Een lezer vroeg me:
Via PRISM blijkt de Amerikaanse geheime dienst National Security Agency (NSA) ons allemaal af te luisteren. In Nederland is dat hartstikke illegaal. Kan ik daar aangifte van doen en wat gaat Justitie dan doen aan deze buitenlandse daders?
Het is inderdaad strafbaar om digitale communicatie af te tappen of op te nemen zonder toestemming. Opsporingsdiensten mogen dit soms wel, maar dan is er een bevel van de rechter-commissaris nodig. En onze eigen geheime dienst de AIVD mag dit soms ook. De NSA is geen Nederlandse geheime dienst dus mag dit niet.
Het is niet bij voorbaat uitgesloten dat een ambtenaar vervolgd kan worden voor handelingen in het buitenland. Zo hadden we medio jaren negentig een incident met een Nederlandse agent van wie Turkije de uitlevering wilde nadat een door hem gearresteerde Turkse man in een politiecel was overleden. Dus in theorie kan Nederland een onderzoek opstarten en dan de VS verzoeken om uitlevering van de mogelijke dader(s). De kans dat de VS daadwerkelijk tot uitlevering overgaat is natuurlijk nihil in deze situatie, dus heel erg praktisch lijkt me deze optie niet. Een aangifte lijkt me dan ook kansloos, die wordt binnen 5 minuten geseponeerd.
In Duitsland lijkt Justitie wél te overwegen een vervolging in te stellen. Dat heeft volgens mij vooral te maken met het feit dat de Duitse Justitie is verplicht te vervolgen bij misdrijven. En ik gok dat er ook een zekere echo van het Stasi-verleden mee zal spelen bij de afweging om te gaan vervolgen.
Arnoud