‘TikTok dreigt thuiswerkende medewerkers met straf en ontslag’

| AE 13811 | Ondernemingsvrijheid | 9 reacties

Life-Of-Pix / Pixabay

Sociaal medium TikTok heeft medewerkers die fulltime thuiswerken gedreigd met ontslag, zo las ik bij Tweakers. Amerikaanse site The Information kreeg een interne memo van die strekking onder ogen, met onder meer de constatering dat als medewerkers te ver van een kantoor wonen, ze riskeren hun baan te verliezen. De stappen van TikTok zijn geen uitzondering in de techindustrie, en ik kreeg dan ook diverse vragen hoe dat ondertussen in Nederland is geregeld.

In 2021 werd het initiatiefswetsvoorstel “Wet werken waar je wilt” ingediend. Deze wet is aangenomen door de Tweede Kamer, maar is op dit moment nog steeds bij de Eerste Kamer in behandeling. Formeel is het dus nog steeds ‘maar’ een voorstel, maar het ligt in de verwachting dat het aangenomen zal worden.

Tot die wet er is, gelden de regels uit de Wet flexibel werken of Wfw. Ook hierbij geldt dat je een verzoek tot wijziging van je arbeidsplaats moet kunnen indienen, zij het dat je dan minstens een half jaar bij de betreffende werkgever in dienst moet zijn. Dat verzoek moet twee maanden van tevoren worden ingediend. En of het kans heeft? Bij de memorie van toelichting van de Wwwjw legt men uit:

De werkgever dient [onder de Wfw] uiterlijk een maand voor de beoogde ingangsdatum van het verzoek schriftelijk te reageren. Wanneer de werkgever dit niet doet, dan wordt het verzoek van de werknemer ingewilligd. Als het gaat om een verzoek tot wijziging van de arbeidsduur of werktijd, wordt dat verzoek tevens ingewilligd, als er geen sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen die zich hiertegen verzetten. De werkgever dient bij afwijzing van het verzoek te motiveren waarom sprake zou zijn van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Daarvan is volgens de Wfw onder meer sprake bij ernstige problemen op het gebied van de veiligheid of van roostertechnische aard.
Bij wijziging van de arbeidsplaats is er meer ruimte om te weigeren, er hoeft dan geen zwaarwegende grond te zijn. Een werkgever kan dus met een mager excuus een verzoek om thuiswerken weigeren. Maar als de Wwwjw van kracht wordt, dan geldt dus dezelfde hoge lat als bij arbeidsduur of werktijd. En hoe zou die zich vertalen naar de situatie van arbeidsplaats? Wederom de MvT:
Niet ieder bedrijfsbelang is aan te merken als een zwaarwegend bedrijfsbelang. Bij zwaarwegende bedrijfsbelangen moet worden gedacht aan economische, technische of operationele belangen die ernstig zouden worden geschaad indien het verzoek zou worden gehonoreerd, zo blijkt uit de wetshistorie. Aangaande aanpassing van de arbeidsplaats achten de initiatiefnemers het echter ook mogelijk dat het behoud van de sociale cohesie op de werkvloer een voldoende zwaarwegend bedrijfsbelang kan vormen op basis waarvan een werkgever een verzoek tot aanpassing van de werkplaats (gedeeltelijk) af kan wijzen. Ook de omstandigheid dat een werkgever in verhouding bijzonder zware lasten moet dragen om thuiswerken mogelijk te maken kan een grond zijn. Immers zal een werkgever dan vaak moeten voorzien in adequate arbeidsomstandigheden en digitale middelen om veilig en in lijn met onder meer privacywetgeving te werken. In sommige beroepsgroepen gelden nog zwaardere eisen, bijvoorbeeld omdat een beroepsgeheim aan de orde is.
Dit zijn stevige uitspraken, maar geen absolutismen: je kunt dus als werkgever niet zomaar roepen “wij hechten aan sociale cohesie dus iedereen werkt hier” of “dat is te duur”. Je zult dat moeten onderbouwen voor jouw specifieke bedrijf, in combinatie met de functie van de werknemer die erom vraagt. Misschien kunnen je programmeurs niet thuiswerken maar je verkoper wel, zeker als die toch driekwart van z’n tijd onderweg is om met relaties te spreken. Of de systeembeheerder, omdat die toch van 8 tot 8 in een dichte kamer werkt en prima via een vpn kan inloggen.

