Mag je als sociale bezorgdienst een ID verlangen van klanten?

Een lezer (hoi Wim) wees me op sociale bezorgdienst Homerr dat zichzelf als de “toekomst van pakketbezorging” afficheert. Kern van het concept is dat iedereen, zowel particulier als bedrijf, zich kan aanmelden als pakketontvanger binnen zelfgekozen tijden. Je krijgt dan pakketjes van de logistieke dienst, waarna de werkelijke ontvangers -die in jouw buurt wonen natuurlijk- deze dan kunnen afhalen. En per pakketje krijg je betaald. Daarbij moeten die mensen zich identificeren, wat natuurlijk vragen oproept omtrent privacywetgeving. Mag dat eigenlijk wel, als pakketdienst eisen dat je een ID te zien krijgt? Of dat je daar een kopie van maakt?

Het concept is op zich best slim. Lang niet iedereen kan de hele dag thuis zijn, maar af en toe thuis zijn en dan een pakketje aannemen – tegen betaling, overigens – is voor veel mensen wel te doen. Omgekeerd heb je als webwinkelshopper zo ineens veel meer ruimte om een pakketje ergens te laten bezorgen dat op loopafstand is en open is wanneer jij daar tijd voor hebt, wat zeker in een buitenwijk erg fijn kan zijn.

Natuurlijk wil je niet dat mensen pakketjes aan de verkeerde meegeven. Ik zie dan ook geen bezwaar tegen het verlangen van het tonen van een identiteitsbewijs zodat de pakketontvanger naam en foto kan vergelijken met de persoon voor hem, en met het pakketje. Ik zou AVG-technisch dat gewoon een logische invulling noemen van de grondslag “uitvoering overeenkomst”.

Kopietjes maken van die identiteitsbewijzen ligt natuurlijk anders. Dan kom je in een mijnenveld terecht: er staan allerlei gegevens op die jij als pakketjesuitleveraar helemaal niet nodig hebt, zoals een pasfoto of een burgerservicenummer. Of een geboortedatum. Of een woonplaats. Of een, ja noem maar op. Want eigenlijk is de vraag algemener: waarom máák je überhaupt dat kopietje, wat wil je daarmee doen?

De enige reden die ik kan bedenken (naast de beperkte en niet niet van toepassing zijnde wettelijke plichten over kopietjes bewaren) is dat je bewijs wilt bewaren dat je het identiteitsbewijs hebt gezien. Een kopie van iets hebben bewijst immers onomstotelijk dat je het origineel hebt gezien.

Maar is het nódig? Als jij een proces hebt waarbij je identiteitsbewijzen ziet en daarna het nummer noteert, dan lijkt me dat bewijstechnisch prima in orde. Dat is ook de procedure die Homerr hanteert overigens. Prima in orde dus, wat mij betreft.

Zullen we gewoon afspreken dat we stoppen met kopietjes van identiteitsbewijzen maken? Gewoon, iedereen (behalve werkgevers en banken/verzekeraars want die moeten het). Dus ook hotels, autoverhuurders en anderen wiens werkprocessen dit voorschrijven of die denken dat een ISO-gedocumenteerd proces met deze stap erin het een wettelijke plicht maken?

Arnoud