Medewerkers van Google luisteren gesprekken mee die Nederlanders voeren met hun slimme Google-assistent, zonder dat Google daar vooraf duidelijkheid over geeft. Dat meldde de NOS vorige week. Het gaat om fragmenten van gesprekken die door de AI-assistent niet werden verstaan; een mens maakt dan een transcriptie waar de AI van kan leren. Vanuit technisch perspectief volkomen normaal, als een AI een fout maakt dan is menselijk bijleren de enige manier om dat op te lossen. En zo te lezen gaat het om fragmenten zonder verdere koppeling aan Google ID of feedback naar je interesseprofiel. Desondanks een relletje, ik denk omdat mensen zich nu beseffen dat zo’n kastje niet gewoon een slim ding is dat je verstaat, maar een microfoon met héle lange kabel waar gewoon mensen een koptelefoon bij opzetten. Is dat nou erg?
De zaak is aan het rollen gekomen omdat een Google-medewerkers fragmenten deelde met de NOS, omdat “het belangrijk is dat mensen beseffen dat er mensen meeluisteren”, zo stelt de anonieme Google-medewerker. Nieuwswaardig was dat zeker: een hoop mensen blijkt ineens zeer verbaasd en geschokt dat er dus kennelijk meegeluisterd wordt.
Maar zoals gezegd, “meeluisteren” is een groot woord. Er zit niet ineens een man met gleufhoed en koptelefoon de hele dag gezellig te luisteren. Er worden fragmenten geüpload naar Google waar medewerkers dan een transcriptie van maken, zodat de spraakherkenning-engine opnieuw getraind kan worden. Daarbij gaat het echt alleen om algemene, veel gebruikte termen – met de bijnaam voor je geliefde of de geluiden van het ontbijt kan Google Home toch niets.
Maar ja, meeluisteren is het. Want er is dus wel een mens dat dat gesprek beluistert, ook al is dat met complete desinteresse en uitsluitend gericht op een betere herkenning van “uitsluitend” met Goois of Limburgs accent, of iets dergelijks. Ik snap dus desondanks de ophef wel. Je koopt zo’n kastje inderdaad omdat je wil dat er iemand meeluistert en dingen doet met wat je zegt – dat is de sales pitch van het apparaat. Maar de ‘iemand’ is dan een kastje, een apparaatje, een digitale butler. Niet een medewerker. In een winkel vind ik het ook fijn om de prijs van een pot pindakaas te kunnen scannen, maar dan wil ik niet een medewerker achter me hebben staan die zegt “oh de pot van een liter is in de bonus”. Of zelfs maar die glazig meekijkt. Dat is niet de afspraak bij het gebruik van zo’n apparaat.
Mag dat? De NOS vertelt:
Mensen die Google Home of Assistent installeren worden er niet op gewezen dat mensen de spraakopdrachten af kunnen luisteren. Wel staat in de algemene voorwaarden van Google dat het bedrijf “audiogegevens” verzamelt. Dat deze kunnen worden afgeluisterd door mensen, en dat er per ongeluk ook andere gesprekken kunnen worden opgeslagen, blijft onvermeld.
De juridische discussie is dan, is hiermee mensen “duidelijk en in eenvoudige taal” uitgelegd dat dit kon gebeuren? Ja zal Google zeggen, het staat in de privacyverklaring en die moet je gewoon even lezen. Plus je weet dat die apparaten meeluisteren dus dan is het raar om ineens te zeggen, ik wilde niet dat hij meeluisterde.
Hier wreekt zich dan het verschil tussen juridische compliance en de praktijk. Ik geloof graag dat die zin over audiogegevens verzamelen voldoet aan taalniveau B2 van het Europees Referentiekader Talen en dus “duidelijk en eenvoudig” is, in de zin dat mensen de term “audiogegevens” kennen. Maar het gaat natuurlijk om de implicaties, kunnen overzien hoe ver het gaat met dat verwerken van audiogegevens. En dat is waar de ophef vandaan komt, ook bij mensen die superveel delen op social media (de standaard tegenwerping als mensen bij Google klagen over privacy), je hebt een bepaalde verwachting van privacy en die wordt geschonden.
Arnoud