Het enkele feit “dat het onder corona kon” is expliciet benoemd als geen argument, en dat is logisch. In die periode moest iedereen extra flexibel zijn, zodat dingen mogelijk werden die eigenlijk niet wenselijk waren. Nieuwe verzoeken moeten dus worden beoordeeld op hun eigen merites.

Arnoud

Kun je op staande voet worden ontslagen als je de verkeerde coronatest hebt opgestuurd?

| AE 13486 | Ondernemingsvrijheid | 31 reacties

AlexandraKoch / Pixabay

Op staande voet ontslagen omdat je een van internet geplukte coronatest had opgestuurd naar je werkgever, kan dat? Een tandarts uit Spijkenisse dacht van wel, en gooide de assistente die een dergelijke test opstuurde meteen buiten. Die stapte naar de rechter om dit aan te vechten, en het vonnis geeft haar gelijk.

De werknemer had in januari dit jaar een foto van een positieve coronatest naar de werkgever gestuurd, alleen was die niet van haar. Brononderzoek (gokje: Google omgekeerd afbeeldingen zoeken) liet zien dat die foto al gepubliceerd was. Dat riekt naar kwade opzet: je wilt een dagje vrij, je googelt een positieve coronatest en stuurt die op als ziekmelding.

Door [verweerster01] is echter aangevoerd dat zij deze foto per ongeluk naar [de werkgever] heeft gestuurd. Ter zitting heeft [verweerster01] verklaard dat zij op 26 januari 2022 een zelftest op het werk heeft gedaan, dat die zelftest weliswaar wazig was, maar wel een positieve uitslag gaf, dat zij een foto van de zelftest had gemaakt maar de zelftest niet mee naar huis had genomen en dat zij door haar manager naar huis was gestuurd om een afspraak bij de GGD te maken. Terwijl ze telefonisch in de wacht stond bij de GGD ontving [verweerster01] het volgende Whatsappbericht van mevrouw [naam01] : “Hi, ineens was jij weg. Kun jij vandaag wel de pcr test zo snel mogelijk inplannen?? Heb jij een foto van de test?” . [verweerster01] heeft vervolgens de verkeerde foto toegestuurd .
Nader onderzoek aan de telefoon liet zien dat de werknemer acht foto’s van zelftesten op haar telefoon had staan, allemaal op diezelfde dag verkregen. Zij gebruikte deze foto’s naar eigen zeggen om een blog over corona mee te illustreren. Eén van de foto’s was op 26 januari 2022 om 08:49 uur gemaakt in de praktijk, hoewel deze foto er nogal vaag uitzag was dat nog wel te herkennen.

De rechter laat dan doorwegen dat de werkgever in een stress-situatie (wachtend bij de GGD op een coronatest) een vrij dringend beroep deed om nu een foto te sturen, en dat ze dan vanaf haar telefoon de verkeerde selecteert. Dat is een slordigheid, maar zeker niet op het niveau dat een ontslag op staande voet gerechtvaardigd zou moeten zijn.

Arnoud

 

Half miljoen boete voor man die overstapte naar concurrent

| AE 13483 | Ondernemingsvrijheid | 11 reacties

PeggyMarco / Pixabay

Een werknemer van een handelsbedrijf die overstapte naar een concurrent moet een half miljoen euro aan boetes betalen. Dat meldde RTL Nieuws dinsdag. Volgens de rechter schond hij zijn concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding. Dat was even schrikken voor vele lezers die in de ICT werken, want daar zijn zulke bedingen schering en inslag. Kan dat dan zomaar? Nou ja, dit is het recht: er kan veel, maar zelden zomaar. En dit is wel een uitzondering.

