Via Twitter kreeg ik de vraag wat er gebeurt als je open source schrijft en in een vechtscheiding gewikkeld raakt. Kan je ex dan die software van je afpakken? Dit naar aanleiding van een Amerikaanse familierechtadvocaat die tweette dat zoiets zeker wel mogelijk is, omdat de scheidingsrechter volgens equity regels de boedel opsplitst, en auteursrechten zitten daar gewoon in. Dus dan kan de rechter die zomaar toewijzen aan je ex, als dat eerlijkheidshalve zo uitkomt.
Ook bij ons in Nederland is het natuurlijk zo dat auteursrechten in de huwelijkse boedel (gemeenschap van goederen) kunnen zitten. Juridisch zijn het vermogensrechten, die je kunt kopen en verkopen. En die kun je dus ook met je partner delen als je trouwt of een geregistreerd partnerschap sluit. Ongeacht of de partner enige bijdrage levert aan de software.
Sinds 2018 is het wel zo dat je standaard in een beperkte gemeenschap van goederen trouwt (huwelijkse voorwaarden). Grofweg is datgene dat je vóór het huwelijk al had, van jou alleen blijft tenzij je anders afspreekt. Dat wat je tijdens het huwelijk verkrijgt (schulden en bezit) is gemeenschappelijk. Ook weer tenzij je anders afspreekt.
Werkte je al aan die open source voordat je trouwde, dan ligt deze dus buiten de boedel en is dat recht alleen van jou. Ook als je er na het huwelijk nog verder aan werkt; het blijft hetzelfde vermogensrecht waar je aan schaaft. Wel heeft je partner bij de echtscheiding recht op een redelijke vergoeding
Zou je ná het huwelijk aan een nieuw project beginnen (en dus een nieuw auteursrecht scheppen) dan lijkt het erop dat dit een gemeenschappelijk recht zou zijn. Ik zeg ‘lijkt’ want ik kan geen recente basis daarvoor vinden. Onder het oude recht was dat in ieder geval wél zo. Raar voelt dat wel, zo’n creatieve prestatie lijkt me typisch iets dat alleen aan de makende partner toe moet komen. De wet kent het begrip ‘verknochtheid’ – goederen die aan één partij verknocht zijn, zijn in principe van die partij alleen. Maar dat lijkt vooral te gelden voor de morele rechten (naamsvermelding, verminking) en niet de economische rechten.
Wel is het zo dat de makende partner het ‘bestuur’ heeft over dit vermogensrecht. En dus tijdens het huwelijk zelf kan beslissen wat ermee gebeurt. Zoals dus het onder een opensourcelicentie gratis weggeven. Daar is dan geen instemming van de partner voor nodig.
Bij een scheiding is dus allereerst de vraag of het auteursrecht bij beiden ligt (met de maker als bestuurder) of alleen bij de maker. In het eerste geval kun je een discussie krijgen over of je een vergoeding aan je partner moet betalen voor de genoten winsten. Maar bij open source zijn de (financiële) winsten meestal nihil, mensen betalen niet voor licenties. Wel voor SLA’s en dergelijke, maar als je dat structureel aanbiedt dan ben je ondernemer en dan krijg je weer een heel andere discussie over de gemeenschap en de inkomsten uit onderneming.
Kort en goed: als je hier bezorgd over bent, maak dan huwelijkse voorwaarden waarin je dit specifiek regelt. Dat kan ook ná je huwelijk, je moet er alleen wel voor naar de notaris.
Arnoud