Ik beken: ik ben lid van een kartel

benzinepomp-prijs-vast.pngJa, echt waar. Ik maak mij schuldig aan het afstemmen van feitelijke gedragingen met andere ondernemingen, wat ten gevolge heeft althans ertoe strekt dat de mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan wordt verhinderd, beperkt of vervalst (art. 6 Mededingingswet). Ook kan deze afstemming de mededinging binnen de gemeenschappelijke Europese markt verhinderen, beperken of vervalsen (art. 81 EG-Verdrag).

Mijn enige excuus: ik moet wel, want de Nederlandse wetgever verplicht mij om lid te worden van dit kartel. Op grond van de Wet op de vaste boekenprijs ben ik namelijk een uitgever, en daarmee verplicht om een vaste prijs voor mijn boek vast te stellen. Alle Nederlandse boekhandels zijn eveneens verplicht om die prijs aan te houden.

Het idee achter de vaste boekenprijs is, kort gezegd, dat uitgevers daardoor meer boeken zullen uitgeven in plaats van alleen bestsellers. Niet dat ik nu ineens van plan ben om boeken van anderen uit te geven (laat staan boeken die kennelijk niemand wil lezen), maar goed ik ben dan ook geen grote uitgever. Het gekke is, in de wet staat nergens dat uitgevers de winst die ze halen met de vaste boekenprijs moeten investeren in het opbouwen van een pluriform cultureel verantwoord aanbod. Dus hoe deze wet hiertoe zal leiden, is me volstrekt onduidelijk.

Verder gaat deze wet er vanuit dat het uitgeven van boeken een kostbare en riskante onderneming is. Dat was twintig jaar geleden misschien zo, maar tegenwoordig kun je via print-on-demand en internetuitgeverijen de risico’s behoorlijk beperken. Internetboekhandels slagen er prima in om de long tail van relatief slecht verkopende boeken aan de man te brengen, ook -of vooral- in landen met een vrije boekenprijs.

Waarom niet gewoon een subsidie voor cultureel verantwoorde boeken? Dat is een veel directer middel om te stimuleren dat bepaalde boeken er komen. Bij andere vormen van kunst is dit al gebruikelijk. Voor non-fictie ligt dat misschien iets lastiger, maar uit onderzoek van het CBP blijkt dat het aanbod van non-fictie boeken relatief toeneemt bij afschaffing van de vaste boekenprijs.

Gelukkig voor u mag ik als uitgever regelmatig kortingen geven aan kopers van mijn boek.

Ziet er iemand voordelen in een vaste boekenprijs?

En heeft u al vooringetekend op mijn boek?

Arnoud