Mijn werkgever wil me op social media neerzetten, moet ik daaraan meewerken?

Een lezer vroeg me:

Mijn werkgever (een mkb-bedrijf met 14 man) wil dat wij allemaal onszelf op internet zetten. Op de bedrijfswebsite “zodat de klant weet wie er langskomt” en ook op social media, om onszelf te promoten. We moeten zelfs meedoen aan discussies op Linkedin. Na wat geruzie heeft een collega voorgesteld dat we toestemming geven (of niet) maar volgens mij is dat niet rechtsgeldig. Hoe moet het nu wel? Wanneer kan de werkgever dit verplichten?

Inderdaad is in beginsel toestemming van een werknemer niet rechtsgeldig. De AVG eist dat die vrijwillig wordt gegeven, en een werkgever die iets vraagt, dat komt altijd toch een tikkeltje gedwongen over. “Wil jij even die klant terugbellen” is geen vraag maar een bevel, beleefd geformuleerd. Dus vandaar dat je als werkgever niet met toestemming moet werken.

Als werkgever kun je wel mensen dingen opdragen die gewoon hun werk zijn. Dat is dan hetzij de grondslag uitvoering overeenkomst (het is nodig voor het werk) hetzij het eigen belang van de werkgever. In het eerste geval moet het dan echt nodig zijn voor het werk, in het tweede geval moet je als werkgever ook een belangenafweging maken of de privacy van de werknemer niet in het geding komt en hoe je dat kunt voorkomen.

Wanneer iets ‘nodig’ is voor het werk, is natuurlijk een stukje inschatting. Ik vind bijvoorbeeld dat iemand met een buitendienst-functie al snel met zijn foto op internet gezet kan worden, zodat de klanten weten wie er langskomt of met wie ze te maken hebben. Anno 2019 hoort dat gewoon bij het werk – uitvoering overeenkomst. Dit moet; ga op de foto en wel nu. Als vuistregel: vind je als werkgever dat je dit als dienstbevel kunt opdragen.

Promotie op social media is een belang van de werkgever, je wilt als bedrijf jezelf goed op de kaart zetten. Je hebt dan mensen nodig om je bedrijf te laten zien. Ik vind dat geen noodzaak voor het werk; poseren voor een foto is niet echt wérken. Ik vind niet dat ik mensen dat kan opdragen, dus daarom zou ik dit onder het kopje eigen noodzaak rekenen. Dan zeg ik, dit is wel heel belangrijk voor het werk dus ik wil als werkgever graag dat je dit doet, maar ik houd wel rekening met je persoonlijke levenssfeer.

Als werkgever moet je dan kijken hoe je uitkomt met de privacybelangen van de werknemer. Ik zou dan bijvoorbeeld kijken of de foto wellicht op de rug kan, of het gezicht wat geblurd kan worden et cetera. Vragen “vind je dit goed” is ook een goede maatregel in die context, en mensen die niet willen doen niet mee zonder verdere gevolgen. Daarmee zou het privacybezwaar minimaal moeten zijn.

Bij online discussies (zoals in Linkedingroepen) is dit iets lastiger. Je kunt daar moeilijk aan meedoen zonder naam, functietitel en foto. Dat is nu eenmaal de mores daar, en het heeft voor het bedrijf ook weinig zin als daar “Wim B” zonder functietitel en een chihuahua als foto gaat meedoen. De belangenafweging is dan ingewikkelder, ik weet eerlijk gezegd geen privacy-respecterende maatregelen in de situatie dat je met naam en foto het publieke domein moet betreden.

Dus ik denk dat je daar niet aan ontkomt het te moeten rechtvaardigen onder die noodzaak van het werk. Is het iemands werk om op Linkedin vragen te gaan beantwoorden? Zo ja, dan moet hij dat dus doen. En zo nee, dan kan het alleen op basis van vrijwilligheid – maar hoe je dat inkleedt als werkgever, dat zie ik niet.

Arnoud

17 reacties

  1. Als onderdeel van het beperken van de impact voor de werknemer zal de werkgever hiervoor ook apparatuur en tijd beschikbaar moeten stellen. Dus niet verwachten dat een werknemer het thuis na het werk doet. Hiermee is de werknemer over andere sites weer iets minder te volgen.

  2. Één van mijn eerdere werkgevers verzocht ook het personeel om een LinkedIn profiel aan te maken. Dat heeft iedereen toen gedaan en bijna niemand keek er vervolgens naar om. Een paar maakten er actief gebruik van.

