Kun je ook per ongeluk een auteursrecht schenden?

copyright-symbol-printed.pngEen lezer vroeg me:

Kun je ook per ongeluk een auteursrecht schenden? Ik dacht altijd dat je pas strafbaar was als je met opzet (of zelfs voorbedachte rade) iets deed. Maar ik heb per ongeluk een plaatje gebruikt dat ik niet had moeten gebruiken, en ik krijg nu meteen een rekening! Kan dat zomaar?

De term ‘strafbaar’ is hier wat ongelukkig. Auteursrecht is zowel civiel onrechtmatig als strafbaar, hoewel in de praktijk er geen handhaving plaatsvindt vanuit het strafrecht (al meer dan 15 jaar staand beleid OM).

Opzettelijke inbreuk op auteursrecht is strafbaar (art. 31 Auteurswet). De term ‘opzet’ impliceert daarbij dat men bewust bezig moet zijn geweest een auteursrecht te schenden. Men wist (of moest weten) dat de handeling inbreukmakend was. Het maakt niet uit of men een vooropgezet plan had (voorbedachte rade).

Echter, in het civiel recht moet je de schade vergoeden als je onrechtmatig handelt. Opzet is daarbij niet vereist. Je kunt ook per abuis onrechtmatig handelen, bijvoorbeeld door iemands auteursrecht te schenden. Als je dus per ongeluk een auteursrecht schendt, moet je de rechthebbende vergoeden maar er zal geen strafrechtelijke aansprakelijkheid ontstaan.

Natuurlijk moet die rekening wel reëel zijn: de rechthebbende mag niet zomaar een bedrag uit de lucht (of willekeurige prijslijsten of richtprijzen) plukken. Maar in theorie klopt het – schenden is betalen. Ook bij ongelukjes.

Arnoud

Zitten fabrikanten Android zonder GPL-distributierecht voor Linux?

android-open-source.pngOmdat de code van besturingssysteem Android niet (volledig) openbaar is en gepubliceerd wordt, vervalt het recht voor veel fabrikanten om Androidtoestellen te verkopen, meldde Nu.nl gisteren. Men baseert zich op Florian Mueller, die het weer uit de VS haalde.

Het pijnpunt zit hem in artikel 4 van de GPL:

You may not copy, modify, sublicense, or distribute the Program except as expressly provided under this License. Any attempt otherwise to copy, modify, sublicense or distribute the Program is void, and will automatically terminate your rights under this License.

Op zich geen gekke clausule: je moet je aan de licentie houden, en doe je dat niet dan vervalt de licentie en mag je helemaal niks meer.

Mueller’s zorg is gebaseerd op de boude statement dat “virtually every Android OEM … was out of compliance at some point”, oftewel iedereen die Android uitlevert heeft ooit wel een keer een hoekje van de GPL geschonden en is daarmee zijn licentie kwijtgeraakt. Waar hij dit op baseert, weet ik niet. Het gaat me wat ver om te zeggen “iedereen zal wel een keer de licentie geschonden hebben”, hoewel het me zou verbazen als de meerderheid van Android-leveranciers zich perfect aan de GPL houdt.

De lastige consequentie van de GPL schenden is wel dat je het distributierecht kwijt bent totdat je van alle relevante auteursrechthebbenden hernieuwde toestemming hebt gekregen. Dat zegt in ieder geval de Sofware Freedom Law Center, de handhaver van de GPL. En bij Linux is het zo goed als onmogelijk die toestemming te vragen, want er zijn honderden zo niet duizenden auteurs met minstens één regel creativiteit in de Linuxkernel.

Dit principe is echter nog nooit bij de rechter getest, en eerlijk gezegd gaat het me wel érg ver. Volgens mij kun je gewoon opnieuw de Linuxkernel downloaden, en dan krijg je daar een nieuwe licentie bij. Die nieuwe licentieverlening staat los van je eerdere schending. En als dat al te bijdehand klinkt: wacht dan eventjes tot er een nieuwe major release uit is en ga dan netjes daarmee werken. Ik kan me níet voorstellen dat een rechter zal zeggen “u had de licentie op versie 2.3.12 geschonden, dus versie 2.6 mag u niet gebruiken”. Die twee licenties zijn weliswaar inhoudelijk identiek maar gaan over duidelijk verschillende programma’s.

Oh, en open source is nu echt mainstream: GPL-licentieruzies halen Nu.nl.

Arnoud