Maakt het voor smaad via Twitter uit hoe veel volgers je hebt? In een Engelse rechtszaak koos de advocaat van de aangesproken persoon die insteek. Wie minder dan 500 volgers heeft, wordt gesommeerd excuses te maken en 25 pond te doneren aan een goed doel. Wie meer dan 500 volgers heeft, krijgt een proces aan de broek waarin 25 duizend pond wordt geëist. Dat las ik in de Volkskrant (€). Het is natuurlijk maar een eis, en geen rechter heeft ooit bepaald dat zo’n constructie juist is, maar toch. Er zit ergens wel wat in.
De Britse Lord McAlpine werd in het BBC-programma Newsnight ten onrechte beschuldigd van betrokkenheid bij kindermisbruik, en de omroep betaalde daar £185,000 voor aan schadevergoeding. McAlpine’s naam viel naar aanleiding van die uitzending ook vele malen op Twitter, en zijn advocaat wil nu ook dáár schadeclaims vorderen.
Je kunt je afvragen of je wel smaad pleegt als je iemands naam noemt als die in een gerespecteerd TV-programma zo gepresenteerd wordt. De meeste mensen zullen te goeder trouw aannemen dat de BBC de juiste persoon aanwees, lijkt me. Dat de BBC fout zit, is duidelijk – en daarom betaalden ze zelf ook een fors bedrag. Maar zitten daarmee de twitteraars ook fout? In dit geval denk ik het wel, omdat de BBC niet zelf de naam van McAlpine noemde. Maar wat nu als de BBC dat wél had gedaan? Dan ontbreekt volgens mij de bij smaad vereiste kwade opzet. Maar dat even terzijde.
In Nederland hebben we een paar rechtszaken gehad over de vraag hoe openbaar Hyves of MSN nu eigenlijk was. Smaad kan namelijk alleen in het openbaar gepleegd worden. Uit deze uitspraken kun je halen dat een LinkedIn-groep waar iedereen zomaar lid van kan worden, openbaar is maar een MSN-chatlijst waarbij een, eh, deurbeleid wordt gevoerd niet. Een Twitteraccount zonder slotje zou volgens deze criteria ook openbaar zijn.
De insteek van het aantal volgers om te bepalen hoe veel schade je doet, vind ik wel een creatieve. En er zit wel in: als jij 5 man een smadelijke mededeling doet of 5000, dan maakt dat nogal uit in impact. En als je concreet weet hoe veel mensen de mededeling hebben gehad, dan ligt het ergens wel voor de hand om de schadevergoeding te relateren aan dat aantal. Maar het zal al snel leiden tot de vraag: bij welk aantal volgers slaat het om en word je een ‘grote’ smaadpleger? Of moeten we zeggen, de boete voor smaad is 5 euro per volger?
Arnoud