    Vervolgens wel de situatie dat als één van die inactieven zijn of haar profiel bijwerkte, iedereen een update kreeg dat dit was gebeurd en meteen het gerucht de ronde deed dat deze persoon aan het soliciteren was. Wat meestal nog waar bleek te zijn! Super handig voor de werkgever dus, maar voor je privacy en zelfs je professionele positie niet echt handig.

    Dus als je al aan Linkedin begint, werk het dan regelmatig bij, zodat het voledig up to date blijft. Dan geef je niets weg als je het update omdat je je profiel in je CV hebt gezet.

  3. FF één opmerking eruit halen: Ik vind dat geen noodzaak voor het werk; poseren voor een foto is niet echt wérken.

    Ik ken hele volksstammen die hun geld verdienen met eigen foto’s , en goed ook. Dus noem ik het werken. Komt bij dat ik daar dan ook goed voor betaald wil worden en dat ik e.a. dan ook in werktijd wil doen.

  4. Hoe zie je gelet op de AVG je rol als werkgever in zo’n geval? Sta je echt helemaal buiten de persoonsgegevensverwerking door LinkedBook en FaceIn? Ben je niet op z’n minst mede-Verantwoordelijke? Dat heeft consequenties voor je aansprakelijkheid en je verplichting om een en ander netjes binnen de kaders van de AVG te laten plaatsvinden. Dat lijkt me op z’n zachtst gezegd een uitdaging en in de praktijk schier onmogelijk.

  5. “Wim B” zonder functietitel en een chihuahua als foto

    Geen idee wie je daarmee bedoelt. 🙂 Mijn profielfoto is bebaarde mij met een hoed op.

    Maar nu zullen veel werknemers wel meerdere social-media-accounts hebben. (SMA) Kan een werkgever eisen dat deze accounts gekoppeld worden aan een bedrijfsaccount? Kan het gebeuren dat een werkgever vraagt om toegang tot je LinkedIn account zodat ze soms namens jou posts kunnen plaatsen of namens jou in LinkedIn groepen reageren als jij weer twee weken in Italië zit te bakken in de zon? Kan een werkgever aanpassingen eisen aan je SMA accounts die hem niet bevallen?

    Stel, als rasechte Amsterdammer en Ajax-fan sta je op Facebook in je rood-witte hemdje en doe je mee aan diverse Ajax-gerelateerde discussiegroepen op diverse media. En dan ga je in Rotterdam werken bij een baas die een echte Feyenoord-fan is en pas jouw passie voor Ajax ontdekt nadat je al enkele jaren in dienst bent. (B.v. een nieuwe eigenaar van het bedrijf.) Kan de werkgever, die veel Rotterdammers als klant heeft dan eisen stellen dat je je profielen aanpast en je Ajax-koppelingen verbergt?

    Het voelt een beetje als een werkgever die zegt dat je buiten werktijden niet naar de kroeg mag omdat je presentabel moet blijven voor het bedrijf. De eis tot controle over je Sociale Media heeft hetzelfde effect. Zeker als een werkgever eisen gaat stellen aan je profiel…

    1. Als het gaat om werkgerelateerde dingen, dan kan je werkgever inderdaad eisen dat je je daar gedraagt zoals bij hem betamelijk is. Ik zou een adviseur van mijn kantoor niet in t-shirt naar een klant willen laten gaan (of het is een zeer nerdy techbedrijf, dan weer wel). Maar ik kan mijn mensen niet verbieden in het weekend in t-shirt op social media te verschijnen, dat heeft niets te maken met het werk.

      Je passie voor een voetbalclub staat normaliter los van het werk. Ga je echter werken bij Feyenoord zelf, dan kunnen ze wel vragen je Ajax-uitingen in het openbaar te beperken. Ik was ooit bij een Mercedes-dealer waar de medewerker met een Opel werd gevraagd niet voor het pand te parkeren (de rest had Mercedessen en mocht bij de vooringang staan). Dat lijkt me terecht.

      1. Maar mag een adviseur van jou in een oud Def Leppard t-shirt op de foto staan in zijn LinkedIn profiel met koppeling naar jouw bedrijf? 😉

        Maar laat ik een interessante vraag stellen! Een werkgever heeft (zoals ikzelf) een website onder zijn eigen naam die hij koppelt aan al zijn sociale media. Daarin schrijft hij af en toe posts voor een wijd publiek. (Bijvoorbeeld Business is War – creating CGI art. (redelijk SFW) waarmee het bijna een 18+ website wordt…) Mag een werkgever verbieden dat een werknemer op de eigen site dergelijke posts plaatst? Of verbieden dat hij zijn prive-site koppelt aan eigen sociale media?