De man werkte sinds 2017 bij het Leidse handelsbedrijf West Coast Supply, dat twee jaar eerder was ontstaan na splitsing van het Amsterdamse handelsbedrijf Van Caem Klerks Group (VCKG). Hij stapte in 2020 over naar de andere helft van de splitsing, Van Caem, en benaderde vanuit daar oude zakenrelaties. Dat kwam bij de oude werkgever terecht, die daarop erg boos werd en met de boeteclausule ging zwaaien.

Het vonnis laat zien dat dit niet eeen heel normale zaak was. Zo lees ik dat de man de bedrijfscontacten meegenomen had op een usb-stick, wat toch iets anders is dan toevallig een oud contact tegenkomen op Linkedin of een klant die je mailt omdat hij je bij de nieuwe werkgever op de site zag staan. Ook zie ik dat na een bewijsbeslag de man vroeg een urgent privételefoontje te mogen plegen, waarna hij de bedrijfsjurist van zijn nieuwe werkgever belde, die een Sanderinkje deed: de laptop en telefoon van het werk bleken volledig gewist. Na de proeftijd werd er nog wat gegoocheld met een holding en een verkapt zelfstandige-constructie, als ik het goed lees.

Dat zijn allemaal dingen waardoor rechters niet heel goed gestemd je rechtszaak ingaan, zeg maar. De ex-werkgever zette dan ook grof geschut in: niet alleen het concurrentiebeding overtreden, maar ook de relatie-, geheimhoudings- en antironselbedingen en de boetes daarbij maximaal doorberekend. De verweren waren zeg maar niet heel sterk, ik lees in het vonnis alleen gepiep over formaliteiten zoals dat het beding in het Engels was geschreven en dat de bedingen zo onduidelijk zijn dat ze tegen de openbare orde zouden zijn (art. 3:40 BW). Ook kwam ineens het verwijt naar boven dat hij weggepest was, iets dat in tegenspraak bleek met wat bij het exitgesprek was besproken.

Toch gaat de rechter een stukje mee: het concurrentiebeding was wel erg lang, en wordt dus beperkt naar 12 maanden. (Normaal is het raar dat een onredelijk beding van een arbeidscontract zo wordt beperkt in plaats van geschrapt, want als werkgever heb je dan geen prikkel om iets netjes te regelen. Maar hier was het beding uitgebreid onderhandeld en besproken.) Voor de rest is er weinig genade: het optellen van de overtredingen levert volgens de letter van het contract een totale boete op van een miljoen euro.

Dat is alleen niet billijk voor de rechter, dus moet de man een half miljoen betalen. Dit is waar techneuten en juristen uit elkaar gaan: dat je met een keurige formule tot bedrag M komt en vervolgens vanwege je onderbuik dat door twee doet. Maar dat is wel hoe het recht werkt. De rechter laat meewegen dat de impact van een en ander (de indirecte schade, zeg maar) niet heel sterk is onderbouwd, hoewel wel duidelijk is dat er enige schade is berokkend met dit overtreden van het contract. Wat ook van belang is, is dat de nieuwe werkgever al had toegezegd de boete op zich te nemen, in het jargon hem had gevrijwaard.

Voor al die ICT’ers die ook dergelijke bedingen hebben: ja, het is dus handhaafbaar maar realiseer je ook dat het pas zo hoog oploopt als je zelf ook bewust dingen doet die écht niet de bedoeling zijn. Dat ene als bewijs naar je privé geforwarde mailtje omdat je bang was voor een arbeidsgeschil of die oude usbstick van het werk die nog in een la op zolder ligt, dat is echt niet hetzelfde als wat deze meneer had uitgehaald. Maak je je zorgen of je aan zo’n beding gehouden kan worden, overleg dan (bij voorkeur na voorspraak met je rechtsbijstand of advocaat) met je werkgever of er een uitzondering op papier gezet kan worden. En je nieuwe werkgever kan ook zeker vaak bereid zijn het beding af te kopen.

