Moet piloten laseren echt apart strafbaar gesteld worden?

lasergun.pngEen lezer vroeg me:

Ik las net Piloten willen laserstraal strafbaar stellen bij Nu.nl en vraag me dan af of er nu echt voor elke vandalistische actie een compleet nieuwe wet verzonnen moet worden alvorens het strafbaar is? Er zijn toch zeker wel algemene wetten (“gij zult het leven van anderen niet onnodig in gevaar brengen”) van toepassing op dit soort zaken?

Nee, er zal toch echt een apart wetsartikel moeten komen dat zegt “Het is verboden bestuurders van een vliegtuig met een laserstraal aan te stralen” voordat de politie hiertegen kan optreden. Het uitgangspunt van strafrecht is dat iets alleen strafbaar is als het expliciet in de wet staat. Dit heet “lex certa” oftewel rechtszekerheid; je moet kunnen opzoeken of iets verboden is.

Natuurlijk is het strafbaar om een vliegtuig neer te laten storten. Maar niet elke laserstraal leidt tot een neergestort vliegtuig. En zelfs als je het gooit op “poging tot laten neerstorten” zul je moeten bewijzen dat de dader die intentie had. Met een apart wetsartikel specifiek over laseren is de bewijslast een stuk eenvoudiger. Om diezelfde reden is er een expliciet artikel dat het vasthebben van een mobiele telefoon in de auto strafbaar stelt, hoewel er al een algemeen artikel is dat zegt dat je het verkeer niet in gevaar mag brengen.

Afhankelijk van de formulering zou dit wel eens als bijeffect kunnen hebben dat piloten niet meer mee mogen doen aan lasergame-wedstrijden. 🙂

Arnoud

15 reacties

  1. De vraag lijkt allereerst of het om doelgerichte acties gaat (bijv. van jongelui die op school horen te zitten of aan het solliciteren zouden moeten zijn) of dat het om incidenten gaat met verdwaalde stralen. Veel wijst op de eerste optie.

    Bij opzet moet er toch zeker een kapstok wetsartikel te vinden zijn? Anders maken.

  2. Dit is toch allemaal heisa om een enkele scholier of groepje scholieren die na de zomer gewoon weer iets nuttigs gaat doen? Of het nu wel of niet makkelijk voor de rechter te krijgen is, doet niet terzake, een goed gesprek van Oom Agent met de raddraaiers en eventueel hun ouders lost dit beter op dan een wet.

    Ik snap dat Arnoud graag overal een wet voor ziet komen, heeft hij weer meer werk, maar het moet niet te gek worden.

  3. Als “oom agent” het ziet weet ie er vast wel raad mee. Maar dat zal hier het probleem zijn. Betrap ze maar eens.

    Dat is vast ook de reden voor de vraag naar wetgeving. Publicititeit. In de hoop dat de ongrijpbare daders (of hun directe omgeving) inzien dat dit toch wel tamelijk kortzichtig en gevaarlijk gedrag is.

  4. Leuk, zo’n wet, heel zinnig. Maar hoe ze ’t willen gaan handhaven? Oke, als je iemand er op betrapt is het makkelijk aanpakken, maar wanneer iemand het doet vanuit z’n tuin met schuttingen van 2 meter hoog gaat oom agent het echt niet zien?

  5. Vliegtuigen die ik vanuit de tuin kan zien, vliegen zo hoog dat de piloot niet meer te raken is. Het lijkt me alleen een probleem bij opstijgen en landen omdat ik dan de cockpit voor me kan hebben en dus kan mikken. En juist daar zijn vooral open plekken waar je gespot kunt worden met je laser. Dus daar valt wel te handhaven.

    Vermoedelijk zal het -als er al wordt gehandhaafd- neerkomen op “poging tot aanstralen” als ze iemand zien die een laser vastheeft en omhoog richt in de buurt van een vliegveld.

  6. We hebben geen wet op het gooien van bakstenen op auto’s vanaf viaducten.

    Je moet voorzichtig zijn met dit soort wetten voor heel speciale gevallen. Een verbod op het aanstralen van vliegtuigen met lasers impliceert dat het niet verboden is om andere voertuigen aan te stralen (auto’s, treinen etc.)

  7. Art. 165 Sr lijkt me eenvoudig uit te breiden met “luchtverkeer”:

    1. Hij aan wiens schuld te wijten is dat gevaar ontstaat voor het verkeer door mechanische kracht over een spoorweg, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de vierde categorie. 2. Indien het feit iemands dood ten gevolge heeft, wordt de schuldige gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.
    Het laseren van een piloot lijkt me “gevaar” op te leveren voor luchtverkeer. Mocht dat niet het geval zijn, dan is strafbaarstelling ook niet hard nodig.

    Art. 168 Sr is het artikel dat het strafbaar stelt om opzettelijk (onder meer) een luchtvaartuig te laten neerstorten. Art. 169 Sr stelt straf op het schuld hebben aan het verongelukken van een luchtvaartuig. Het valt misschien te verdedigen dat iemand die een piloot probeert te laseren dit doet met het voorwaardelijk opzet om het luchtvaartuig te laten neerstorten, zodat er sprake is van een strafbare poging tot art. 168 Sr. Voorwaardelijk opzet vereist onder meer dat er een “aanmerkelijke kans” is dat het laseren een ongeluk veroorzaakt. Uit de HIV-arresten blijkt dat de Hoge Raad een kleine kans niet als “aanmerkelijk” beschouwt. Het lijkt er daarom op dat art. 168 Sr hier geen uitkomst biedt.

  8. @Piet: zou het niet onder art. 162a kunnen vallen?

    Hij die opzettelijk op een luchthaven een luchtvaartuig buiten bedrijf of enige voorziening vernielt, onbruikbaar maakt of beschadigt, dan wel de diensten op een luchthaven verstoort

    Laseren zou je kunnen zien als verstoren van de diensten.

  9. Maar worden die diensten “op een luchthaven” verstoord? Er valt in ieder geval wel iets voor te zeggen.

    Wel is het ook nodig dat “daarvan gevaar voor de veiligheid van de luchtvaart te duchten valt”. Hoe ernstig dat gevaar moet zijn weet ik niet, maar 9 jaar gevangenis is best lang 😉

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.