Een lezer vroeg me:
Een paar jaar geleden heb ik een naam bedacht voor mijn IT-bedrijf. Dat was nogal een klus, want de naam mocht natuurlijk niet al ergens bestaan en ik wilde zeker weten dat deze geen enkele betekenis in welke taal dan ook had. Uiteindelijk is het me gelukt, en ik werk nu al een paar jaar tot volle tevredenheid onder deze naam. Alleen, nu kwam ik er laatst achter dat een gebruiker op Youtube een account heeft aangemaakt met precies mijn bedrijfsnaam. Hij biedt daar nogal puberale filmpjes aan. Ik ben daar niet blij mee want straks denken klanten dat ik dat doe, en dat kost me mijn reputatie. Wat kan ik hiertegen doen?
Dit zal lastig worden vrees ik. Juridisch gezien heeft de vraagsteller een handelsnaamrecht, hij drijft immers een bedrijf onder die naam. Daarmee kan hij concurrenten verbieden een handelsnaam te kiezen die verwarring oproept met zijn handelsnaam. Maar: ís het wel een concurrent die daar op Youtube actief is? Is die persoon überhaupt wel commercieel bezig? Als het echt een puber blijkt die gewoon voor hem grappige filmpjes online zet, kun je als handelsnaamhouder weinig tot niets doen lijkt me zo.
Als de vraagsteller deze naam ook als merk laat vastleggen, staat hij iets sterker. Dan kun je namelijk ook tegen nietcommercieel gebruik van je merk optreden, mits dat afbreuk doet aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. In principe kun je dan dus een claim indienen bij Youtube. Het bedrijf noemt dat namesquatting (naamkraken) en schrijft daarover:
Using someone else’s trademark in a username, in and of itself, is not necessarily infringing. However, if there is content on your user page that would confuse viewers into believing that the trademark owner created or sponsors your page or content, then the trademark owner’s rights are likely being infringed and we will need to reclaim your username. So it’s important to be sensitive to other people’s trademark rights when choosing a username.
Het bedrijf zal dus -na succesvolle merkregistratie- moeten aantonen dat deze gebruiker verwarring oproept over de afkomst van de informatie. Als het inderdaad waarschijnlijk is dat mensen gaan denken dat dit Youtubekanaal van dit bedrijf is, dan zou een claim bij Youtube wel succes moeten hebben. Maar het lijkt me sterk dat dat in het algemeen lukt: ik zie dat alleen gebeuren als het kanaal wordt gebruikt voor commerciële filmpjes of reclame voor een bedrijf.
Arnoud
Een les die je uit dit verhaal kunt leren is om, zodra je je unieke bedrijfsnaam hebt bedacht, zelf maar even YouTube, Twitter, Blogspot, etc. accounts aan te maken. Ook al gebruik je die verder nooit.
(Maar tenzij een YouTube-account overduidelijk een “official channel” is, denk ik nooit, zelfs niet voor een halve seconde, dat het enig verband heeft met een gelijknamig bedrijf/persoon. Bedenk ook dat het feit dat jij weet dat jouw naam uniek is, niet betekent dat iedereen dat weet.)
Misschien een dom idee, maar kan je betreffende gebruiker niet gewoon vriendelijk vragen of hij misschien zijn username wil veranderen of even in zijn persoonlijke informatie zetten dat hij niks met je te maken heeft? Ik weet dat je je username niet kan veranderen op Youtube maar hij zou een nieuwe account aan kunnen maken en zijn video’s opnieuw uploaden. Als het je zoveel waard is zou je kunnen aanbieden om dat voor hem te doen. Natuurlijk lastig als het een paar honderd filmpjes zijn. Waarschijnlijk is dit wel een beetje veel om te vragen van iemand en er is natuurlijk de kans dat het Streisand effect gaat plaatsvinden.
“ik zie dat alleen gebeuren als het kanaal wordt gebruikt voor commerci?le filmpjes of reclame voor een bedrijf“
Is het niet voldoende als er verwarring optreedt? Als de vraagsteller schroefjes maakt, en tussen de honderd clipjes van de naamgenoot zit ook iets over puberale schroefjes, hoeft een argeloze bezoeker alleen maar bij dat ene clipje uit te komen om verward te raken.
@Branko: Het Handelsnaamrecht ageert, kort gezegd, primair tegen ander handelsnaamgebruik van jouw naam, helaas..
Verder zou ik YouTube vragen of zij bereid zijn de naam te wijzigen als de gebruiker met de wijziging instemt, en vervolgens een ‘kant en klaar’ voorstel voorleggen aan de gebruiker, waar hij alleen nog maar ‘ja’ op hoeft te zeggen. #Tip: neem een klein geldbedrag aan ‘onkosten’vergoeding in het voorstel op, geef in het voorstel aan dat je zelf als handelsnaamrechthebbende geen kwade bedoelingen hebt jegens de persoon in kwestie. Zo’n geldbedrag maakt dat een stuk geloofwaardiger.