Mag de politie je systeem patchen na een malware infectie?

De FBI gaat nu netwerken van privépartijen patchen, las ik (vrij vertaald) bij Schneier’s blog. Het gaat om honderden met malware geïnfecteerde Microsoft Exchange-servers, waar webshells (commandoregel-toegang op afstand) op waren geplaatst. Nadat de federale politie daartoe door een rechtbank was gemachtigd, gaf zij al deze servers een speciaal commando waarmee de kwaadaardige code werd gewist. Dat gaf dus ophef, want men passeerde zo het eigen IT-beleid van die organisaties. En hoezo mag de politie überhaupt bij mensen thuis dingen komen fixen?

Over een week gaat de politie bij ons Emotet wissen van een miljoen computers wereldwijd, dus dit is lekker actueel. Ik zei toen dat dat mocht, want wij hebben artikel 125o Wetboek van Strafvordering:

Indien bij een doorzoeking in een geautomatiseerd werk gegevens worden aangetroffen met betrekking tot welke of met behulp waarvan het strafbare feit is gepleegd, kan de officier van justitie dan wel indien deze de doorzoeking verricht, de rechter-commissaris bepalen dat die gegevens ontoegankelijk worden gemaakt voor zover dit noodzakelijk is ter beëindiging van het strafbare feit of ter voorkoming van nieuwe strafbare feiten.

De doorzoeking vond hier plaats in de centrale server, en via die server vind je dan ook de clientsoftware bij de slachtoffers thuis. Dat zijn “gegevens met behulp waarvan het strafbare feit is gepleegd”, zodat de politie die mag wissen (ontoegankelijk maken).

In de VS moet de FBI het doen met Rule 41, waarmee men algemeen gezegd warrants oftewel bevelen mag halen om bewijs of contraband mee te nemen, illegale voorwerpen in beslag te nemen of mensen op te halen. In het jargon, een search & seizure – zoeken en inbeslagname. Onder deze Rule heeft men nu de warrant gekregen om op al die Exchange-servers binnen te dringen en daar de wis-instructie te geven. En dat is wat vreemd, want oké ze zouden fysiek langs mogen gaan en al die servers meenemen met zo’n bevel maar dat blijft wat anders dan een stukje informatie daarop aanpassen.

Niet gek dus dat vele mensen op de achterste benen staan. Het gaat ook verder dan eerdere zaken waarbij de FBI botnets verwijderde: daar kwamen de geïnfecteerde computers naar de inbeslaggenomen server toe voor nieuwe instructies, en men kon toen vrij eenvoudig “wis jezelf” teruggeven. Dat is toch wat anders dan actief inloggen bij die clients en daar een wis-instructie geven.

Arnoud