        Want uiteindelijk ontstaat er tegenwoordig een groot, grijs gebied tussen werk en privé. Mensen gebruiken hun sociale media om b.v. partners te vinden, te praten over hun seksuele voorkeuren, politieke gedachtes en nog veel meer. Maar door de koppeling van persoonsgegevens tussen al die sociale media zou misschien het Grindr-profiel van een zekere Bart in combinatie met zijn Facebook pagina terecht kunnen komen bij de passagiers van de bus die hij dagelijks bestuurt voor zijn werkgever…

        Ik vraag mij overigens af of ik als medewerker van Mercedes wel een Opel sleutelhanger aan mijn riem mag laten hangen… 😀

      2. En hoe zit dat met adressen? Je hebt in Rotterdam bijv. de Ajaxstraat. Nu is die straat niet vernoemd naar de club, maar stel, je zou bij Feyenoord gaan werken, mag de werkgever je dan vragen te verhuizen? 😉

        1. Ik denk niet dat een werkgever complete adressen van medewerkers mag delen met zijn klanten of partners. 🙂

          Geeft wel aan dat de straatnaamcommissie in Rotterdam weet welke club beter is… 😛

          Toch blijkt die straatnaam voor enkele Rotterdammers wel erg gevoelig… Ik vraag mij zelfs af hoeveel Rotterdammers een bepaald schoonmaakmiddel weigeren te gebruiken. Mag een Rotterdams bedrijf overigens zijn schoonmakers verbieden om dat product te gebruiken? 😀 En kun je het wel kopen in de locale supermarkten? 🙂

  6. ‘Ik vind bijvoorbeeld dat iemand met een buitendienst-functie al snel met zijn foto op internet gezet kan worden, zodat de klanten weten wie er langskomt of met wie ze te maken hebben’

    Meen je dit echt? Denk er eens goed over na! Waarom is het nodig? Als de klant dit belangrijk vindt, dan is hij waarschijnlijk een (onbewuste) racist/sexist/ageist. Hij wil met een kundige medewerker spreken, en het zou niet mogen uitmaken of dat oude Jan of jonge Achmed of veertiger Marlies is. En als je zegt: dan weet de klant dat de persoon die op bezoek komt echt iemand van het bedrijf is, en niet een oplichter, dan zeg ik: dat komt niet door de giecheltoets.

    Serieus: wat is het OBJECTIEVE nut van foto’s van werknemers op internet? ‘De baas denkt dat de klant het graag wil’ is niet voldoende.

    Het is niet omdat het technisch kan, en omdat velen het doen, dat het juist/terecht/verdedigbaar is . Jouw argument ‘Anno 2019 hoort dat gewoon bij het werk’ is een cultureel argument.

    Want als werknemer heb je er wel degelijk nadeel van. Stel dat je als bijbaan een hoogbetaald beleggingsadviseur bent? Moeten de klanten die je googlen dan ook kunnen zien dat je receptionist bij een of ander industrieel bedrijf bent? Lijkt me niet goed voor je beleggingsadviseurstatus.

  7. Hoe kan je hier als werkgever, de noodzaak van bewijzen? (Lees je kan als bedrijf niet overleven als het niet gebeurd.)

    AVG 5.1.c) toereikend zijn, ter zake dienend en beperkt tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt („minimale gegevensverwerking”);

  8. Lees nog even wat de Autoriteit Persoonsgegevens hierover op de website zegt: U mag alleen een foto van een medewerker op uw website plaatsen als u daarvoor een grondslag heeft. In veruit de meeste gevallen zal dat toestemming van de afgebeelde medewerker zijn. Dit geldt ook voor filmpjes waarbij medewerkers herkenbaar in beeld komen. Als je hiervoor de grondslag gerechtvaardigd belang wil gebruiken zal je moeten aantonen dat het voor de werkgever NOODZAKELIJK is dat de foto’s geplaatst worden en dat het privacybelang van de werknemer dit niet in de weg staat. Ten eerste is het niet noodzakelijk, en ten tweede staat het privacybelang van de werknemer dit wel in de weg. Het gerechtvaardigd belang kan dus geen grondslag vormen. De werkgever kan dit dus alleen met toestemming doen, en dat is lastig in een arbeidsrelatie.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.