoriseerd dealer. (Oh en die zegt dat Deere gevrijwaard moet blijven van aanspraken wegens gemiste oogst en dergelijke.) En dat kost dan $230 plus $130 per uur tijd en materialen. Dat schiet niet op als je urgent iets nodig hebt en pas geld gaat verdienen als die oogst binnen is.

Niet zo gek dus dat men dan naar illegale firmware grijpt. En nee, onder Amerikaans recht is het inderdaad illegaal je firmware te tunen: de DMCA verbiedt het onrechtmatig verschaffen van toegang tot een auteursrechtelijk beschermd werk, zoals die firmware dus. Dat die wet bedoeld was om het hacken van beschermde films en muziek tegen te gaan, doet niet ter zake. Dit is in Nederland ook verboden trouwens, hoewel er in Nederland nog geen serieuze klachten over toepassing van onze wet (art. 29a lid 2 Auteurswet) zijn geweest.

Wat nu? Een aantal Amerikaanse staten werkt aan een wettelijk “right to repair”: een herstelrecht voor eigenaren van software-aangedreven apparaten. Deze zouden dan ondanks EULA of Auteurswet gerechtigd zijn de firmware in die apparaten aan te passen als dat nodig is voor herstel of functioneel verbeteren van dat apparaat. Maar niet verrassend zijn bedrijven als John Deere daar zwaar op tegen.

Arnoud