Maar vooral: speel het volgens de juridische regels, en ga dus géén rare trucs uithalen zoals het op afstand wissen van de gegevensdrager waar de meegenomen informatie op staat. Neem sowieso geen informatie mee, want hoewel concurrentiebedingen (niet werken bij de concurrent) vaak onderuit gaan, blijven relatiebedingen (geen contact met deze klanten/leveranciers) en met name geheimhouding (niet meenemen wat je van werkgever kreeg) eigenlijk altijd overeind.

Arnoud

 

Mijn werkgever laat concullega’s op Linkedin ons in de gaten houden

| AE 13347 | Ondernemingsvrijheid | 12 reacties

Een lezer vroeg me: De HR afdeling van mijn werkgever heeft een afspraak met een ander bedrijf om elkaars werknemers te scannen op Linkedin op hun beschikbaarheidsstatus. De HR medewerker die het betreft heeft bij een vorige werkgever op zijn/haar kop gekregen, omdat er werknemers vertrokken zonder dat de werkgever actie hadden kunnen ondernemen, om… Lees verder

Het bestuur pakt zomaar mijn secretarismailbox af!

| AE 13279 | Ondernemingsvrijheid | 5 reacties

Een lezer vroeg me: Toen ik lid van het bestuur van de VvE van mijn appartementencomplex, kreeg ik een bestuursmailadres met mijn functie. Onlangs heb ik mij terug getrokken als bestuurslid. Op de datum waarop het terugtreden officieel werd is het e-mailadres geblokkeerd. Er is mij geen gelegenheid gegeven het adres op te schonen, berichten… Lees verder

Van wie is de IP op wat ik buiten werkuren programmeer?

| AE 13228 | Intellectuele rechten, Ondernemingsvrijheid | 10 reacties

Via Reddit: “All work that you create during your employment, is owned by XYZ. Check page X for details on this as well.” Page X says “If, in connection with your employment, intellectual property rights are or become vested in results from your work (‘Work’): [… the company owns it]. Dutch Law is applicable.” De… Lees verder

Rechter veroordeelt bedrijf dat zonder toestemming gesprek werknemer opnam

| AE 13194 | Ondernemingsvrijheid | 3 reacties

Een autobedrijf uit Moordrecht dat zonder toestemming een telefoongesprek van een werknemer opnam heeft hiermee de AVG overtreden en de privacy van de medewerker geschonden, zo las ik bij Security.nl. Eind september werd de werknemer op staande voet ontslagen omdat hij zijn eigen auto buiten het autobedrijf om vanuit zijn eigen handel zou hebben aangeboden aan… Lees verder

Een popup bij het inloggen is geen toestemming om je mail te lezen

| AE 13102 | Ondernemingsvrijheid, Privacy | 15 reacties

Snelle quiz voor vrijdagochtend: als het loginscherm van je werk “Users of this system expressly consent to such monitoring and are advised that if such monitoring reveals possible criminal activity security staff may provide the evidence of such monitoring to law enforcement officials.” zegt, mag je baas dan je systeem monitoren? Het even snelle antwoord van de… Lees verder

Uber-chauffeurs zijn dus echt werknemers, joh je meent het

| AE 12913 | Ondernemingsvrijheid | 34 reacties

Uber-chauffeurs zijn dus echt werknemers, concludeer ik uit het vonnis van de rechtbank Amsterdam van vorige week. Ja, daar was een rechtszaak voor nodig (net als met Deliveroo) terwijl je dat toch op je juridische klompen kon aanvoelen. Maar een leuke toevoeging is dat hier heel expliciet het aanwezige gezag van de werkgever wordt geconcludeerd uit… Lees verder

Kan ik de werkgever aansprakelijk houden voor schade door de 2FA-app?

| AE 12706 | Security | 28 reacties

Een lezer vroeg me: Mijn werkgever heeft het gebruik van tweefactorauthenticatie verplicht gesteld, en gebruikt daarbij de Microsoft Authenticator app. Alleen, wie geen werktelefoon heeft moet deze maar op de privételefoon installeren. Ik maak me zorgen over de rechten die deze app heeft (foto’s, camera, locatie, contactpersonen en ga zo maar door) en bovendien vraag… Lees verder